Ανάσα στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων οι οποίοι δεν είχαν προλάβει να δηλώσουν τις αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις τους, εκµεταλλευόµενοι την έκπτωση ύψους 10% στο ενιαίο ειδικό πρόστιµο, δίνει η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος να καταργήσει την προσαύξηση των προστίµων για την υπαγωγή αυθαιρέτων στον νόµο περί τακτοποίησης, η οποία επρόκειτο να ισχύσει από αύριο (11/5).
Στόχος είναι να ενισχυθεί η προσέλευση των ιδιοκτητών, καθώς µέχρι τον προηγούµενο µήνα στις διατάξεις του νόµου είχαν υπαχθεί λιγότερα από 370.000 αυθαίρετα, ενισχύοντας τα ταµεία του ∆ηµοσίου µε ποσό λίγο πάνω από 257 εκατοµµύρια ευρώ.
Υπενθυµίζεται, ότι σήµερα λήγει η δεύτερη φάση υπαγωγής αυθαιρέτων στον νόµο 4495/2017µε µείωση κατά 10% του ειδικού προστίµου. Η ηγεσία του υπουργείου µπορεί να µην έδωσε νέα παράταση στην προθεσµία ισχύος της έκπτωσης, προχώρησε ωστόσο στην κατάργηση της προσαύξησης του προστίµου κατά 10% που θα ίσχυε έως τις 8 Οκτωβρίου και της προσαύξησης κατά 20% που επρόκειτο να ισχύσει από τις 9 Οκτωβρίου έως τις 9 Νοεµβρίου 2019, οπότε είναι και η καταληκτική ηµεροµηνία υπαγωγής αυθαιρέτων στον νόµο.
Ετσι, οι ιδιοκτήτες που θα «τακτοποιήσουν» τα αυθαίρετά τους «θα καταβάλουν το ενιαίο ειδικό πρόστιµο χωρίς επιπλέον επιβάρυνση. Η κατάργηση της προσαύξησης θα ενταχθεί σε σχετική νοµοθετική ρύθµιση» επισηµαίνει το υπουργείο σε χθεσινή ανακοίνωσή του.
Οσοι, πάντως, δεν τακτοποιήσουν κτίσµατα και κατασκευές έως τον ερχόµενο Νοέµβριο θα έρθουν αντιµέτωποι µε την… µπουλντόζα, καθώς ο υπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Σταθάκης έχει τονίσει επανειληµµένα ότι κάθε αυθαίρετο που θα εντοπίζεται µετά τη λήξη του νόµου -είτε υφιστάµενο είτε σε φάση ανέγερσης- θα κατεδαφίζεται µε διαδικασίες-εξπρές.
Την αρχή του τέλους της αυθαίρετης δόµησης στην Ελλάδα εκτιµά ότι σηµατοδοτεί το υφιστάµενο θεσµικό πλαίσιο ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός. «Θεωρώ ότι σε περίπου δύο χρόνια από σήµερα οι νέες αυθαιρεσίες θα είναι παρελθόν. Τα παραθυράκια κλείνουν, όλα τα συστήµατα είναι ηλεκτρονικά και η πολιτεία αποκτά σύγχρονα εργαλεία για τον έλεγχο της δόµησης, που δεν θα επιτρέπουν τη συνέχιση των αυθαιρεσιών» τονίζει στο «Εθνος».
Στα εργαλεία αυτά συγκαταλέγονται και οι δειγµατοληπτικοί έλεγχοι που προβλέπεται να γίνονται σε ποσοστό 5% των δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρέτων, πράγµα που σηµαίνει ότι από το µικροσκόπιο των ελεγκτών δόµησης θα περάσουν αρχικά περί τα 55.000 αυθαίρετα. Η σχετική υπουργική απόφαση αναµένεται να υπογραφεί τις επόµενες ηµέρες. Ανάµεσα στις παραµέτρους που θα εξετάζονται συγκαταλέγονται η πληρότητα και η εγκυρότητα των δικαιολογητικών που έχουν υποβληθεί, η παλαιότητα του κτιρίου, ενώ θα καθοριστούν συγκεκριµένα όρια αποκλίσεων. Ο εντοπισµός παραβάσεων θα οδηγεί στην ανάκληση της πράξης αναστολής κατεδάφισης και στην επιβολή των προβλεπόµενων προστίµων.
Ζήτηµα χρόνου είναι και η υπογραφή µιας δεύτερης υπουργικής απόφασης, η οποία θα σηµατοδοτήσει την έναρξη δηµιουργίας πλατφόρµας ηλεκτρονικών καταγγελιών της αυθαίρετης δόµησης από το ΤΕΕ. Οι καταγγελίες θα συνοδεύονται από την πληρωµή παραβόλου, η αξία του οποίου θα επιστρέφεται στον καταγγέλλοντα εφόσον διαπιστωθεί η ορθότητα της καταγγελίας του. Αν και το ύψος του δεν έχει αποφασιστεί ακόµα, υπολογίζεται ότι θα κυµαίνεται µεταξύ 50 και 100 ευρώ. Σε περίπτωση που η καταγγελία δεν ευσταθεί, τα έσοδα από το παράβολο θα κατευθύνονται στο Πράσινο Ταµείο. Στο σύστηµα θα αποτυπώνονται ηλεκτρονικά όλα τα στοιχεία για τα αυθαίρετα από την αρχική πράξη διαπίστωσης και µετά.
