«Δεν χρησιμοποιούμε αναισθησιολογικά φάρμακα κύριε συνήγορε όταν έχουμε ένα πεθαμένο παιδί» είπε σήμερα, απαντώντας σε ερώτηση του Αλέξη Κούγια σχετικά με τη χρήση κεταμίνης ο εντατικολόγος στη ΜΕΘ Παίδων του Ρίου Ανδρέας Ηλιάδης, στη δίκη της Ρούλας Πισπιρίγκου που κατηγορείται για απόπειρα ανθρωποκτονίας και ανθρωποκτονία σε βάρος της 9χρονης κόρης της Τζωρτζίνας Δασκαλάκη.
Ο κ. Ηλιάδης, έπειτα από σχετικές ερωτήσεις που δέχθηκε από τον συνήγορο, αναφέρθηκε εκ νέου στο σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου στην κατηγορούμενη μητέρα και επανέλαβε ότι ως εντατικολόγος και παιδίατρος όφειλε να ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσίες από τη στιγμή που στην οικογένεια Δασκαλάκη υπήρχαν τρεις αιφνίδιοι θάνατοι παιδιών. Ωστόσο, οι τόνοι ανέβηκαν αρκετές φορές κατά τη σημερινή διαδικασία, κυρίως από την πλευρά του συνηγόρου, ο οποίος με τις ερωτήσεις του προς τον μάρτυρα επιχείρησε να καταδείξει ότι ο γιατρός εκτέλεσε πλημμελώς τα καθήκοντά του, δεν ενημέρωσε τους γονείς ότι η Τζωρτζίνα μετά την ανακοπή θα παρέμενε τετραπληγική, κ.ά.
Μάλιστα, κάποια στιγμή ο κ. Κούγιας είπε στον μάρτυρα: «Είπα και για τις μεταμοσχεύσεις την προηγούμενη φορά και πήρατε σβάρνα τον Πλεύρη. Όταν είπα για “πάγωμα” υπήρξε παραφιλολογία».
Πρόεδρος; Άλλο ρωτήσατε βέβαια κύριε συνήγορε….
Κούγιας: Πάγωμα εγκεφάλου έχουμε όταν γίνεται μεταμόσχευση ….
Ακροατήριο: Όχι, δεν είναι έτσι…
Πρόεδρος: Όποιος ξαναμιλήσει θα βγει έξω…
Κούγιας: Να συλληφθεί κιόλας….
«Έχετε σκεφτεί ποτέ να επισκεφθείτε ψυχίατρο;»
Στη συνέχεια μεγάλος μέρος των ερωτήσεων του συνηγόρου προς τον κ. Ηλιάδη αφορούσαν το σύνδρομο Μινχάουζεν και τις ενέργειες του γιατρού, μια εξ αυτών να συστήσει στη Ρούλα Πισπιρίγκου να δει ψυχίατρο. «Εσείς έχετε σκεφτεί ποτέ να επισκεφθείτε ψυχίατρο;» ρώτησε μάλιστα προς το τέλος της σημερινής συνεδρίασης κ. Κούγιας τον κ. Ηλιάδη, με εκείνον να του απαντά αρνητικά.
Κούγιας: Καλό θα ήταν να το σκεφτείτε…
Ακροατήριο: Εσείς να το σκεφτείτε….
Όταν δε η πρόεδρος ανακοίνωσε τη λήξη τη σημερινής συνεδρίασης ο μάρτυρας είπε χαμογελώντας: «Αύριο θα έρθω με τον ψυχίατρο μου…».
Πέραν όμως του συνδρόμου Μινχάουζεν ο κ. Κούγιας εστίασε με τις ερωτήσεις του και στις συνθήκες που η μικρή Τζωρτζίνα μεταφέρθηκε στη ΜΕΘ Παίδων του Ρίου από το Καραμανδάνειο μετά την ανακοπή που είχε υποστεί εκεί.
