Αγωνιούν οι αγρότες του Δομοκού για το μέλλον της αγροτικής παραγωγής αλλά και του κλίματος της περιοχής, αφού τα τελευταία χρόνια, το τοπίο αλλάζει άρδην.
Μεγάλες εκτάσεις στο εύπορο οροπέδιο αντί για τις ξακουστές καλλιέργειες σε όσπρια, σιτηρά και κηπευτικά, είναι “σπαρμένες” με φωτοβολταϊκά.
Ρεπορτάζ: Λίλιαν Χαχοπούλου , Πάνος Κατσώνης
Φώτο, Βίντεο: Πάνος Κατσώνης
Το αν η ραγδαία εξάπλωση των φωτοβολταϊκών στην περιοχή της Βόρειας Φθιώτιδας, είναι προς την θετική ή την αρνητική κατεύθυνση, το αν αποτελεί, ευχή ή κατάρα, δεν θα το κρίνουμε εμείς. Η αγωνία των αγροτών και του πρωτογενούς τομέα ωστόσο δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη…
Χιλιάδες πάνελ ξεφυτρώνουν άναρχα, αφού προηγουμένως τα χωράφια χαρακτηρίζονται… “χαμηλής παραγωγικότητας” καταγγέλλουν αγρότες του Δομοκού, της Βόρειας Φθιώτιδας και Θεσσαλίας, σημειώνοντας ότι η αλλαγή στη χρήση γης θα έχει ολέθρια αποτελέσματα όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τους καταναλωτές και το μικροκλίμα της περιοχής σε μια εποχή μάλιστα που η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτό και φλέγον ζήτημα.
Οι ίδιοι μιλούν για ανεξέλεγκτη και άναρχη τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων, που λειτουργούν ακόμη και σε απόσταση ενός μόνο μέτρου από τις καλλιέργειες τους, καθιστώντας την αγωνία τους ακόμη μεγαλύτερη.
Το γεγονός ότι σύμφωνα με μετρήσεις το οροπέδιο του Δομοκού εξασφαλίζει μεγαλύτερη παραγωγικότητα στα φωτοβολταϊκά σε συνδυασμό ότι οι μεγαλύτερες εκτάσεις γης ανήκουν πλέον είτε σε αγρότες που εγκατέλειψαν το επάγγελμα, είτε σε απογόνους τους που κατοικούν εκτός Δομοκού και επιλέγουν να ενοικιάσουν τα κτήματα τους λόγω υψηλότερου ενοικίου σε μεγάλες εταιρίες αντί ντόπιων γεωργών, οδήγησε σε ένα οροπέδιο όπου “ευδοκιμούν” τα ενεργειακά πάρκα.
Παράλληλα, δρόμοι και αποστραγγιστικά έργα έχουν υποστεί ζημιές από τα βαριά φορτηγά που μεταφέρουν τα πάνελ και τον εξοπλισμό τους υποστηρίζουν οι αγρότες, προσθέτοντας ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, μόνο στον Δομοκό έχει δοθεί για φωτοβολταϊκά πάρκα τόση έκταση όση θα έπρεπε να είχε δοθεί για όλο τον νομό Φθιώτιδας, με εργαλείο ένα παραθυράκι που ανοίχθηκε σε Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2022. Τα φωτοβολταϊκά πάρκα «σπάνε» σε μικρότερα κομμάτια, και δηλώνονται με ισχύ μέχρι 0,5 μεγαβάτ το καθένα, επειδή σε αυτήν την περίπτωση πράγματι δεν είναι αναγκαία ούτε καν μία περιβαλλοντική μελέτη.
Γιώργος Σταυρογιάννης, πρόεδρος της Κοινότητας Παλαμά Δομοκού
“Πρόκειται, όμως, και για ένα οροπέδιο με πλούσια νερά, στο οποίο «παράγουμε και τροφοδοτούμε ολόκληρη τη χώρα με όσπρια, λαχανικά, σιτηρά, φρούτα και κηπευτικά προς όφελος όχι μόνο δικό μας και των οικογενειών μας, αλλά και των Ελλήνων και της εθνικής οικονομίας γενικότερα, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην αυτάρκεια της χώρας στα παραγόμενα γεωργικά προϊόντα” τονίζει ο Γιώργος Σταυρογιάννης μεταξύ άλλων.
