Μια μέρα του 2005, ένας άστεγος άντρας, ο Ted Rodrigue, αντίκρισε μια βαλίτσα γεμάτη χαρτονομίσματα των 20 και των 50 δολαρίων, με τη συνολική αξία να αγγίζει τα τότε 100.000 δολάρια!
Αν και αρχικά απόρησε και ανησύχησε για την προέλευση των χρημάτων, ένας σεναριογράφος, ο Wayne Powers, εμφανίστηκε και του είπε ότι τα λεφτά ήταν δικά του και μπορούσε να τα κρατήσει εφόσον βέβαια επέτρεπε μια ομάδα να τον ακολουθεί και να καταγράφει σε ντοκιμαντέρ το αποτέλεσμα ενός «πειράματος».
Το αποτέλεσμα παρουσιάστηκε στο αμφιλεγόμενο ντοκιμαντέρ «Reversal of Fortune» (Αντιστροφή της Τύχης).
Πριν φτάσουμε όμως στην κατάληξη της ιστορίας και τι απέγινε ο Ted Rodrigue και τα 100.000 δολάρια, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
«Τι θα έκανε ένας άστεγος εάν του έδιναν 1.000.000 δολάρια;»
Ο σεναριογράφος Wayne Powers σκέφτηκε να γυρίσει το ντοκιμαντέρ μετά την παραμονή του στο Λος Άντζελες, όποτε και έβλεπε συχνά άστεγους οι οποίοι τού ζητούσαν χρήματα. Όπως αποκάλυψε ο ίδιος σε συνέντευξη, του δημιουργήθηκε η εξής απορία: «Τι θα έκανε ένας άστεγος εάν του έδιναν ένα εκατομμύριο δολάρια;»
Ο Powers αναρωτιόταν εάν ένα τέτοιο σημαντικό ποσό, θα άλλαζε τη ζωή των ανθρώπων στο δρόμο προς το καλύτερο ή αν απλά θα έκανε τα πράγματα χειρότερα. Έτσι μετέφερε την ιδέα του στο αμερικανικό δίκτυο Showtime. Οι υπεύθυνοι αγκάλιασαν την ιδέα, αν και φυσικά δεν ενθουσιάστηκαν στην προοπτική να πρέπει να πληρώσουν 1.000.000 δολάρια! Έτσι, έπεισαν τον Powers να δώσει σε κάποιον το ποσό των 100.000 δολαρίων.
Έχοντας εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση, το μόνο που ο Powers έπρεπε να κάνει ήταν να επιλέξει κάποιον άστεγο για να δώσει τα χρήματα και να ξεκινήσει να καταγράφει τα αποτελέσματα. Αυτό βέβαια δεν ήταν τόσο απλό. Επέλεξε τον Ted αφότου είχε αρκετές συζητήσεις μαζί του και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Ted ήταν ένας άνθρωπος που είχε αδικηθεί και του άξιζε μια δεύτερη ευκαιρία.
Η ζωή του Ted πριν η τύχη τού κλείσει το μάτι
«Όταν κοιτάζω πίσω, τα παιδικά μου χρόνια, νομίζω ότι ήταν χάλια. Η μητέρα μου ήταν αλκοολική. Συνηθίζαμε να κάνουμε πάρτι όλη την ώρα στο σπίτι. Σαν παιδιά συνηθίζαμε να μπαίνουμε μέσα και να βουτάμε μπύρα. Ορισμένες φορές μάλιστα μας έδιναν μία. Ξεκίνησα να πίνω. Πίνω από τα 13 μου», περιγράφει ο Ted, ενώ μιλώντας για τα χρόνια που έφυγε από το σπίτι του, ο ίδιος λέει:
«Βασικά πέρασα τη δεκαετία των 20 στη φυλακή. Συνέβη όταν έμοιαζε πως κανείς δεν νοιάζεται πλέον. Όταν βγήκα από τη φυλακή, δεν έλαβα βοήθεια από κανέναν. Τότε άρχισα να μαθαίνω να επιβιώνω μόνος μου στους δρόμους. Εάν θα μπορούσα να πραγματοποιήσω το όνειρό μου, θα ζούσα σε μια κοινωνία σαν απλός πολίτης. Όμως δεν το βλέπω αυτό να συμβαίνει. Είναι πολύ εύκολο για μένα να πω “Στο διάoλο να πάει”. Επειδή γνωρίζω πώς να επιβιώνω εκεί έξω. Εάν τα πράγματα δεν γίνουν με τον τρόπο μου ή εάν τσαντιστώ με το αφεντικό μου, είναι εύκολο για μένα να πω “χέστηκα” και να συνεχίσω επειδή αυτό κάνω σε όλη μου τη ζωή».
