ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΙΤΗ
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Ως Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Οίτης σας καταθέτουμε το παρόν ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ, πέραν ίσως των όσων θα συζητηθούν, για να σας δώσουμε την πλήρη εικόνα αυτού που σήμερα λέμε «ανεμογεννήτριες στην Οίτη»∙ και πώς διαμορφώνεται η κατάσταση. Είμαστε στην διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες.
Κατ’ αρχήν, η Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Οίτης είναι μια συλλογικότητα κινηματικού χαρακτήρα. Δεν είναι νομικό πρόσωπο. Ξεκίνησε την λειτουργία της το 2007 για να συντονίσει τότε τον αγώνα ενάντια στις μεταλλευτικές δραστηριότητες και τις εξορύξεις βωξίτη στην περιοχή της βορειοανατολικής πλευράς του βουνού. Στη συνέχεια προέκυψαν οι ανεμογεννήτριες και τα μικρά υδροηλεκτρικά. Σήμερα λειτουργεί με μια 27μελή Συντονιστική Επιτροπή*, στην οποία εκπροσωπούνται οι βασικές κοινότητες και φορείς της περιοχής της Οίτης.
Όπως είναι γνωστό στο βουνό είναι σε εξέλιξη η αδειοδότηση πέντε (5) αιολικών σταθμών είκοσι οκτώ (28) ανεμογεννητριών∙ και συγκεκριμένα στις θέσεις: ΤΟΥΡΛΑ – ΒΛΙΤΟΤΣΟΥΜΑΡΟ (6 α/γ), ΠΥΡΓΟΣ 8 (α/γ), ΜΑΚΡΥΡΑΧΗ (6 α/γ), ΞΕΡΟΒΟΥΝΙ Ι (4 α/γ) και ΞΕΡΟΒΟΥΝΙ ΙΙ (4 α/γ). Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) για τους αιολικούς σταθμούς σε ΤΟΥΡΛΑ – ΒΛΙΤΟΤΣΟΥΜΑΡΟ, που είναι πάνω από το Νεοχώρι Υπάτης, και ΞΕΡΟΒΟΥΝΙ (Ι), που είναι πάνω από την Παύλιανη και την Καταβόθρα, για τις οποίες όμως εκκρεμούν οι Αιτήσεις Ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), που έχει καταθέσει ο Δήμος Λαμίας. Αντίστοιχα επίσης έχουμε καταθέσει Αιτήσεις Ακύρωσης στο ΣτΕ πενήντα (50) πολίτες και φορείς της περιοχής, μαζί με τις πανελλαδικές περιβαλλοντικές οργανώσεις Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης και ΚΑΛΛΙΣΤΩ. Οι δύο αυτές Αιτήσεις Ακύρωσης των ΑΕΠΟ εκδικάζονται στο ΣτΕ -μετά από αναβολές- στις 12 Φεβρουαρίου 2025. Θα χρειαστεί βέβαια -και λόγω των αναβολών- να υποβάλουμε δικόγραφο Πρόσθετων Λόγων προκειμένου να ενισχύσουμε την Αίτηση Ακύρωσης, δεδομένου ότι από την ημερομηνία κατάθεσης της αρχικής Αίτησης, έχουν προκύψει νεότερα νομολογιακά δεδομένα, που ενισχύουν σημαντικά τον στόχο μας για οριστική ακύρωση του έργου.
Υπόψη ότι στις ενέργειες αυτές του Δήμου Λαμίας έχουν προηγηθεί οι ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και της τότε Οικονομικής Επιτροπής. Επίσης έχουν γίνει ενημερωτικές εκδηλώσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, όπως η ημερίδα στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου στην Λαμία με την υποστήριξη του Δήμου, οι δύο πορείες διαμαρτυρίας στην Τούρλα – Βλιτοτσούμαρο και στο Πυργάκι, οι δύο συναντήσεις των πολιτιστικών συλλόγων των χωριών της Οίτης στην Παύλιανη και στις Βρύζες, συνελεύσεις των κοινοτήτων και αποφάσεις των κατοίκων. Χωρίς υπερβολή θεωρούμε ότι το σύνολο των κατοίκων των είκοσι πέντε χωριών της Οίτης είναι κατηγορηματικά αντίθετοι στην υλοποίηση αυτών των σχεδίων για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών.
Ενημερωτικά επίσης, για τις άλλες τρεις θέσεις ΠΥΡΓΟΣ, ΜΑΚΡΥΡΑΧΗ και ΞΕΡΟΒΟΥΝΙ (ΙΙ) έχουν κατατεθεί από την εταιρεία οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), για τις οποίες ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (ΗΠΜ) και είναι σε αναμονή η απόρριψη των ΜΠΕ ή η έκδοση των ΑΕΠΟ από το Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Αποκεντρωμένης. Από τον Δήμο Λαμίας κατατέθηκαν στην δημόσια διαβούλευση και στο ΠΕΣΠΑ οι αντιρρήσεις με δικηγόρο, καθώς και αντιρρήσεις από εκατοντάδες συμπολίτες μας και φορείς, όπως η Ορνιθολογική, η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, η ΚΑΛΛΙΣΤΩ κλπ.
