Σε μέτρα α λα… ΔΝΤ άρχισαν να σπρώχνουν την δεύτερη αξιολόγηση οι δανειστές, αμφισβητώντας την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, λιγότερο για το 2016 και περισσότερο για το 2017, όταν η Ελλάδα θα πρέπει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ.
Ο φαύλος κύκλος της αμφισβήτησης ανοίγει μόλις πέντε μήνες μετά την ψήφιση του επώδυνου πακέτου των 5,4 δισ. ευρώ, καθώς πάλι χθες οι δανειστές αμφισβήτησαν για άλλη μια φορά την επίτευξη στόχων που θεωρούσαν μέχρι πρόσφατα ως δεδομένους.
Είναι αλήθεια ότι ο κύκλος δεν άνοιξε χωρίς λόγο. Η αναθεώρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 από την ΕΛΣΤΑΤ, από το 0,7% του ΑΕΠ είχε ανακοινωθεί τον Απρίλιο, στο 0,2% που διορθώθηκε την περασμένη εβδομάδα, επηρεάζει μεν κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ τα αποτελέσματα του 2016 αλλά σίγουρα δεν είναι καθοριστική.
Πιο μεγάλη επίδραση έχουν κάποιες προγραμματισμένες περικοπές δαπανών οι οποίες δεν έγιναν. Οι δανειστές αναφέρθηκαν στις αμυντικές δαπάνες και στην μεγάλη περικοπή των 400 εκατ. ευρώ που είχε προεγγράψει το υπουργείο οικονομικών με την σύνταξη του προϋπολογισμού του 2016 (τον περασμένο Νοέμβριο) αλλά δεν έγιναν ποτέ.
Το μεγάλο πρόβλημα όμως προκύπτει από τα ασφαλιστικά ταμεία. Η υψηλή ανεργία, τα μεγάλα ποσοστά υποαπασχόλησης και η εκτόξευσης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών κοντά στα 26 δισ. ευρώ είχαν ως αποτέλεσμα ο ΟΑΕΕ και το ΙΚΑ να μπουν στο κόκκινο σε ό, τι αφορά την κάλυψη των υποχρεώσεών τους με τα δάνεια από τον μικρό ΑΚΑΓΕ να γίνονται πλέον σε μηνιαία βάση.
Αυτό είναι και το βασικό δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κυβέρνηση πέντε μήνες πριν την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Από την κριτική δεν έλειψε και η αμφισβήτηση της «διατηρησιμότητας» του πλεονάσματος των 1,5 δισ. ευρώ που καταγράφουν τα έσοδα για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, με δεδομένο ότι παρότι ο προϋπολογισμούς του 2017 φέρνει νέους φόρους ύψους 2,6 δισ. ευρώ, η πρόβλεψη για τα έσοδα του επόμενου χρόνου είναι ίδια με αυτή του 2016 στα 52,45 δισ. ευρώ.
Δύσκολες λύσεις
Την ίδια ώρα όσα στελέχη του οικονομικού επιτελείου έχουν ερωτηθεί μέχρι σήμερα, έχουν αποκλείσει το θέμα να υπάρξει και νέα μείωση στο αφορολόγητο την στιγμή που κανείς δεν αρνείται ότι η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προτείνει το περιορισμό του στα 5.000 ευρώ, ώστε να προχωρήσει η διεύρυνση της φορολογικής βάσης.
Το ΔΝΤ το οποίο βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με την Παγκόσμια Τράπεζα έχει υποδείξει το ίδιο μέτρο από την ετήσια σύνοδο του Ταμείου στην Ουάσιγκτον θεωρώντας ότι παρά τις παρεμβάσεις που έγιναν με την νέα φορολογική κλίμακα το 60% των φορολογούμενων απαλλάσσεται από φόρο.
Ένα δεύτερο επώδυνο μέτρο που έχει προτείνει το ταμείο αφορά την περικοπή στις υφιστάμενες συντάξεις μέσω της άμεσης απομείωσης προσωπικής διαφοράς δηλαδή της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ των παλιών και των νέων συνταξιούχων με τα ίδια χρόνια ασφάλισης.
Αν οι πιέσεις συνεχιστούν και το οικονομικό επιτελείο επιμείνει στις θέσεις του να μην πάρει νέα δημοσιονομικά μέτρα για το επόμενο χρόνο τότε η όποια απόκλιση θα καλυφθεί από το κρυφό μέτρο της πρώτης αξιολόγησης, τον δημοσιονομικό κόφτη που έχει περιθώρια περικοπής δαπανών μέχρι και 3,6 δισ. ευρώ.