Όταν τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ ξεκίνησαν, ο Ted Rodrigue ζούσε άστεγος για σχεδόν δύο δεκαετίες και επιβίωνε συλλέγοντας μπουκάλια και τενεκεδένια κουτιά. Κατά μέσο όρο σε μια μέρα θα μπορούσε να κερδίσει γύρω στα 20 δολάρια, αρκετά τροφή, αλκοόλ και τσιγάρα. Σε μια καλή μέρα θα μπορούσε να κερδίσει ακόμη και 35 δολάρια.
«Δεν έχω κανέναν να μου λέει τι πρέπει να κάνω»
Ο ίδιος είχε αποκαλύψει ότι παρότι άστεγος, αισθανόταν μάλλον ευτυχής «Με ένα τρόπο, μου αρέσει να ανακυκλώνω επειδή δεν έχω κανέναν να μου λέει τι πρέπει να κάνω. Πηγαίνω και το κάνω όποτε θέλω. Τα παρατάω όποτε θέλω. Κάνω διάλειμμα όποτε το θέλω. Δεν χρειάζεται να δίνω εξηγήσεις σε κανέναν. Εάν επιλέξω να μην βγω σήμερα, εάν θέλω απλά να κάτσω στο πάρκο, μπορώ να το κάνω».
Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, πριν του δώσουν τα λεφτά, ο μοναδικός πραγματικός φίλος του Ted, ήταν ένας νεαρός άντρας ονόματι Mike, ο οποίος εργαζόταν στο τοπικό εργοστάσιο ανακύκλωσης. Ο άντρας παραδέχτηκε ότι έβλεπε τον Mike σαν γιο του. Ασαφές παραμένει βέβαια εάν τα αισθήματα ήταν αμοιβαία, αν και σίγουρα ο Mike εμφανιζόταν πολύ φιλικός με τον Ted.
Ένα πράγμα έμενε μόνο πριν ο Powers επιλέξει τον Ted για το «πείραμά» του: να διευκρινιστεί εάν ο άντρας ήταν χρήστης ναρκωτικών και εάν ήταν ψυχικά υγιής. «Έχω κάνει χρήση κάθε ναρκωτικού που υπάρχει. Βλέπω τι κάνουν στους ανθρώπους. Γίνεσαι μπελάς. Είχα αρχίσει να μπουκάρω σε σπίτια… Κλέβεις φίλους», ομολόγησε ο ίδιος, προσθέτοντας όμως ότι πλέον ήταν «καθαρός». Αυτό αποδείχθηκε και από ιατρικές εξετάσεις που πέρασε, ενώ επιπλέον πέρασε κι από ψυχολογική εξέταση. Όλα ήταν πλέον έτοιμα και ο Ted φαινόταν ο ιδανικός υποψήφιος για το «πείραμα».
Η παράδοση των 100.000 δολαρίων
Αντί απλά να παραδώσουν τα χρήματα στον Ted, η ομάδα με επικεφαλής τον Powers επέλεξε να τα κρύψει σε έναν κάδο που γνώριζαν ότι ο άντρας συνήθιζε να ψάχνει για μπουκάλια. Τοποθέτησαν λοιπόν τα χρήματα σε έναν χαρτοφύλακα δίχως κάποιο αναγνωριστικό και άφησαν ένα σημείωμα που έγραφε: «Τι θα έκανε κάποιος άστεγος εάν του προσφέρονταν 100.000 δολάρια;»
Ωστόσο η πρώτη αντίδραση του Ted όταν βρήκε τα λεφτά δεν ήταν η αναμενόμενη. «Σκέφτηκα ότι θα με πυροβολούσαν. Σκέφτηκα ότι ήταν λεφτά από ναρκωτικά». Όταν, όμως, η παραγωγή του ντοκιμαντέρ τον διαβεβαίωσε ότι τα λεφτά ήταν δικά του και θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει όπως θέλει, ο Ted άρχισε το νέο τρόπο ζωής του. Από κείνο το σημείο κι έπειτα, οι κινηματογραφιστές δεν ενεπλάκησαν ξανά στα πόδια του. Το μόνο που έκαναν ήταν να τον παρατηρούν και να καταγράφουν από απόσταση τα όσα έκανε, καθώς και να του δώσουν πρόσβαση σε ένα οικονομικό σύμβουλο, τα λόγια του οποίου ο Ted είχε κάθε δικαίωμα να ακούσει ή να αγνοήσει κατά το δοκούν.