Υπόψη ότι και για τις πέντε παραπάνω περιπτώσεις από την πρώτη στιγμή είχαν υποβληθεί Αιτήσεις Ακύρωσης των Αδειών Παραγωγής στην Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), οι οποίες είτε απορρίφθηκαν, είτε είναι σε εκκρεμότητα στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών.
Για όλες τις ΜΠΕ των έργων ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Οίτης παλιότερα και η Μονάδα Διαχείρισης (ΟΦΥΠΕΚΑ) των Εθνικών Πάρκων Παρνασσού και Οίτης σήμερα, έχουν επανειλημμένα εισηγηθεί/γνωμοδοτήσει αρνητικά. Πέραν των άλλων ο ΟΦΥΠΕΚΑ -η ΜΔ- επισημαίνει ως παράνομη και την κατάτμηση των έργων των τεσσάρων ΑΣΠΗΕ στο νοτιοανατολικό τμήμα του βουνού, για την οποία έχει ενημερωθεί ξεχωριστά η Αποκεντρωμένη μέσω του δικηγόρου. Αρνητική είναι και η γνωμοδότηση του Δασαρχείου Άμφισσας και της Διεύθυνσης Δασών Φωκίδας. Υπόψη ότι όλο το έργο των αιολικών σταθμών είναι ΕΝΤΟΣ της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά και σε ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΝΑΠΝΟΗΣ -ένα χλμ λέει η ΜΠΕ- από τον Εθνικό Δρυμό και την Περιοχή NATURA. Ωστόσο, ένα τμήμα των συνοδών έργων είναι ΕΝΤΟΣ της Περιοχής NATURA.
Αρνητική είναι η εισήγηση προς την Αποκεντρωμένη και το ΠΕΣΠΑ της Δ/ΝΣΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την θέση «ΠΥΡΓΟΣ», τα επιχειρήματα της οποίας ουσιαστικά αναφέρονται και αφορούν σε όλες τις θέσεις.
Στο μεταξύ είναι σε εκκρεμότητα η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού για τις ΑΠΕ, την οποία πρέπει να παρακολουθούμε και να απαιτήσουμε την εξαίρεση της Οίτης από τις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ). Είναι σε εξέλιξη επίσης η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για τις Προστατευόμενες Περιοχές της Στερεάς, στο σχέδιο/πρόταση της οποίας η ομάδα των επιστημόνων/μελετητών για την Οίτη εν κατακλείδι αναφέρει: «Η κύρια και μοναδική απειλή που αντιμετωπίζουν τα προστατευόμενα αντικείμενα της συγκεκριμένης περιοχής είναι η ανάπτυξη ΑΣΠΗΕ, επομένως η συγκεκριμένη χρήση θα πρέπει να αποκλειστεί».
Τέλος θυμίζουμε ότι αρνητική ομόφωνη απόφαση έχει πάρει το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς και ο Δήμος Δελφών. Στο Περιφερειακό Συμβούλιο συζητήθηκαν πιθανές ενέργειες και παρεμβάσεις προ της διαδικασίας εκπόνησης του νέου Ειδικού Χωροταξικού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με τον Περιφερειάρχη Φάνη Σπανό να επισημαίνει ότι: «Είναι ανάγκη να προστατευθεί η Στερεά Ελλάδα. Έχουμε λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις και πρωτοβουλίες. Είναι η ώρα να κλιμακώσουμε τη στάση μας, εν είδει άμυνας σε αυτό που όλοι αισθανόμαστε πως έρχεται!». Στο τελευταίο δε Περιφερειακό Συμβούλιο εκδόθηκε ψήφισμα στο οποίο επισημαίνεται η «απόλυτη αντίθεσή του στην αλόγιστη αδειοδότηση και εγκατάσταση αιολικών πάρκων, ιδίως σε περιοχές Natura ή σε άμεση γειτνίαση με αυτές, σε περιοχές με αμφισβητούμενο ιδιοκτησιακό καθεστώς και σε περιοχές όπου συντρέχουν ειδικοί λόγοι φυσικού κάλλους, πολιτιστικού πλούτου και προοπτικών τουριστικής ανάπτυξης» φωτογραφίζοντας το βουνό της Οίτης.
Με λίγα λόγια υπάρχει αναμφισβήτητα ομόφωνη αρνητική θέση για τις ανεμογεννήτριες στην Οίτη από την επιστημονική κοινότητα και τους καθ’ ύλην επιστημονικούς φορείς και από όλη την τοπική κοινωνία και τους αρμόδιους θεσμικούς και κοινωνικούς φορείς!
