Στον εισαγγελέα περιπτώσεις εξόφθαλμης απάτης – Πώς επιτήδειοι καταστρατηγούσαν τα μέτρα στήριξης και ειδικά της Επιστρεπτέας Προκαταβολής
Ιστορίες απάτης στα χρόνια του κορωνοϊού έρχονται στο φως της δημοσιότητας που αφορούν σε επαγγελματίες οι οποίοι με τεχνάσματα και «παραθυράκια» προσπάθησαν να αποσπάσουν υπέρογκα ποσά που φυσικά δεν δικαιούνταν, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων για την στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων.
Οι περιπτώσεις που αναδείχθηκαν μετά από την έρευνα των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών αφορούσαν κυρίως σε απόπειρες καταστρατήγησης των μέτρων ενίσχυσης, όπως αυτό της Επιστρεπτέας Προκαταβολής αλλά και του προγράμματος αναστολών συμβάσεων εργασίας. Μάλιστα, όπως έκανε γνωστό το ΥΠΟΙΚ, οι εν λόγω φάκελοι θα παραπεμφθούν στην Δικαιοσύνη.
Οι περιπτώσεις που παρατίθενται είναι χαρακτηριστικές αφού βρέθηκαν επιχειρήσεις που από μηδενικό τζίρο ξαφνικά βρέθηκαν να δηλώνουν έσοδα εκατομμυρίων ευρώ μέσω των τροποποιητικών δηλώσεων. Για παράδειγμα καφετέρια στη Θεσσαλία, που στεγαζόταν σε κτίριο 25 τ.μ., κατά τον έλεγχο του κλιμακίου του ΣΕΠΕ, βρέθηκε να έχει εγγεγραμμένους συνολικά 150 εργαζόμενους. Από αυτούς, οι 129 είχαν προσληφθεί με σύμβαση μερικής απασχόλησης –για 4 ώρες εργασίας το μήνα κατά μέσο όρο (!)– και οι περισσότεροι είχαν προσληφθεί από τον Νοέμβριο του 2020 και εφεξής, οπότε ξεκίνησε το δεύτερο lockdown.
Οι συμβάσεις και των 150 εργαζομένων τέθηκαν σε αναστολή, με αποτέλεσμα να καταστούν δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ. Καθώς τα στοιχεία αυτά παραπέμπουν σε εικονικές προσλήψεις, συντάσσεται σχετικός φάκελος για να σταλεί στον Εισαγγελέα και να κατατεθεί μηνυτήρια αναφορά.
Περιπτώσεις που… βγάζουν μάτι
- Μονοπρόσωπη ΙΚΕ στην Πελοπόννησο, που δραστηριοποιείται στο λιανικό εμπόριο κρέατος, είχε δηλώσει συνολικό τζίρο 3.000 ευρώ για το 2019. Πριν από την έναρξη του 5ου κύκλου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, υπέβαλε τροποποιητικές δηλώσεις για τα τρία τελευταία τρίμηνα του 2019, με τζίρο συνολικού ύψους 1,9 εκατ. ευρώ.
- ΕΠΕ στην Αττική, που δραστηριοποιείται στο χονδρικό εμπόριο εξοπλισμού γραφείου, είχε υποβάλει μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ το 2019 και το 2020. Πριν από την έναρξη του 5ου κύκλου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, υπέβαλε τροποποιητικές δηλώσεις για τα τέσσερα τρίμηνα του 2019, με τζίρο συνολικού ύψους 1,5 εκατ. ευρώ.
- Ξενοδοχείο στη Θεσσαλία είχε υποβάλει μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ το 2019 και το 2020. Πριν από την έναρξη του 5ου κύκλου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, υπέβαλε τροποποιητικές δηλώσεις για το 2019 και το 2020, με τζίρο 3 εκατ. ευρώ και 1 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
- Μονοπρόσωπη ΙΚΕ στην Αττική, που δραστηριοποιείται στην παραγωγή φυτών, είχε δηλώσει συνολικό τζίρο 7.000 ευρώ για το 2019 και το 2020. Υπέβαλε τροποποιητικές δηλώσεις για το 2019, με τζίρο ύψους περίπου 2 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τα μέτρα αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, οι έλεγχοι του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) σε όλη την Ελλάδα -σε συνεργασία και με τις υπηρεσίες του ΣΔΟΕ– για την ορθή εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για τις αναστολές συμβάσεων εργασίας ανέδειξαν περιπτώσεις φαινομένων καταστρατήγησης του εν λόγω πλαισίου από «επιτήδειους» εργοδότες.
Κλιμάκια του ΣΕΠΕ ελέγχουν αυτή τη στιγμή και άλλες επιχειρήσεις που παρουσιάζουν ανάλογες -αδικαιολόγητες- ροές μισθωτής απασχόλησης, οι οποίες εγείρουν υπόνοιες καταστρατήγησης του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου. Παράλληλα με τους φυσικούς ελέγχους από το ΣΕΠΕ, πραγματοποιούνται και ψηφιακοί έλεγχοι των στοιχείων που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, για να εντοπιστούν και άλλες πρακτικές που ενδεχομένως υποκρύπτουν καταχρηστική συμπεριφορά, όπως π.χ. η πρόσληψη ασυνήθιστα μεγάλου αριθμού εργαζομένων σε κλειστές ή πληττόμενες επιχειρήσεις εν μέσω lockdown.
Οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έδωσαν εντολή να εντατικοποιηθούν περαιτέρω οι έλεγχοι και να συνεργαστούν οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες για την ταχεία ολοκλήρωση των φακέλων. Οι κ.κ. Χρήστος Σταϊκούρας και Κωστής Χατζηδάκης διαβεβαιώνουν ότι σε όλες τις ύποπτες περιπτώσεις, τα στοιχεία θα συγκεντρωθούν και θα διαβιβαστούν άμεσα στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές και θα ακολουθήσουν οι προσήκουσες κατά περίπτωση ενέργειες.
Παράλληλα, για την αποφυγή αντίστοιχων φαινομένων στο μέλλον, τα δύο Υπουργεία δρομολογούν αλλαγές στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο ορισμένων μέτρων στήριξης.
Οι πρώτες σημαντικές αλλαγές είναι οι εξής:
Στον 7ο κύκλο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής δεν θα ληφθούν υπόψη τροποποιητικές δηλώσεις του 2020 που υποβλήθηκαν μετά τον Ιανουάριο του 2021, ενώ θα υπάρχουν και ειδικές κυρώσεις σε περίπτωση υπόνοιας καταστρατήγησης των διατάξεων.
Εφεξής οι εργοδότες-επιχειρήσεις θα μπορούν να κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής συμβάσεων εργασίας μόνο για εργαζομένους οι οποίοι απασχολούνται κατ’ ελάχιστον 4 ώρες ημερησίως. Υπογραμμίζεται, τέλος, ότι το πεδίο της σχετικής ρύθμισης θα καταλαμβάνει όσους έχουν προσληφθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2021.
