Αν σου αρέσουν τα βουνά και οι λίμνες το καλοκαίρι, αυτό είναι το φεστιβάλ που δεν πρέπει να χάσεις. Ταξιδεύουμε στα επιβλητικά Άγραφα για το 1o Stefaniada Lake Festival, τη γιορτή του φετινού καλοκαιριού!
Η νεότερη φυσική λίμνη στην Ελλάδα έχει ηλικία 61 ετών και βρίσκεται 377 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα. Ήταν μια κατολίσθηση στην πλαγιά Στοιχειό του βουνού Σμινίκου, στα Θεσσαλικά Αγράφα, που διέκοψε την ορμή του Στεφανιώτη ποταμού, παραπόταμου του Αχελώου, και από τις γεωλογικές αλλαγές που ακολούθησαν δημιουργήθηκε η λεκάνη της λίμνης Στεφανιάδας. Άγνωστη στο ευρύ κοινό, μακριά από τα τουριστικά πλήθη, διατηρεί τη φυσιογνωμία της και εντυπωσιάζει με τη φυσική ομορφιά της.
Σε αυτούς ακριβώς τους επισκέπτες, που ξέρουν να απολαμβάνουν τη φύση χωρίς να διαταράσσουν την ισορροπία της, απευθύνεται το Stefaniada Lake Festival, το πρώτο οικοτουριστικό φεστιβάλ στην περιοχή, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 3 μέχρι τις 11 Αυγούστου στις όχθες της λίμνης. Βασικός στόχος των ανθρώπων πίσω από την διοργάνωση είναι να επικοινωνήσουν πως η περιοχή είναι ένας προορισμός για όσους θέλουν να επανασυνδεθούν με τον εαυτό τους και να αναθερμάνουν τη σχέση τους με τη φύση.
Βασιλική Κοϊμτζίδου η εμπνεύστρια! Έτσι ξεκίνησαν όλα…
Πώς ξεκίνησε η ιδέα;
Ήταν δική μου ιδέα και όραμα εδώ και καιρό. Έχω μια ταυτότητα στον εναλλακτικό τουρισμό/οικοτουρισμό εδώ και 12 χρόνια και η τοποθεσία της Λίμνης με την ενέργεια της είναι το ιδανικό μέσο γι’ αυτό που μεταδίδω στους ανθρώπους.
Δραστηριότητες στη λίμνη
Ωστόσο, όλα χτίζονται βήμα βήμα. Ξεκίνησα το βιωματικό τουρισμό στη Λίμνη Στεφανιάδας το 2020. Σταδιακά διοργάνωσα, σε συνεργασία με τον Δήμο Αργιθέας, μια διήμερη εκδήλωση το 2022 και μια εβδομαδιαία εκδήλωση το 2023. Την ίδια χρονιά είπα, αφού έχει ανταπόκριση από τον κόσμο θα φτιάξω για την επόμενη χρονιά ένα πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενσυνειδητότητας, αφύπνισης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης μέσω των υπαίθριων δραστηριοτήτων, της τέχνης και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου. Το 2024 ίδρυσα την ΑΜΚΕ Agrafa Heritage που στόχο έχει την διάσωση της κληρονομιάς των Αγράφων, την ενίσχυση της τοπικής κοινότητας και την τουριστική της προβολή με βιώσιμο και υπεύθυνο τουρισμό. Πρώτη δράση της ΑΜΚΕ είναι το Stefaniada Lake Festival που συνοψίζει τις όλες τις αξίες της Αμκε μαζί.