Επειδή θα ακούσετε κάποιους να μας κατηγορούν ότι είμαστε κατά των ΑΠΕ, δηλώνουμε ότι είμαστε υπέρ, αλλά με όρους και προϋποθέσεις προστασίας του περιβάλλοντος∙ και κυρίως με τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας. Είμαστε σίγουροι ότι υπάρχουν εναλλακτικές και ισοδύναμες λύσεις για να μπορέσει η χώρα μας να καλύψει τις ανάγκες της και τους σταδιακούς στόχους, που βάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Σε κάθε περίπτωση είμαστε πεπεισμένοι ότι η επικείμενη αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού για τις ΑΠΕ, που βρίσκεται σε εξέλιξη και, δυστυχώς, διαρκώς αναβάλλεται, θα αφήσει την Οίτη εκτός των Περιοχών Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ).
Εννοείται ότι δεν χρειάζεται να σας ενημερώσουμε για την αξία της Οίτης ως Εθνικού Δρυμού και για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της με το σπάνιο οικοσύστημα και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής. Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι η Οίτη για τη Λαμία είναι ό,τι είναι το Πήλιο για τον Βόλο. Δείτε τον Βόλο χωρίς το Πήλιο. Στόχος μας πρέπει να είναι η ήπια, βιώσιμη διαχείριση του ορεινού της όγκου και η αξιοίωτη ανάπτυξη των χωριών της. Αυτό απαιτεί ένα ολοκληρωμένο Στρατηγικό Σχέδιο και έναν «Οδικό Χάρτη», που θα αποκλείει οτιδήποτε απαξιώνει την περιοχή και υποβαθμίζει τον παραπάνω στόχο. Ήδη το ζήτημα αυτό έχει απασχολήσει στις συναντήσεις των Συλλόγων των χωριών, οι οποίοι Σύλλογοι προχωρούν στον συντονισμό των δυνάμεών τους με στόχο την αξιοίωτη ανάπτυξη της περιοχής.
Στο πλαίσιο αυτό προετοιμάζεται και ένα επιστημονικό ΣΥΝΕΔΡΙΟ με θέμα «Συγκριτικά πλεονεκτήματα του ορεινού όγκου της Οίτης – Δυνατότητες και προοπτικές για μια αξιοβίωτη ανάπτυξη».
* Η ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Αλεξάκης Δημήτρης ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Βασιλείου Γεράσιμος ΥΠΑΤΗ
Γερονικολού Ελένη Εκπολιτιστικός Σύλλογος ΠΑΥΛΙΑΝΗΣ (πρόεδρος)
Γιάννακας Γιώργος ΠΥΡΑ ΦΩΚΙΔΑΣ
Δημόπουλος Δημήτρης ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΑΜΙΑΣ (πρόεδρος)
Ζαγγανάς Ηλίας ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Ζαρκαδούλας Κωνσταντίνος ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Ζάχου Παναγιώτα ΠΥΡΓΟΣ ΥΠΑΤΗΣ
Θεοφίλου Λουκάς ΠΕΡΙΒ/ΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛ ΑΜΦΙΣΣΑΣ «ΕΛΙΑ» (πρόεδρος)
Κολοκύθας Κώστας ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Κρέτσα Λέττα ΠΑΥΛΙΑΝΗ (πρώην πρόεδρος Κοινότητας)
Νάκου Βάσω ΠΑΥΛΙΑΝΗ
Παπαθανασίου Δήμητρα ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΑΜΙΑΣ
Παπασταμάτη Ιωάννα ΛΟΥΤΡΑ ΥΠΑΤΗΣ – ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Παυλάκη Σοφία ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ ΦΩΚΙΔΑΣ
Πετράκης Γιώργος ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ
Πρατήλας Λουκάς Σύλλογος ΤΡΑΧΙΝΑ, ΕΤΑΙΡΕΙΑ «Nature in Action»
Ραχιώτου Λεμονιά ΜΕΞΙΑΤΕΣ
Σβόλης Γιάννης ΚΩΣΤΑΛΕΞΙ
Σκούρας Θανάσης ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ – Λ. ΥΠΑΤΗΣ
Σταμέλλος Στέφανος ΛΑΜΙΑ
Συλεούνης Στέλιος ΥΠΑΤΗ
Τραχανάς Βασίλης ΒΡΥΖΕΣ – ΣΤΡΩΜΗ ΦΩΚΙΔΑΣ
Τραχανάς Σταμάτης ΒΡΥΖΕΣ, «Καταφύγιο της Οίτης»
Φούντας Πάρης ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ (πρόεδρος)
Χονδραλής Ηλίας ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ – Λ. ΥΠΑΤΗΣ
Χονδραλής Μπάμπης ΝΕΟΧΩΡΙ ΥΠΑΤΗΣ – Λ. ΥΠΑΤΗΣ