Η πλατφόρμα
Η πλατφόρµα θα δίνει τη δυνατότητα να ξεπεραστεί η πολύπλοκη κατάσταση που επικρατεί σήµερα µε τους φακέλους των αυθαιρέτων, καθώς οτιδήποτε σχετικό µε ένα αυθαίρετο κτίσµα ή µια αυθαίρετη παράβαση θα αποτυπώνεται ηλεκτρονικά καθ’ όλη τη διαδικασία. Παράλληλα, έχει προχωρήσει η στελέχωση του Μητρώου Ελεγκτών ∆όµησης µε µηχανικούς, προκειµένου να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι εντοπισµού αυθαίρετων κατασκευών.
Αναφορικά µε τα αυθαίρετα σε αιγιαλούς και δασικές εκτάσεις, τα οποία αποκλείονται από την υπαγωγή σε νόµους τακτοποίησης, βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισµός που προκηρύχθηκε προκειµένου να προχωρήσει ο δεύτερος κύκλος κατεδαφίσεων. Ηδη έχουν ενηµερωθεί περίπου 3.000 ιδιοκτήτες στην Αττική ότι επίκειται κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισµάτων τους.
Επιπλέον, έχει ενισχυθεί και ο µηχανισµός της αυτοκατεδάφισης. Τα υψηλά πρόστιµα διατήρησης κτισµάτων µε µεγάλες αυθαιρεσίες έχουν οδηγήσει πολλούς ιδιοκτήτες στην εκούσια κατεδάφισή τους µε την πληρωµή του παραβόλου ύψους 500 ευρώ, το οποίο προβλέπει ο νόµος.
Μέχρι τα µέσα Μαρτίου, πάντως, η προσέλευση των πολιτών για τη δήλωση των αυθαιρέτων τους ήταν µάλλον χλιαρή, καθώς, σύµφωνα µε τα στοιχεία του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) που λειτουργεί τη σχετική πλατφόρµα, σε διάστηµα ενάµισι έτους (από τον Νοέµβριο του 2017) στις διατάξεις του νόµου είχαν υπαχθεί συνολικά 367.055 αυθαίρετα. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, απολύτως περαιωµένες (δηλαδή µε πληρωµή παραβόλου, δόσεων και κατάθεση δικαιολογητικών) ήταν µόλις 35.099 δηλώσεις.
Συνολικά στις διατάξεις και των τριών νόµων αυθαιρέτων έχουν δηλωθεί µέχρι τώρα 1.372.182 αυθαίρετα, ενώ τα έσοδα ανέρχονται σε 2,3 δισεκατοµµύρια ευρώ. Συγκεκριµένα, τα έσοδα από την πληρωµή παραβόλων υπαγωγής ανέρχονται σε 665.792.669 ευρώ και τα έσοδα από το ειδικό πρόστιµο σε 1.649.686.876 ευρώ.
Από τα διαθέσιµα δεδοµένα των δηλώσεων στο πληροφοριακό σύστηµα του ΤΕΕ, επιβεβαιώνεται η επιτάχυνση δηλώσεων και πληρωµών σε περιόδους λήξης προθεσµιών. Ως προς τα χαρακτηριστικά των δηλωµένων αυθαιρέτων, προκύπτει ότι:
Το 25% αφορά ακίνητα χωρίς καµία οικοδοµική άδεια, ενώ το 75% αφορά αυθαιρεσίες σε κτίσµατα µε οικοδοµική άδεια. Ωστόσο, επειδή η επιβάρυνση είναι µεγαλύτερη για όσα αυθαίρετα δεν έχουν καµία προηγούµενη έκδοση αδείας, τα αντίστοιχα ποσοστά επιβαρύνουν περισσότερο τις αντίστοιχες δηλώσεις. Ετσι, σε κτίσµατα χωρίς οικοδοµική άδεια αντιστοιχεί το 28% των προστίµων, ενώ σε κτίσµατα µε οικοδοµική άδεια περίπου το 72% των προστίµων. Περίπου 3 στις 10 δηλώσεις αφορούν ακίνητα εκτός σχεδίου. Ωστόσο, δεδοµένου ότι τα πρόστιµα για τα εκτός σχεδίου είναι σηµαντικά υψηλότερα, περίπου το µισό του συνολικού ύψους των προστίµων αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου και το άλλο µισό ακίνητα εντός σχεδίου.
ethnos