Κάποιες από τις ερωτήσεις που τέθηκαν αλλά και τις απαντήσεις που δόθηκαν έχουν ως εξής:
Κούγιας: Ο κ. Χασαπόπουλος (ο αναισθησιολόγος που επανέφερε το παιδί στη ζωή στο Καραμανδάνειο μετά την ανακοπή) έφερε το παιδί στο Ρίο στη ΜΕΘ και το άφησε και έφυγε;
Μάρτυρας: Έγιναν όλα όπως έπρεπε, σύμφωνα με το πρωτόκολλο.
Κούγιας: Όταν ο κ. Χασαπόπουλος παρέδωσε το παιδί στον κ. Κοτσώνη (εφημερεύοντα ιατρό στη ΜΕΘ Παίδων στο Ρίο) μπορούσατε να καταλάβετε ότι ήταν τετραπληγικό;
Μάρτυρας: Κατηγορηματικά όχι.
Κούγιας: Πότε το καταλάβατε;
Μάρτυρας: Τη δέκατη μέρα που αποσωληνώθηκε ….Διαπιστώσαμε σοβαρότατα προβλήματα στο παιδί.
Κούγιας: Ενημερώσατε τους γονείς;
Μάρτυρας: Βεβαίως τους ενημέρωσα για πάρα πολλά θέματα…
Κούγιας: Γιατί στην κατάθεσή σας δεν αφιερώνετε μια λέξη για τη τετραπληγία του παιδιού;
Μάρτυρας: Λέγοντας υποξική εγκεφαλοπάθεια γνωρίζουμε ότι πρόκειται για σοβαρότατη κατάσταση…
Κούγιας: Για ποιον λόγο δεν είπατε στους γονείς ότι το παιδί τους είναι τετραπληγικό; Πώς θα καταλάβαιναν οι γονείς;
Μάρτυρας: Η αποκατάσταση ενός τέτοιου παιδιού μπορεί να κρατήσει χρόνια. Η πρώτη εικόνα μπορεί να μην ανταποκρινόταν στην κατάσταση του παιδιού. Επομένως σωστά δεν ελέχθη τότε …
Κούγιας: Τους είπατε ότι το παιδί είναι τετραπληγικό; Δεν έχει χέρια και πόδια;
Μάρτυρας: Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω αυτό τον όρο. Περνάνε και δυο χρόνια που έχουμε αποτελέσματα σε τέτοια παιδιά, ήταν παρακινδυνευμένο.
Κούγιας: Σκεφτήκατε μήπως οι γονείς θα στρέφονταν κατά της ΜΕΘ; Γιατί δεν τους το είπατε; Για να μην τους σοκάρετε ή για να κερδίσετε χρόνο;
Μάρτυρας: Η αγωνία μου ήταν να έχει το παιδί καλή αποκατάσταση …
Κούγιας: Με ποιους γιατρούς μιλήσατε από το Καραμανδάνειο…
Μάρτυρας: Με τον κ. Χασαπόπουλο.
Κούγιας: Πριν μας είπατε ότι δεν μιλήσατε μαζί του…
Μάρτυρας: Την ώρα που ο κ. Χασαπόπουλος παραδίδει στο γιατρό εφημερίας εγώ ήμουν δίπλα και μίλησα. Δεν μίλησα στο τηλέφωνο …
Κούγιας: Σας είπε κανείς γιατρός ότι το παιδί στο Καραμανδάνειο είχε μείωση κορεσμού οξυγόνου, ότι άρχισε να κάνει εμετούς, να κάνει σπασμούς, αύξηση λευκών αιμοσφαιρίων, δύσπνοια….
Μάρτυρας: Όλα αυτά είναι μη ειδικά συμπτώματα. Δεν υπήρχε καμία κλινική εικόνα για ξαφνική καρδιακή ανακοπή.
Κούγιας: Δεν σας ενδιέφερε εσάς σαν εντατικολόγο να μάθετε;
Μάρτυρας: Με ενδιέφερε η αιτία εισαγωγής αλλά η αιτία εισαγωγής δεν είχε καμία σχέση με την καρδιακή ανακοπή.
