Είναι η δολοφονία του Χασάν Νασράλα ένα βήμα πιο κοντά στην «απελευθέρωση» του Λιβάνου από τον σφιχτό κλοιό της Χεζμπολάχ;
Η Hanin Ghaddar καθηγήτρια Αραβικής Πολιτικής του Washington Institute, επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα αυτό. Όπως αναφέρει σε άρθρο της, η δολοφονία από το Ισραήλ του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα αποτελεί μια συγκλονιστική στιγμή που θα μπορούσε να αλλάξει το πολιτικό τοπίο του Λιβάνου καθώς και τη δυναμική σε ολόκληρη την περιοχή.
Ο θάνατος του Χασάν Νασράλα ήρθε στο τέλος μιας σκληρής εβδομάδας για τη Χεζμπολάχ, η οποία έχει πλέον χάσει το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής ηγεσίας της μαζί με το σύστημα επικοινωνίας της και μια σειρά από αποθήκες όπλων και άλλες εγκαταστάσεις. Όλα αυτά έγιναν δυνατά από τη διείσδυση των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ στην ηγεσία και τη στρατιωτική υποδομή της ομάδας. Για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής ανάπτυξης της Χεζμπολάχ, η δυναμική διαδοχής θα είναι σήμερα πιο περίπλοκη από ό, τι ήταν πριν από τρεις δεκαετίες, όταν σκοτώθηκε ο προκάτοχος του Νασράλα, Αμπάς Μουσάουι.
Πολιτική διαδοχή
Στα χαρτιά τουλάχιστον, η αντικατάσταση του Νασράλα δεν θα είναι δύσκολη και η Χεζμπολάχ θα αναλάβει το έργο μαζί με το Σώμα της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν (IRGC). Οι πιθανοί διάδοχοι περιλαμβάνουν τον αναπληρωτή ηγέτη Naim Qassem και τον επικεφαλής του εκτελεστικού συμβουλίου Hashem Safieddine – ο οποίος είναι επίσης ξάδερφος του Nasrallah. Ωστόσο, σε ένα βαθύτερο επίπεδο, η αντικατάσταση του χαρισματικού μακροχρόνιου ηγέτη θα είναι πολύ δύσκολη.
Είχε ταυτιστεί με την Χεζμπολάχ, ήταν η Χεζμπολάχ και είχε ταυτιστεί με επιτυχίες όπως η απόσυρση του Ισραήλ από τον Λίβανο το 2000 και η «θεϊκή νίκη» το καλοκαίρι του 2006 εναντίον του Ισραήλ. Ο Νασράλα υπηρέτησε ως πατρική φιγούρα για πολλούς Λιβανέζους Σιίτες, οι οποίοι τον θεωρούσαν προστάτη τους. Όποιος τον διαδεχθεί δεν θα έχει αξιοζήλευτη δουλειά, δεδομένης της άσχημης κατάστασης της ομάδας και των σκοτεινών ημερών που έρχονται. Ωστόσο, το κενό που θα προκύψει θα προσφέρει ευκαιρίες στη διεθνή κοινότητα να υποστηρίξει καλύτερη ηγεσία για τους Λιβανέζους Σιίτες και ολόκληρο το έθνος.
Στρατιωτικές προοπτικές
Από τον Οκτώβριο του 2023, όταν η Χεζμπολάχ δεσμεύτηκε να υποστηρίξει τον αγώνα της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, οι τρεις διοικητές πρώτης βαθμίδας, Fuad Shukr, Ibrahim Aqil και Ali Karaki, μαζί με τους περισσότερους από τους διοικητές δεύτερης βαθμίδας της έχουν σκοτωθεί. Δεδομένης αυτής της απώλειας προσωπικού μαζί με τα πλήγματα στις υποδομές και τη σχετική αποδυνάμωση της εμπιστοσύνης, θα είναι ένα επίπονο έργο ετών για την αποκατάσταση της στρατιωτικής δομής της ομάδας. Επιπλέον, ο ίδιος ο Νασράλα διαδραμάτισε κύριο ρόλο στην αναδιάρθρωση των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της Χεζμπολάχ και στον συντονισμό με τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ. Έτσι, ο συνδετικός ιστός μεταξύ Λιβάνου και Ιράν έχει πλέον κοπεί.
Περιφερειακή δυναμική
Στις αρχές του εμφυλίου πολέμου της Συρίας, ο οποίος ξεκίνησε το 2011, η Χεζμπολάχ υποστήριξε το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ, δουλεύοντας απευθείας υπό τον διοικητή της Δύναμης Qods του IRGC Qasem Soleimani. Η Χεζμπολάχ στη συνέχεια αναδείχθηκε ως περιφερειακός βραχίονας του IRGC, παρέχοντας υλικοτεχνική υποστήριξη, εκπαίδευση και ηγεσία σε πολιτοφυλακές στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη. Όταν ο Σολεϊμανί σκοτώθηκε στις αρχές του 2020, ο περιφερειακός ρόλος της Χεζμπολάχ επεκτάθηκε περαιτέρω και μέχρι πρόσφατα οι διοικητές της περνούσαν περισσότερο χρόνο σε αυτές τις χώρες στο εξωτερικό από ό,τι στον Λίβανο. Με τη Χεζμπολάχ να έχει πλέον υποστεί σοβαρές απώλειες η Δύναμη Qods πρέπει όχι μόνο να αντικαταστήσει την ηγεσία της Χεζμπολάχ στο Λίβανο, αλλά και τον ρόλο που διαδραμάτισε σε ολόκληρη την περιοχή. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, αυτή η μεταβατική περίοδος παρέχει μια σημαντική ευκαιρία για τον μετριασμό της περιφερειακής απειλής που προκαλείται από το Ιράν.