Αντιμετώπισες δυσκολίες;
Δουλεύω στον τουρισμό σε άγονη γραμμή. Αυτό από μόνο του είναι δύσκολο. Φανταστείτε δύσκολη πρόσβαση, χωρίς συγκοινωνία, χωρίς ρεύμα και σήμα αρκετές μέρες το χρόνο, με χιονοπτώσεις και αποκλεισμό τον χειμώνα, χωρίς φαρμακεία, τράπεζες, βενζινάδικα, μεγάλες φθορές σε εξοπλισμό κ.λπ. Επιπλέον, η διοργάνωση ενός φεστιβάλ έχει πολλά νομικά κομμάτια, περιορισμούς, γραφειοκρατίες, επικοινωνίες και δυσκολίες. Ξεκίνησα με ένα όνειρο και είπα «πάμε να το κάνουμε, θα βρούμε τον τρόπο νόμιμα και με σεβασμό στη φύση να γίνει αυτό το φεστιβάλ». Και σε κάθε εμπόδιο μάθαινα και κάτι καινούργιο.
Ποιος είναι ο στόχος πίσω από αυτή την πρωτοβουλία;
Στόχος του Φεστιβάλ είναι να θεσμοθετηθεί ως ένα κάλεσμα του ανθρώπου πίσω στη φύση. Να γίνει αφορμή για άθληση, ανακάλυψη, εκπαίδευση. Να καθιερωθεί ως μια καλοκαιρινή γιορτή. Να γίνει ένας φορέας ευαισθητοποίησης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Πεζοπορία γύρω από τη λίμνη
Ο άνθρωπος με τον σύγχρονο τρόπο ζωής του, έχει καθημερινό άγχος. Θα βρει την ηρεμία και τη γαλήνη που ψάχνει όταν θα επιστρέψει στη φύση, θα συνδεθεί μαζί της και με τον εαυτό του. Η γείωση είναι μια σημαντική αξία που αγνοούν οι περισσότεροι… Μέσα από αυτό το φεστιβάλ, θέλουμε όλοι όσοι μας επισκεφτούν να πάρουν ένα αποτύπωμα μαζί τους και να το εφαρμόσουν με κάποιον τρόπο στην καθημερινότητα τους επιστρέφοντας.
Ειδυλλιακό τοπίο στα Άγραφα
Εγώ ζω μόνιμα στη μέσα στη φύση και εργάζομαι στη φύση. Γι’ αυτό είμαι χαρούμενη και ευτυχισμένη. Βλέπω χρόνια να με επισκέπτονται άνθρωποι που θα ήθελαν να αλλάξουν ζωή ή συνήθειες αλλά δυσκολεύονται. Έχω ένα ευχάριστο μήνυμα γι’ αυτούς και μέσω του φεστιβάλ μπορώ να δώσω το μήνυμα σε λίγους ανθρώπους παραπάνω.
Ποιος μπορεί να παρακολουθήσει το Stefaniada Lake Festival;
Το Stefaniada Lake Festival απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους χωρίς προηγούμενη εμπειρία σε κάτι. Έχει προγράμματα για όλες τις ηλικιακές ομάδες και οι άνθρωποι χρειάζεται να έχουν μόνο όρεξη και καλή διάθεση. Αφορά όλους τους ανθρώπους που θέλουν να επιστρέψουν στη φύση, να μάθουν να μην την επιβαρύνουν, αφήνοντας το μικρότερο δυνατό αποτύπωμα, να ενημερωθούν για να την προστατέψουν και να την παραδώσουν στις επόμενες γενιές.
Θα μας δώσεις την εικόνα του τόπου βρισκόμαστε; Πρόκειται για μία λίμνη ανάμεσα στα βουνά;
Πρόκειται για το διαμάντι των Αγράφων, ένα «hiddem gem», που λέμε. Μια όαση στην αγκαλιά της οροσειράς των Αγράφων. Τα τιρκουάζ κρυστάλλινα νερά, ο καθρεφτισμός των καταπράσινων βουνών μέσα στη λίμνη, η ησυχία με μόνους ήχους το θρόισμα των φύλλων και τα τζιτζίκια και η αίσθηση γαλήνης δημιουργούν ένα απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο, βγαλμένο από έναν άλλο ουτοπικό και παραμυθένιο κόσμο.