Κούγιας: Σας ενδιέφερε ναι ή όχι; Σας είπαν προφορικά; Σας είπαν αν είχε πυρετό;
«Προείχε η ζωή του παιδιού»
Κούγιας: Το καρδιογράφημα του παιδιού ήταν άψογο παρά την ανακοπή;
Μάρτυρας: Ναι.
Κούγιας: Όμως αυτό δεν αποκλείει να έχει βλάβη η καρδιά;
Μάρτυρας: Όχι βέβαια. Το καρδιογράφημα δεν είναι ο ασθενής…
Κούγιας: Για ποιο λόγο λέγατε ότι η αγωνία σας ήταν μήπως υποστεί εγκεφαλικό οίδημα το παιδί ενώ σήμερα μας λέτε ότι υπέστη εγκεφαλικό οίδημα μετά την ανακοπή;
Μάρτυρας: Το εγκεφαλικό οίδημα είναι μια δευτερογενής βλάβη που ενδεχομένως η ασθενής υπέστη κατά τη φάση της ανακοπής. Το πρωτόκολλο λέει ότι οφείλεις να βάλεις τον ασθενή μετά την ανακοπή σε πρωτόκολλο υποθερμίας για να τον προστατεύσεις από εγκεφαλικό οίδημα. Αυτή είναι δευτερογενής βλάβη, πρωτογενής βλάβη είναι την ώρα που έχει υποστεί την ανακοπή και σβήνουν οι λάμπες του εγκεφάλου.
Κούγιας: Δυο ώρες μετά (την ανακοπή) αν έχει υποστεί αυτά, για ποιο λόγο του παγώνετε τον εγκέφαλο; Τι άλλο να πάθει; Αν έχει υποστεί εγκεφαλικό οίδημα προστατεύετε κάτι;
Μάρτυρας: Πρόκειται για διεθνή πρωτόκολλα που εφαρμόζονται σε όλες τις ΜΕΘ διεθνώς, δεν πρωτοτύπησα κύριε συνήγορε.
Κούγιας: Δεν είπατε όμως αρχικά ότι έχει υποστεί πρωτογενή βλάβη και ότι μπορεί και να υποστεί και δευτερογενή και ότι εμείς προσπαθήσαμε να προστατεύσουμε τον εγκέφαλο;
Μάρτυρας: Εγώ τις πρωτογενείς βλάβες δεν μπορώ να τις ξέρω.
Κούγιας: Αφού παγώσατε τον εγκέφαλο ενημερώσατε τους γονείς ότι τον παγώσατε;
Μάρτυρας: Ναι βεβαίως, τους είπα ότι μπήκαμε σε μια διαδικασία που προσπαθούμε να περισώσουμε ό,τι περισώζεται. Η πρώτη ενημέρωση στους γονείς ήταν ότι είναι θέμα ζωής και θανάτου. Στις επόμενες συζητήσεις ήταν το θέμα της υποθερμίας και άλλα θέματα.
Κούγιας: Τους είπατε ότι υπάρχει ενδεχόμενο το παιδί να σωθεί αλλά να είναι τετραπληγικό;
Μάρτυρας: Αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν την ώρα που είναι διασωληνωμένος ο ασθενής και προσπαθούμε να τον σώσουμε.
Κούγιας: Γιατί δεν τους λέτε ότι μπορεί να είναι τετραπληγικό για να αποφασίσουν οι γονείς;
Μάρτυρας: Δεν μπορείς την ώρα που είναι διασωληνωμένο το παιδί να τους πεις ότι θα μείνει τετραπληγικό, προέχει η ζωή….
Κούγιας: Γιατί ασχοληθήκατε με τη ψυχολογία της κυρίας κατηγορουμένης; Είσαστε ψυχίατρος; Θυμάστε αν είχατε καταθέσει στη κυρία ανακρίτρια μια προσωπική σας άποψη για το συναίσθημα της κυρίας κατηγορουμένης. Τι τους λέγατε μισή ώρα κάθε μέρα στους γονείς;
Μάρτυρας: Τα πάντα. Όταν δυο γονείς έχουν ένα παιδί διασωληνωμένο με χιλιάδες προβλήματα συζητούσα μαζί τους για τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Κούγιας: Σε αυτό το μισάωρο τους λέγατε για τη τετραπληγία; Η άποψη μου είναι ότι τους κορόιδευε και τους απέκρυπτε την αλήθεια. Όλοι τους κορόιδευαν….
