Το Brexit είναι πλέον γεγονός, ένα σενάριο που εξελίσσεται σε εφιάλτη για την επόμενη μέρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έντονοι φόβοι και ανησυχία εξαπλώνονται στην Ευρώπη, καθώς το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου 2016 και η υπερίσχυση της απόφασης για αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ που προέκυψε, αναμένεται να προκαλέσει ένα ντόμινο παρόμοιων δημοψηφισμάτων σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, την ίδια στιγμή που η πλειοψηφία των Γάλλων και των Ιταλών ζητούν επίσης το θέμα να λυθεί επί της κάλπης.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Ipsos σε 8 μεγάλα κράτη της ΕΕ διαπίστωσε ότι σχεδόν το ήμισυ των ανθρώπων που ερωτήθηκαν πιστεύουν ότι η ψήφος για το Brexit δημιουργεί κίνδυνο εξάπλωσης του φαινομένου και σε άλλες χώρες. Στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Σουηδία και την Ουγγαρία, περισσότερο από το 50% των ερωτηθέντων συμφώνησαν ότι και άλλα κράτη-μέλη πρόκειται να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Βρετανίας, εάν ετίθετο το ερώτημα αποχώρησης από το ευρωπαϊκό μπλοκ των 28 μελών.
Η δημοσκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι το 58% των Ιταλών και το 55% των Γάλλων επιθυμούν τη διεξαγωγή ανάλογου δημοψηφίσματος για τη συμμετοχή τους στην ΕΕ, ανεξαρτήτως του βρετανικού αποτελέσματος στις 23 Ιουνίου.
Οι πιθανές επιπτώσεις του Brexit αποτελούν αντικείμενο έντονης ανησυχίας για τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι φοβούνται ότι η αποχώρηση της Βρετανίας θα επιδεινώσει την ολοένα και οξύτερη έλλειψη ενότητας που παρατηρείται μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης εντός της Ευρωζώνης αλλά και της προσφυγικής κρίσης.
«Ιδίως οι Ιταλοί ελπίζουν να τους δοθεί η ευκαιρία να προσέλθουν στις κάλπες για να αποφασίσουν κατά πόσον επιθυμούν να παραμείνουν στην ΕΕ, γεγονός που προσδίδει μια αίσθηση ότι ακόμη και αν η βρετανική ψήφος επιλέξει τον Ιούνιο το υπάρχον status quo, δεν θα σημάνει το τέλος των δεινών που ταλανίζουν την ΕΕ», είχε δηλώσει ο Μπόμπι Ντάφι, διευθύνων σύμβουλος κοινωνικών ερευνών της Ipsos Mori.
Ειδικότερα, φοβούνται την άνοδο του «αντι-ΕΕ» συναισθήματος στις οικονομικά φιλελεύθερες βόρειες χώρες, όπως η Φινλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Ολλανδία, οι οποίες εικάζεται πως θα αισθανθούν περισσότερο πολιτικά απομονωμένες στις Βρυξέλλες, αν αποχωρήσει η Βρετανία.
Η έρευνα της Ipsos επικεντρώθηκε στη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πολωνία, το Βέλγιο, την Ουγγαρία και τη Σουηδία και οι δημοσκοπήσεις βασίστηκαν σε συνεντεύξεις μεταξύ 500 και 1.000 ατόμων σε κάθε χώρα.
Οι Πολωνοί ήταν οι ισχυρότεροι ευρωπαϊστές, με μόλις το 22% να επιθυμεί την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα αποτελέσματά έδειξαν ότι οι Ευρωπαίοι ήταν σαφώς πιο ενθουσιώδεις για τη διενέργεια σχετικών δημοψηφισμάτων, παρά για να αποχωρήσουν από το ευρωπαϊκό μπλοκ. Η Ιταλία έφθασε πιο κοντά σε μια ψήφο αποχώρησης, με το 48% να δηλώνει ότι ήθελε να φύγει. Στη Γαλλία, το 41% θα ψήφιζε κατά της παραμονής στην ΕΕ, ενώ μόνο το 34% επιθυμούσε το ανάλογο στη Γερμανία.
Γενική αίσθηση των Ευρωπαίων ψηφοφόρων που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση της Ipsos ήταν, επίσης, ότι ένα Brexit πιθανόν να επέφερε αρνητικές επιπτώσεις στην Ευρωζώνη, μεγαλύτερες από τις επιπτώσεις στη βρετανική οικονομία. Ενώ το 51% φοβόταν πως μια βρετανική αποχώρηση θα έβλαπτε τις οικονομίες της ΕΕ, μόνο το 36% πίστευε ότι θα περιοριζόταν η οικονομία της Βρετανίας.
Από την άλλη πλευρά, για να μετρηθεί η επίδραση ενός Brexit στο διεθνές κύρος της Βρετανίας, οι δημοσκόποι πραγματοποίησαν επίσης ανάλογες δημοσκοπικές έρευνες στον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Ινδία και τη Νότια Αφρική. Μια σαφή πλειοψηφία των ερωτηθέντων σε αυτές τις χώρες, δήλωσε ότι η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ δε θα επέφερε αλλαγές στις διπλωματικές σχέσεις.
Μόνο το 26% των Βορειοαμερικανών και των Αυστραλών που ρωτήθηκαν πίστευαν ότι το Brexit θα βλάψει την οικονομία της Βρετανίας. Αλλά μόνο σε πέντε χώρες –την Ινδία, την Ιταλία, την Πολωνία, τη Νότιο Αφρική και τις ΗΠΑ– οι ερωτηθέντες ήταν της άποψης ότι το Brexit θα ενισχύσει σημαντικά την οικονομία της Βρετανίας.
Sources: FT.com, Ipsos-mori.com, RT.com