Πώς συνδέεται το φεστιβάλ με τη διάσωση των Αγράφων;
Το Stefaniada Lake Festival συνδέεται άμεσα με τη διάσωση των Αγράφων. «Αν μάθεις και αγαπήσεις έναν τόπο θα τον προστατέψεις κιόλας», λένε. Για να επισκεπτόμαστε τα Άγραφα τα επόμενα χρόνια, οφείλουμε να μάθουμε τα πραγματικά προβλήματα σήμερα όσον αφορά την ερημοποίηση, τις δυσκολίες διαβίωσης, το δημογραφικό και την οικολογική καταστροφή από την οποία απειλούνται. Το δίκτυο φορέων και πολιτών για την προστασία των Αγράφων θα έχει παρουσία όλες τις ημέρες του φεστιβάλ και θα υπάρξει και ομιλία για το #save_agrafa
Τι θα βιώσουμε όσοι βρεθούμε στην παραμυθένια λίμνη των Αγράφων;
Οι επισκέπτες θα βιώσουν με όλες τους τις αισθήσεις μια ξεχωριστή εμπειρία. Θα δουν ένα μοναδικό μνημείο της φύσης, θα ακούσουν παραδοσιακή μουσική, θα γευτούν παραδοσιακές συνταγές όπως ο πλαστός και τοπικά βιολογικά χειροποίητα προϊόντα με το άρωμα και τον χαρακτήρα των Αγράφων. Θα αγγίξουν τη χλωρίδα και πανίδα του τόπου, θα μυρίσουν πολλά βότανα και θα μάθουν πολλά για την ιστορία των Αγράφων, για την χλωρίδα και την πανίδα, την περμακουλτούρα και την βιωσιμότητα γενικότερα.
Πώς τοποθετείται ο εναλλακτικός ορεινός τουρισμός, απέναντι στη μαζικότητα του τουρισμού στα ελληνικά νησιά;
Στην Ελλάδα ο τουρισμός ξεκίνησε από τα νησιά πριν 45 χρόνια και έγινε μαζικός πολύ γρήγορα με αποτύπωμα ανεπανόρθωτο μέχρι σήμερα. Ο ορεινός τουρισμός αναπτύχθηκε στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και είναι η ευκαιρία μας να μην κάνουμε το ίδιο λάθος για δεύτερη φορά.
Οι έννοιες του βιώσιμου τουρισμού και του υπεύθυνου τουρισμού είναι βασικές αξίες του εναλλακτικού τουρισμού. Ο άνθρωπος μπορεί να επισκέπτεται τη φύση και να την χαίρεται, αλλά το αποτύπωμα που αφήνει θα πρέπει να είναι μικρότερο από τον ρυθμό αναγέννησης της φύσης. Οι τουρίστες ανήκουν στο μαζικό τουρισμό και οι ταξιδιώτες/ταξιδευτές στον εναλλακτικό τουρισμό. Η διαφορά έγκειται στη συνείδηση και την ενσυναίσθηση του ανθρώπου που ξέρει που πάει, γιατί πάει και έρχεται σε απόλυτη επαφή με έναν τόπο τη φύση, τους ανθρώπους και τις αξίες τους.
Στον εναλλακτικό τουρισμό μικρές ομάδες ανθρώπων επισκέπτονται έναν τόπο και έχουν χρόνο να τον ζήσουν και να τον αφουγκραστούν. Ο υπερκαταναλωτισμός, η αισχροκέρδεια και η καταπάτηση της φύσης δεν έχουν θέση στον εναλλακτικό τουρισμό. Η πρόταση για το μέλλον του τουρισμού μας είναι οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Μένεις στα Άγραφα. Ποιο είναι το μήνυμά σου στην προσπάθεια όλο και περισσότερων νεαρών ανθρώπων να στραφούν προς τη φύση και την επαρχία;
Καταλαβαίνω ότι το παράδειγμα μου να ζω σε άγονη γραμμή και στην απομόνωση δεν μπορούν πολλοί άνθρωποι να το ακολουθήσουν και να ταυτιστούν. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι βέβαιο… ότι η φύση θεραπεύει και μας γεμίζει ενέργεια όταν όλα τ’ άλλα τοξικά πράγματα στη ζωή του ανθρώπου του ρουφούν την ενέργεια.