Νίκος Φούντας – αγρότης
“Το ορθό θα ήταν τα φωτοβολταϊκά να καταλαμβάνουν μη παραγωγική γη, όμως αυτό δεν συμβαίνει. Ξεφυτρώνουν παντού. Δυστυχώς οι νομοθέτες δεν έχουν ορίσει καμία δικλείδα ασφαλείας” σημειώνει ο Νίκος Φούντας.
Δημήτρης Κουμπάρος – αγρότης
“Δεν πρόκειται για πράσινη αλλά για μαύρη ανάπτυξη. Αν αυτή η εξάπλωση και η άναρχη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συνεχιστεί, σε 5 χρόνια δεν θα υπάρχει πρωτογενής τομέας στην περιοχή” συμπληρώνει ο Δημήτρης Κουμπάρος.
Νίκος Μπλέτσας – αγρότης
“Αγωνιούμε γιατί δεν γνωρίζουμε τι επιπτώσεις μπορεί να έχει η συνύπαρξη φωτοβολταϊκών – αγροτικών προϊόντων. Ήδη έχουμε παρατηρήσει αλλαγές στην συμπεριφορά και κυρίως στην διαδικασία ωρίμανσης των κηπευτικών” καταλήγει ο Νίκος Μπλέτσας.
Μπάμπης Λιόλιος – Δήμαρχος Δομοκού
“Είναι αλήθεια ότι οι εταιρίες δεσμεύουν και μεγάλες εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας, δημιουργώντας προβλήματα στον παραγωγικό κλάδο και μάλιστα στον μεγαλύτερο ίσως αγροτικό δήμο της Φθιώτιδας. Η κατάσταση αυτή προκαλεί τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας. Είμαστε στο πλευρό τους. Έχουμε ζητήσει εδώ και καιρό και σαν Δήμος και μέσω του συλλογικού μας οργάνου, να χωροθετούνται οι εκτάσεις εγκατάστασης φωτοβολταϊκών αλλά και να μην σπαταλάται για ενεργειακά πάρκα εύπορη γη. Δυστυχώς δεν έχουμε καμία απάντηση ακόμη. Συνεχίζουμε να πιέζουμε, για να προστατεύσουμε τον πρωτογενή μας τομέα και να κρατήσουμε τους αγρότες στον τόπο μας” σημειώνει ο δήμαρχος Δομοκού Μπάμπης Λιόλιος ο οποίος βλέπει την εξάπλωση των φωτοβολταικών χωρίς να μπορεί επί της ουσίας να επέμβει όπως μας τόνισε αφού δεν έχει αρμοδιότητα ο δήμος επί του θέματος.
Μήνυση κατά παντός υπευθύνου από ομάδα αγροτών
Οι αγρότες της περιοχής του Δομοκού έχουν υποβάλλει μηνυτήρια αναφορά στην εισαγγελία της Λάρισας ζητώντας απαντήσεις από ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ και λοιπούς εμπλεκομένους αναφορικά με την υπέρβαση ή όχι των ορίων αδειοδότησης και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας, τόσο σε γη όσο και σε ισχύ. Ταυτόχρονα ζητούν τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών σε όσους επέτρεψαν να δημιουργηθεί αυτή η καταστροφική κατάσταση στην περιοχή.