Επιλογές για το Ιράν
Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει δύο ευρείες επιλογές για να απαντήσει στην επίθεση εναντίον του Νασράλα: να κλιμακώσει ή να υποχωρήσει.
Κλιμάκωση. Εάν το Ιράν επιλέξει να κλιμακώσει, θα μπορούσε να ακολουθήσει μια πρακτική προσέγγιση για τη διοίκηση των δυνάμεων μάχης της Χεζμπολάχ, μια αναποτελεσματική πορεία στην καλύτερη περίπτωση, δεδομένης της τρέχουσας απουσίας στρατιωτικής ηγεσίας με έδρα τον Λίβανο. Εναλλακτικά, το Ιράν θα μπορούσε να διευκολύνει την εκτόξευση των κατευθυνόμενων πυραύλων ακριβείας (PGM) της Χεζμπολάχ πριν τους καταστρέψει το Ισραήλ, ή αλλιώς να κατευθύνει «πληρεξούσιους» όπως οι σιιτικές πολιτοφυλακές με έδρα το Ιράκ και οι Χούτι της Υεμένης να εμπλακούν στρατιωτικά με το Ισραήλ. Αλλά αυτή η επιλογή έρχεται επίσης με προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού κινδύνου που τίθεται στους Ιρανούς διοικητές που εδρεύουν στο Λίβανο, οι οποίοι ούτως ή άλλως δεν είναι εξοικειωμένοι με τη χώρα και την περίπλοκη ασφάλεια και πολιτική της. Θα μπορούσε τελικά να προκαλέσει μια ευρύτερη ισραηλινή εκστρατεία εναντίον των περιφερειακών περιουσιακών στοιχείων του Ιράν.
Υποχώρηση. Εναλλακτικά, το Ιράν θα μπορούσε να υποχωρήσει προς το παρόν. Αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται την αποδοχή της διπλωματικής πρωτοβουλίας ΗΠΑ-Γαλλίας και την καθοδήγηση της Χεζμπολάχ να αποσύρει τη στρατιωτική της παρουσία βόρεια του ποταμού Litani. Μια τέτοια περιχαράκωση θα σήμαινε επίσης την αποσύνδεση των πολεμικών μετώπων του Λιβάνου και της Γάζας. Όλα αυτά θα παρείχαν στο IRGC χρόνο και χώρο για την ανοικοδόμηση του οπλοστασίου της Χεζμπολάχ και την αναδιάρθρωση της στρατιωτικής ηγεσίας της. Ωστόσο, η υποχώρηση ενέχει τους δικούς της κινδύνους, συμπεριλαμβανομένης της ευπάθειας σε μια συνεχιζόμενη ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία που θα περιλάμβανε την υποβάθμιση ή την εξάλειψη των PGM της Χεζμπολάχ.
Πώς οι δυτικοί παράγοντες μπορούν να γεμίσουν το κενό
Με τον Νασράλα νεκρό και την ομάδα του να παραπαίει, η Χεζμπολάχ και η λιβανέζικη σιιτική κοινότητα -καθώς και όλοι οι Λιβανέζοι- αισθάνονται εκτεθειμένοι και απροστάτευτοι. Μέχρι στιγμής, κανένας παράγοντας δεν έχει βοηθήσει αποτελεσματικά τη Χεζμπολάχ: ούτε το ιρανικό καθεστώς ούτε άλλοι συμπαθούντες παράγοντες στην περιοχή.
Εδώ είναι που η διεθνής κοινότητα έχει την ευκαιρία να επενδύσει σοβαρά στο μέλλον του Λιβάνου, μια δέσμευση που θα περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός ή την εκ νέου εφαρμογή του ψηφίσματος 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας των “νωμένων Εθνών, το οποίο τερμάτισε τον πόλεμο του Λιβάνου το 2006. Επιπλέον, η διεθνής κοινότητα μπορεί τώρα να εργαστεί για την υποστήριξη ενός αξιόπιστου, χωρίς αποκλεισμούς συνασπισμού προσωπικοτήτων και δυνάμεων της αντιπολίτευσης – ο οποίος πρέπει να περιλαμβάνει τη σιιτική κοινότητα σε όλη της την ποικιλομορφία – για να αντιμετωπίσει τη Χεζμπολάχ, τους συμμάχους της και την ιρανική επιρροή στο Λίβανο.
newsit.gr