Πώς είναι η ζωή σου στα ψηλά βουνά των Αγράφων;
Η ζωή μου μοιάζει με παραμύθι και είναι ακατανόητη για κάποιους αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινή. Ζω σε ένα σπίτι από ξύλο και πέτρα μέσα στο δάσος και δίπλα στο ποτάμι. Ακούω καθημερινά «λευκούς ήχους» το νερό του ποταμού που κυλάει και τα πουλιά που κελαηδούν. Εργάζομαι στη φύση στα ποτάμια, τις λίμνες τα φαράγγια, τα βουνά, τα δάση και τα αλπικά λιβάδια.
Διασχίζοντας τη λίμνη
Τον ελεύθερο μου χρόνο τον περνάω κυρίως στη φύση, στον κήπο μου και με τα ζωάκια μου, σκυλιά, γατιά και άλογα που ζουν ελεύθερα κι αυτά γύρω από το σπίτι μέσα στο δάσος. Περιβάλλομαι μόνο από θετική ενέργεια και ξεκινώ καθημερινά όμορφα τη μέρα μου και με γαλήνη. Δεν βαριέμαι ούτε λεπτό και βιώνω όλες τις εποχές του χρόνου με ένα μαγικό τρόπο.
Τι ξεχωρίζεις από αυτό τον τόπο, που τον κάνει και μοναδικό;
Αν και δεν έχω καταγωγή και καμία σχέση με τον τόπο, από τη πρώτη φορά που τον επισκέφτηκα συνδέθηκα ενεργειακά και ένιωσα σαν το σπίτι μου. Ο τόπος των Αγράφων κουβαλάει μια βαριά ιστορία και οι άνθρωποι εδώ ήταν φτωχοί, μα αυτάρκεις και ελεύθεροι. Αυτό ξεχωρίζω και θέλω κι εγώ στην εποχή μου σήμερα… να είμαι ασυμβίβαστη και να νιώθω ελεύθερη.
Κάτι ακόμα που ξεχωρίζω από την υπόλοιπη Ελλάδα είναι ότι η φύση είναι ανέγγιχτη και ατόφια. Όταν κάποιος επισκέπτεται τα Άγραφα είναι σαν να ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και να βλέπει πως ήταν η φύση πριν 100 χρόνια. Στα Άγραφα, πραγματικά, οι άνθρωποι είναι αυθεντικοί. Δεν χρησιμοποιείται η λέξη για λόγους μάρκετινγκ. Στα Άγραφα συναντάς ανθρώπους αληθινούς, οι οποίοι δεν θα κάνουν τίποτα προσποιητό για τον τουρισμό. Θα είναι ο εαυτός τους όπως είναι κάθε μέρα.
Το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του φεστιβάλ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, καγιάκ στη λίμνη, τοξοβολία, πεζοπορικές διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή και μαθήματα ιππασίας, καθώς επίσης μια πλούσια γκάμα εργαστηρίων με ποικίλες θεματικές (βοτανοθεραπεία, ζωγραφική, ψηφιδωτό, χαρακτική, φωτογραφία τοπίου, ντοκιμαντέρ, γιόγκα, ηχοθεραπεία και παρασκευή πίτας πλαστού).
Ακόμη, για όσους και όσες θέλουν να μάθουν περισσότερα για την προστασία των Αγράφων, την οργάνωση «Δράση για την Άγρια Ζωή», τις μέλισσες, την κομποστοποίηση και τη βιωσιμότητα, τα μανιτάρια, τη μαγειρική στη φύση με γευσιγνωσία τοπικών εδεσμάτων και προϊόντων, την ιστορία της Αργιθέας και της Αργιθεάτισσας γυναίκας, καθώς και για την τέχνη της γης, υπάρχει η δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα σεμινάρια και τις ομιλίες που προσφέρονται.
Θα τη βρωμισουν κι αυτή δεν γλυτώνει τίποτα από τα ανθρώπινα παράσιτα