Οι ειδικοί στη χώρα μας προειδοποιούν εδώ και χρόνια για τις σοβαρές συνέπειες του δημογραφικού προβλήματος. Τα στοιχεία είναι ανησυχητικά, καθώς ο πληθυσμός γερνάει με ταχύ ρυθμό (αναμένεται μείωση 25% μέχρι το 2070) και οι γεννήσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν τις απώλειες.
Το 2022, στην Ελλάδα καταγράφηκαν λιγότερες από 77.000 γεννήσεις, ο χαμηλότερος αριθμός των τελευταίων σχεδόν εκατό ετών, ενώ οι θάνατοι ανήλθαν σε 140.000. Επιπλέον, από τις 72.244 γεννήσεις που σημειώθηκαν το 2023, περίπου 20.000 προήλθαν από αλλοδαπούς πρόσφυγες ή μετανάστες.
Μέχρι το 2050, το 35% του πληθυσμού της Ελλάδας θα είναι συνταξιούχοι, σύμφωνα με πρόβλεψη των Ηνωμένων Εθνών, όπως επισημάνθηκε σε ημερίδα με θέμα «Υπογεννητικότητα στην Ελλάδα: αίτια και αντιμετώπιση», που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
Ειδικοί επιστήμονες παρουσίασαν στοιχεία για την απότομη πτώση των γεννήσεων και τη δημογραφική πορεία της χώρας, με γενικό συμπέρασμα ότι το 2050 οι Έλληνες θα είναι μόλις 8.000.000 κάτοικοι στη χώρα, ενώ το 36% αυτών των κατοίκων θα είναι πάνω από 65 ετών.
Στο «κόκκινο» 4 Περιφέρειες
Οι Σκανδιναβικές χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν υγιείς δείκτες γονιμότητας, καθώς εφαρμόζουν ισχυρά μέτρα οικογενειακής και κοινωνικής στήριξης. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος του δείκτη γονιμότητας βρίσκεται στο 1,38 παιδιά ανά γυναίκα και είναι ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Υπάρχουν περιφερειακές ενότητες, όπως της Ροδόπης, της Φλώρινας, της Φθιώτιδας και του Έβρου, όπου ο μέσος όρος του δείκτη βρίσκεται στο 0,8, στο 0,9 και στο ένα παιδί ανά γυναίκα. Πρέπει να σημειωθεί ότι μεταξύ των είκοσι περιφερειακών ενοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το χαμηλότερο δείκτη γονιμότητας συναντάμε τέσσερις ελληνικές.
Γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται και περιφερειακή προσέγγιση για την αντιμετώπιση του προβλήματος των μειωμένων γεννήσεων. Να δούμε, δηλαδή, στοχευμένα, ποια συγκεκριμένα μέτρα πρέπει να εφαρμόσουμε, για παράδειγμα, στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου. Σε αυτό πρέπει να βοηθήσουν και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης των περιοχών με μεγάλη υπογεννητικότητα, ώστε να κάνουν τις περιοχές τους περισσότερο ελκυστικές για την εγκατάσταση νέων ανθρώπων. Είναι μεγάλο λάθος το 50% του πληθυσμού της χώρας μας να ζει μόλις στο 4% του εδάφους της», σημειώνει η η διευθύντρια Ερευνών του Ανεξάρτητου Ερευνητικού Οργανισμού διαΝΕΟσις, Φαίη Μακαντάση.
Στην υπογεννητικότητα και την αναβολή τεκνοποίησης λόγω κοινωνικών, οικονομικών και επαγγελματικών συνθηκών, αναφέρθηκε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η μαιευτήρας – γυναικολόγος, διδάκτωρ ΑΠΘ, Δρ Βιολέττα Βαΐτση.
Γάμος και οικογένεια
Οι νέοι σήμερα δεν θεωρούν την οικογένεια ως μέρος της δημιουργίας. Ξεχνούν ότι το να υπάρχουν νέοι σημαίνει νέες ανακαλύψεις, νέες ιδέες. Και αγοράζουν συχνά κατοικίδια ως υποκατάστατα του παιδιού που δεν έχουν.
Σήμερα μόλις το 25% των γυναικών 26 ετών είναι παντρεμένες, ενώ το 1990 το ποσοστό αυτό ήταν 50%. Ταυτόχρονα το 66,7% των νέων 18-34 ετών μένει ακόμη στο πατρικό σπίτι.
Όπως ανέφερε η κυρία Βαΐτση «στις άλλες χώρες η μείωση των γάμων δεν επηρέασε τη γονιμότητα. Στην Ελλάδα έχουμε το μικρότερο ποσοστό γεννήσεων εκτός γάμου, στο 9,4%. Επίσης σκεφτείτε πως το 2008 οι νέοι ηλικίας 18-34 σε ποσοστό 58,4% έμεναν με τους γονείς τους. Το 2017 το ποσοστό άγγιξε το 66.7%. Μιλάμε για τους μισούς Έλληνες με πλήρη απασχόληση που μένουν με τους γονείς τους.
Επίσης στη χώρα μας μία στις 3 γυναίκες γεννάει σε ηλικία 30-34 ετών, μία στις 4 σε ηλικία 35-39 χρονών και έχουμε το υψηλότερο ποσοστό από γέννες σε ηλικίες άνω των 40 ετών στο 5,3%.