Μάρτυρας: Η αγωνία μου ήταν η αποκατάσταση του παιδιού. Τι να σας πω; Για το κέντρο αποκατάστασης; Τις προσπάθειες για τη φυσίατρο στην Αθήνα;
Το σύνδρομο Μινχαουζεν
Στη συνέχεια οι ερωτήσεις του συνηγόρου περιστράφηκαν γύρω από τις ενέργειες του κ. Ηλιάδη σχετικά με το σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου και τις διαπιστώσεις του για την συμπεριφορά της κατηγορούμενης μητέρας εντός του νοσοκομείου του Ρίου.
Κούγιας: Λέτε στην κατάθεσή σας ότι υπήρχε μια διαφοροποίηση στο συναίσθημά της κ. κατηγορουμένης. Εξηγήστε το…
Μάρτυρας: Έχω ένα κριτήριο σαν γιατρός. Υπήρχε μια απομάκρυνση. Δεν είχε το συναίσθημα που έχει μια μητέρα που έχει το παιδάκι της στη Μονάδα.
Κούγιας: Στεφτήκατε ότι μπορεί να μην είχαν οι γονείς εμπιστοσύνη στους γιατρούς γιατί έφαγαν τη Μαρία Ελένη; Αυτό μπορούσε να ήταν το συναίσθημά της; Γιατί δεν το είπατε αυτό στην ανακρίτρια;
Μάρτυρας: Κατέθεσα αυτό το οποίο ένιωσα για τη μητέρα και μάλιστα είπα ότι έχουμε και γονείς από τη Βόρεια Ευρώπη που έχουν διαφοροποίηση σε τέτοια περιστατικά. Μίλησα για την εικόνα που είχε η μητέρα όταν έρχονταν σε επαφή με τη μικρή Τζωρτζίνα. Τη ρωτήσαμε και μας είπε ότι θα είναι «παγοκολώνα» γιατί έχει περάσει πολλά.
Κούγιας: Μήπως η γυναίκα αυτή ένιωθε ότι είναι εγκαταλελειμμένη γιατί είναι φτωχή και οι γιατροί δεν τους πρόσεχαν;
Μάρτυρας: Δεν νομίζω να ένιωσε στη Μονάδα μας τέτοιο πράγμα…
Κούγιας: Πάμε στο περίφημο σύνδρομο Μινχάουζεν που έχουν γίνει πλούσιοι δεκάδες παρουσιαστές. Γιατί το είπατε; Δεν είστε ψυχίατρος.
Μάρτυρας: Το σύνδρομο αυτό το ξέρει όλη η ιατρική κοινότητα. Υπάρχουν δυο σύνδρομα. Το σύνδρομο Μινχαούζεν και το σύνδρομο Μινχαουζεν δια αντιπροσώπου. Ορθώς είπατε ότι δεν είμαι ψυχίατρος. Αλλά με αυτό το σύνδρομο από τη βιβλιογραφία ασχολούνται οι παιδίατροι. Όφειλα ως γιατρός να το θέσω στη διαφορική διάγνωσή μου. Και επειδή αυτό το σύνδρομο έχει να κάνει με την κακοποίηση του παιδιού, όφειλα να το θέσω για να το αποκλείσω.
Κούγιας: Υπάρχει μια καταδικαστική απόφαση για το σύνδρομο αυτό παγκοσμίως;
Μάρτυρας: Εγώ είμαι κλινικός γιατρός δεν ψάχνω να βρω ποιος καταδικάστηκε, δεν είμαι δικαστής.
