Η δίαιτα σε συνδυασμό με την άσκηση αποτελούν τον «χρυσό κανόνα» για την απώλεια βάρους.
Βρετανοί επιστήμονες όμως υποστηρίζουν ότι οι δίαιτες δεν αρκούν για να αδυνατίσει κάποιος και εξηγούν το γιατί.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο eLife, όταν κάποιος προσλαμβάνει περιορισμένη ποσότητα τροφής, κύτταρα του εγκεφάλου δίνουν το έναυσμα στον οργανισμό για να εμποδίσει την καύση θερμίδων.
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, με επικεφαλής τη δρα Κλέμενς Μπούλε, εντόπισαν σε ποντίκια ένα μηχανισμό μέσω του οποίου το σώμα προσαρμόζεται στην περιορισμένη πρόσληψη θερμίδων και περιορίζει την απώλεια βάρους στα τρωκτικά.
Τα ποντίκια έχουν σημαντικές βιολογικές και φυσιολογικές ομοιότητες με τον άνθρωπο και γι’ αυτό θεωρούνται ένα καλό μοντέλο μελέτης των σωματικών λειτουργιών.
Οι ερευνητές εξέτασαν τον ρόλο μιας ομάδας νευρώνων στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, τους AGRP, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της όρεξης: όταν είναι ενεργοποιημένοι μάς ωθούν να φάμε, ενώ όταν είναι εντελώς απενεργοποιημένοι μπορούν να οδηγήσουν σχεδόν σε πλήρη ανορεξία.
Οι ερευνητές ενεργοποιούσαν και απενεργοποιούσαν τους νευρώνες AGRP στα ποντίκια, προκειμένου να χειραγωγήσουν τη δραστηριότητά τους. Μέτρησαν τη δαπάνη ενέργειας των τρωκτικών και μέσω εμφυτευμένων ηλεκτροδίων κατέγραφαν τη θερμοκρασία σώματος, ένδειξη της δαπάνης ενέργειας, ανάλογα με την ποσότητα της προσλαμβανόμενης τροφής.
Έτσι απέδειξαν ότι οι νευρώνες AGRP συμβάλλουν καθοριστικά στον θερμιδικό θερμοστάτη που ρυθμίζει το σωματικό βάρος και το πόσες θερμίδες καίει ο οργανισμός.
Όταν είναι ενεργοποιημένοι οι νευρώνες πεινάμε και τρώμε, αλλά όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη τροφή, δρουν για την αποταμίευση ενέργειας, περιορίζοντας τον αριθμό των θερμίδων που καίμε και κατά συνέπεια την απώλεια βάρους.
Μόλις το φαγητό είναι και πάλι διαθέσιμο και αρχίζουμε να τρώμε, η δράση των νευρώνων AGRP διακόπτεται και η δαπάνη ενέργειας αυξάνεται και πάλι σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης ένα μηχανισμό μέσω του οποίου οι νευρώνες AGRP ρυθμίζουν τη δράση τους εντοπίζοντας πόση ενέργεια έχουμε αποθηκευμένη και στη συνέχεια ελέγχουν πόσες θερμίδες καίμε.
«Ενώ ο μηχανισμός αυτός μπορεί να προέκυψε για να μας βοηθήσει εξελικτικά να αντιμετωπίσουμε περιόδους λιμών, σήμερα οι περισσότεροι αντιμετωπίζουμε καταστάσεις στέρησης τροφής όταν σκοπίμως κάνουμε δίαιτα για να χάσουμε βάρος. Η μελέτη εξηγεί γιατί οι άνθρωποι αυτοί ενώ κάνουν δίαιτα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Διότι πολύ απλά το σώμα μας έχει τον τρόπο να αντιμετωπίσει τη μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων», εξηγεί η δρ Μπούλε.
Οι επιστήμονες ελπίζουν να σχεδιάσουν νέες θεραπείες κατά της παχυσαρκίας και της υπερφαγίας, αλλά μέχρι να γίνει αυτό συστήνουν γυμναστική και περιορισμό των θερμίδων.