Η νέα ζωή του Ted
Μετά από μια σύντομη συνάντηση με τον οικονομικό σύμβουλο, ο Ted αγόρασε ένα νέο ποδήλατο και πήγε με τον φίλο του, Mike, σε ένα πάρκο διασκέδασης. Κατόπιν, νοίκιασε ένα δωμάτιο σε μοτέλ. Πρώτο αξιοσημείωτο: Εξαιτίας των χρόνων που είχε περάσει στο δρόμο, δεν μπορούσε να προσαρμοστεί και κατέληξε να κοιμάται στο πάτωμα. Μέχρι στιγμής όμως οι οικονομικές αποφάσεις του Ted φαίνονται λογικές και διέπονται από σωφροσύνη.
Τα νέα για τον Ted εξαπλώθηκαν γρήγορα. Άστεγοι οι οποίοι είχαν ζήσει για χρόνια μαζί του, έψαχναν να τον βρουν για να του ζητήσουν βοήθεια. Κι ο Ted ανταποκρινόταν. Πλήρωνε τα χρέη φίλων (ή «φίλων») και τους βοηθούσε οικονομικά. Την ίδια εποχή, γνώρισε και μια γυναίκα η οποία φάνηκε να έλκεται από τον άντρα ειδικά από τη στιγμή που έμαθε για τα 100.000 δολάρια. Και δεν ήταν η μόνη…
«Οι γυναίκες άρχισαν να συρρέουν»
«Οι γυναίκες άρχισαν απλά να συρρέουν. Εγώ θα έφευγα από το μπαρ για να ξεφύγω απ’ όλα αυτά κι εκείνες απλά θα με έπαιρναν από πίσω. Δεν ενδιαφέρονται για μένα. Είναι τα χρήματα. Το γνωρίζω. Δεν είμαι βλάκας», ομολογεί. Παρόλα αυτά, επιλέγει να κάνει κάτι μαζί τους και μετά τις αφήνει. Στο μεσοδιάστημα βέβαια τους αγόραζε πράγματα, ενώ παντρεύτηκε και μία εξ αυτών. Για τον εαυτό του, αγόρασε κι ένα αυτοκίνητο, κάτι που επίσης έκανε και για τον φίλο του, τον Mike.
Κάποια στιγμή επισκέφτηκε και την οικογένεια του. Αν και η μητέρα του είχε σταματήσει να του μιλά και οι σχέσεις με τις αδελφές του δεν ήταν καλές, η οικογένειά του -σε αντίθεση με το υπόλοιπο περιβάλλον του- φάνηκε να ενδιαφέρεται ειλικρινά γι’ αυτόν. Αντί να του ζητήσουν χρήματα, τον προσκάλεσαν να μείνει μαζί τους, ενώ τον παρακίνησαν να αποταμιεύσει τα χρήματα και να πιάσει μια δουλειά.
Δυστυχώς, ο Ted δεν το είδε έτσι και εμφανίστηκε μάλιστα ενοχλημένος θεωρώντας ότι η οικογένεια παρεμβαίνει στη ζωή του. Επιπλέον, σταμάτησε τις συναντήσεις με τον οικονομικό σύμβουλο, πιστεύοντας ότι απλά ήθελε τα λεφτά του, όπως και οι περισσότεροι άλλοι.