Κούγιας: Γνωρίζετε ότι οι απόψεις του παιδιάτρου που μίλησε για το σύνδρομο απαγορεύθηκε να χρησιμοποιούνται στη Μεγάλη Βρετανία;
Μάρτυρας: Όχι. Στη βιβλιογραφία όμως υπάρχει, είναι εκεί και είμαστε υποχρεωμένοι να το βάλλουμε στην διαφορική διάγνωση. Τώρα αν αυτό δεν υφίσταται, θα το πουν άλλοι, όχι εγώ. Τα συγγράμματά μας το περιγράφουν. Είναι υποχρέωσή μας να το βάλλουμε στη διαφορική διάγνωση. Και είμαι περήφανος που το έκανα. Ήταν στα δικά μου χέρια το παιδί …
Κούγιας: Σε ποιο πρωτόκολλο προβλέπεται ότι ο εντατικολόγος πρέπει να κάνει έρευνα για σύνδρομο Μινχάουζεν;
Μάρτυρας: Η βασική μου ειδικότητα είναι η παιδιατρική, όλοι οι παιδίατροι του κόσμου είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν. Ο γιατρός που έχει υπό την ευθύνη του το παιδάκι, οφείλει να ενημερώσει τους ψυχιάτρους, τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Κούγιας: Ποιος είναι ο λόγος που αναδείξατε αυτό το σύνδρομο στην ανάκριση και όχι όταν το παιδί ήταν διασωληνωμένο;
Μάρτυρας: Από την πρώτη στιγμή το ανέδειξα.
Κούγιας: Γιατί δεν πήγατε στην εισαγγελία;
Μάρτυρας: Ο γιατρός οφείλει να πάει στις ψυχιατρικές και τις κοινωνικές υπηρεσίες για να βοηθηθεί η μάνα και το παιδί.
Κούγιας: Ήσασταν υποχρεωμένος να πάτε στον εισαγγελέα…
Μάρτυρας: Κατέθεσα στην ανακρίτρια τις ενέργειες που έκανα…. Δεν είχα καμία υποχρέωση να πάω στην εισαγγελέα, ενημέρωσα τις υπηρεσίες για όσα έπρεπε …
Κούγιας: Στείλατε και τους δυο γονείς σε ψυχίατρο;
Μάρτυρας: Μια βασική μου ενέργεια ήταν να απευθυνθώ στη ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου του Ρίου. Έκανα δυο συνεδρίες μόνος μου με τους ψυχιάτρους. Συμφωνήσαμε να γίνει επικοινωνία με τη μητέρα. Ο κ. Αλεξόπουλος έκανε μια εξέταση στη μητέρα και μετά ήρθαν στο γραφείο και οι δυο γονείς και μου είπαν ότι δεν επιθυμούν να συνεχιστούν οι επισκέψεις τους στον ψυχίατρο.
Κούγιας: Πως το υποψιαστήκατε;
Μάρτυρας: Η διαταραχή αυτή έχει μια άσχημη πλευρά. Είναι θανατηφόρα. Σκέφτηκα τους άλλους δυο θανάτους των παιδιών της οικογένειας….
Κούγιας: Θεωρείται ότι αυτό που κάνατε είναι σοβαρό;
Μάρτυρας: Κάθε γιατρός που σέβεται τον όρκο του πρέπει να το κάνει.
Κούγιας: Μπορείτε να μας βρείτε έναν στην Ελλάδα γιατρό που έχει κάνει το ίδιο; Εσείς έχετε κάνει ξανά την ίδια διαδικασία;
Μάρτυρας: Ναι άλλες δυο φορές.
Κούγιας: Άλλος εντατικολόγος το έχει κάνει;
Μάρτυρας: Αν μπείτε σε συγγράμματα και όχι στο Wikipedia θα δείτε ότι υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις. Όταν έχεις τρεις αιφνίδιους θανάτους, οφείλεις να το κάνεις.
Κούγιας: Εσείς πήγατε ποτέ σε ψυχίατρο;
Μάρτυρας: Όχι.
Κούγιας: Μήπως πρέπει να το σκεφθείτε;
Ακροατήριο: Εσείς να το σκεφτείτε….
Η εξέταση του κ. Ηλιάδη από τον κ. Κούγια αναμένεται να συνεχιστεί αύριο.
protothema.gr