Διαμαρτυρία
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, αναφέρουν: «Με το από 1.11.2023 εξώδικό μας, που συνυπέγραφαν και άλλοι (9) συντοπίτες μας αγρότες, που επιδώσαμε την 9.11.2023 στις δύο παραπάνω εταιρίες (και κοινοποιήσαμε στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και στον Δήμο Δομοκού), διαμαρτυρηθήκαμε για την από μέρους τους αδειοδότηση φ/β σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας καθ’ υπέρβαση των θεσπισθέντων ως άνω ορίων, τόσον σε στρέμματα όσον και σε εγκατεστημένη ισχύ, και τις καλέσαμε να μας γνωρίσουν εγγράφως αφενός μεν τη συνολική ισχύ των φ/β σταθμών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW, που είτε είχαν εγκατασταθεί και τεθεί σε λειτουργία είτε είχαν λάβει οριστικές και δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης σε γη υψηλής παραγωγικότητας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδος γενικά και στις περιοχές του Δήμου Δομοκού και του Δήμου Λαμίας ειδικότερα, αφετέρου δε το σύνολο των στρεμμάτων γης υψηλής παραγωγικότητας στην ίδια περιφερειακή ενότητα, στην οποία είτε έχουν αδειοδοτηθεί, εγκατασταθεί και λειτουργούν είτε έχουν λάβει οριστικές και δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης φ/β σταθμοί ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW. Ουδεμία απάντηση λάβαμε έως σήμερα…
Επειδή, σύμφωνα με βάσιμες πληροφορίες και ενημερώσεις που έχουμε για τις πωλήσεις ή εκμισθώσεις γαιών υψηλής παραγωγικότητας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδος και στον Δήμο Δομοκού, που επιβεβαιώνονται και από την άρνηση των εταιριών ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ και ΑΔΜΗΕ Α.Ε. να μας ενημερώσουν εγγράφως για τη συνολική γη υψηλής παραγωγικότητας που έχει αδειοδοτηθεί από τις υπηρεσίες τους για εγκατάσταση φ/β σταθμών ισχύος έως 1MW στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδος που είχαμε ζητήσει με το ανωτέρω εξώδικό μας, προκύπτει ότι έχουν παραβιασθεί τα όρια σε γη (στρέμματα) υψηλής παραγωγικότητας και σε ισχύ εγκατεστημένης ισχύος φ/β σταθμών, που θέτει η ανωτέρω Κοινή Υπουργική Απόφαση με ευθύνη, συνέργεια και ανοχή διοικητικών και υπαλληλικών στελεχών των ως άνω εμπλεκομένων αυτοδιοικητικών φορέων και ανωνύμων εταιριών.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους ζητούμε:
α) να διερευνήσετε και εξακριβώσετε, ως προαναφέρεται, την κατ’ εμάς βέβαιη υπέρβαση των ορίων, σε γη και σε ισχύ, που θεσπίζει η προαναφερόμενη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 5342/17.10.2022) για αδειοδότηση και εγκατάσταση φ/β σταθμών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδος και στον Δήμο Δομοκού ειδικότερα και
β) να διερευνήσετε και προσωποποιήσετε τις τυχόν ποινικές ευθύνες όσων, διοικητικών στελεχών ή υπαλλήλων των ανωτέρω φορέων, εμπλέκονται στην τυχόν διαπιστούμενη υπέρβαση των ως άνω ορίων σε γη και ισχύ για αδειοδότηση και εγκατάσταση φ/β σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδος και στον Δήμο Δομοκού ειδικότερα και να επιβληθούν οι από τον ποινικό νόμο προβλεπόμενες κυρώσεις, δηλώνοντες ότι παριστάμεθα, κατ’ άρθρο 82 επ. ΚΠΔ, προς υποστήριξη των ενδεχόμενων κατηγοριών κατά των υπευθύνων που η ποινική σας έρευνα ήθελε αποκαλύψει, στη διεξαχθησόμενη ποινική δίκη».
Να σημειωθεί ότι στους αγρότες του Δομοκού δεν έχουν παραδοθεί τα στοιχεία που ζητούν ούτε έχουν κληθεί από τον εισαγγελέα. Στα Φάρσαλα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο εισαγγελέας έχει εκκινήσει τη σχετική έρευνα. Οι αγρότες στον Δομοκό, ωστόσο, έχουν ζητήσει η μηνυτήρια αναφορά τους να συσχετιστεί με την αντίστοιχη που κατατέθηκε από αγρότες των Φαρσάλων.
Η εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων που έχουν καταθέσει οι αγρότες του Δομοκού θα εκδικαστεί στις αρχές Σεπτεμβρίου (6/09) του 2024, οπότε αναμένουμε και την συνέχεια στα όσα οι ίδιοι ζητούν να τους διευκρινιστούν.