Όπως αποδείχτηκε ο Ted δεν ενδιαφερόταν να πιάσει μια δουλειά, δηλώνοντας ότι τα 100.000 δολάρια θα ήταν αρκετά για το υπόλοιπο της ζωής του. Τη δήλωση την έκανε μάλιστα αφότου ξόδεψε 34.000 δολάρια για την αγορά ενός… φορτηγού και τη σπατάλη εκατοντάδων δολαρίων για την ενοικίαση και πολυτελή επίπλωση ενός διαμερίσματος!
«Ξέρω πώς να επιβιώνω εκεί έξω»
Τα φαινόμενα όμως απατούν κι ο Ted δεν ήταν ηλίθιος. Όπως ξεκάθαρα δείχνει το ντοκιμαντέρ, η δήλωση ότι τα λεφτά ήταν αρκετά ήταν απλά της στιγμής. Ο ίδιος γνώριζε ότι δεν επρόκειτο να υπάρχουν για πάντα. Έχοντας ζήσει για χρόνια με την κοσμοθεωρία «σήμερα είσαι, αύριο δεν είσαι», ο Ted δεν σκεφτόταν ποτέ με γνώμονα το μέλλον. «Ξέρω πώς να επιβιώνω εκεί έξω», δηλώνει, δείχνοντας έτσι ότι δεν τον πείραζε το γεγονός ότι πιθανότατα να κατέληγε ξανά στους δρόμους εάν δεν έβρισκε μια δουλειά. Αντίθετα φαινόταν προσηλωμένος να ζήσει τη στιγμή, όπως άλλωστε έκανε για σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του. «Δεν σκέφτεσαι ποτέ… “τα λεφτά θα τελειώσουν αργά ή γρήγορα», όπως είπε αργότερα.
Λίγοι μήνες έπρεπε να περάσουν από τη στιγμή που ο Ted πήρε τα 100.000 δολάρια ώστε οι κινηματογραφιστές να καταλάβουν το ρυθμό με τον οποίο ο άντρας τα σπαταλούσε. Ο ίδιος εξοργίστηκε και σταμάτησε να τους κοινοποιεί την τραπεζική ενημέρωση για το υπόλοιπο στον λογαριασμό του.
Η εμφάνιση στην Όπρα και η αποκάλυψη
Ένα χρόνο μετά, ο Ted θα εμφανιζόταν στην Όπρα σε ένα επεισόδιο με τίτλο «Είστε έτοιμοι η τύχη να σας χαμογελάσει;». Η εκπομπή ασχολήθηκε με ιδιώτες που απέκτησαν μεγάλα ποσά σε σύντομο χρόνο (ανεξαρτήτως τρόπου κτήσης). Όλοι όσοι εμφανίστηκαν, παραδέχτηκαν πως είδαν τις ζωές τους να κατακρημνίζονται εξαιτίας της απίστευτης τύχης. Τότε αποκαλύφθηκε πως κι ο Ted είχε ξοδέψει ή χαρίσει το σύνολο των 100.000 δολαρίων. Είχαν περάσει 6 με 7 μήνες από τη στιγμή που τα έλαβε και για άλλη μια φορά ήταν άστεγος.
Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε αδικημένος από όλα αυτά. Αν και δεν ήταν χαρούμενος, εντούτοις αισθανόταν ανακουφισμένος που βρέθηκε εκεί από όπου ξεκίνησε, δηλαδή… στο δρόμο. Επιπλέον αποκάλυψε ότι ο γάμος του διαλύθηκε αμέσως μόλις τα λεφτά τελείωσαν και πως όλοι οι «φίλοι» που είχε κάνει το διάστημα αυτό και που είχε βοηθήσει, τον εγκατέλειψαν. Ευτυχώς μεταξύ αυτών δεν συμπεριέλαβε τον Mike. Για «κερασάκι στην τούρτα», ο Ted παραδέχτηκε ότι είχε πλέον αποκτήσει και χρέη, αν και δεν αποκάλυψε το ύψος τους.
Πίσω από εκεί που ξεκίνησε
Άγνωστο παραμένει πού είναι και τι κάνει σήμερα ο Ted. Το όνομά του εμφανίζεται για τελευταία φορά το 2007, δύο χρόνια μετά το ντοκιμαντέρ: συνέχιζε να ζει άστεγος και ανακύκλωνε.
