Ο Πάνος Νιαβής γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Μάραθο Ευρυτανίας, κάτω από τις κορυφές των Αγράφων και πάνω από τα νερά των ανήσυχων ποταμών αυτού του πολυσύνθετου τόπου ο οποίος πέρα από τις άπειρες δυσκολίες που υποχρέωνε τους ανθρώπους για να επιβιώσουν, διαμόρφωσε και τους σκληρούς χαρακτήρες μιας ιδιότυπης ιθαγένειας. Με υπόβαθρο την ελευθερία του κλειστού κόσμου των βουνών τους οι Αγραφιώτες δοκιμάστηκαν σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες και έμειναν διαχρονικά παραδείγματα αντοχής και προσαρμοστικότητας στους όρους που θέτει η ανάγκη της επιβίωσης.
Από εκείνο τον κόσμο που έχει σχεδόν σβήσει, ο Πάνος Νιαβής διάλεξε ένα πρόσωπο για να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα. Τη Δασιά, μια γυναίκα σαν γέφυρα θαρρείς που πάνω της πέρασαν όλοι οι άνθρωποι που έγραψαν, άλλος ολόκληρες σελίδες κι άλλος λίγες αράδες στην ιστορία του τόπου μέσα στις προηγούμενες δεκαετίες. Η Δασιά, μύθος και πραγματικότητα μαζί πρωταγωνιστεί στον βίο και την πορεία μιας απομονωμένης κοινότητας στην οποία κυοφορούνται βουβά όλα τα πάθη και σαν έρθει η ώρα βγαίνουν σαν δαίμονες και την σκορπίζουν στους τέσσερις ανέμους των καινούργιων εποχών.
Άλλοι χάθηκαν άδικα, άλλοι πήγαιναν γυρεύοντας κι έφαγαν το κεφάλι τους, λίγοι λαγάρισαν να είναι ακέραιοι στο τέλος της ταραγμένης δεκαετίας 1940 – 1950 στ’ Άγραφα και σε όλη την Ελλάδα. Ανάμεσά τους και η Δασιά η οποία κατάφερε με τον τρόπο και το ένστικτό της να ζήσει και να καταλήξει σε ένα επαρχιακό γηροκομείο. Εκεί εξομολογήθηκε στην εγγονή της για όλα όσα έκανε στην ζωή της, μια ζωή που η λαχτάρα της να επιβιώσει, έγινε μύθος και ο Πάνος Νιαβής τον έκανε μυθιστόρημα. Το πιο άρτιο και με ιδιαίτερα γλώσσα τολμώ να πω για τον κόσμο των Αγράφων αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας.
Το μυθιστόρημα του Πάνου Νιαβή «Δέκα πόντους μαύρο χιόνι» (Εκδόσεις «Αρμός») παρουσιάζουμε αύριο, 20 Οκτωβρίου 2023, στις 20.00 το απόγευμα στην αίθουσα του Δημοτικού Θεάτρου Λαμίας. Θα μιλήσουν οι Νίκος Ορφανός, ηθοποιός και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΕΘΕ Ρούμελης, Θανάσης Κοντοπάνος, γιατρός, Βασιλική Νικοπούλου, εκδότρια και ποιήτρια και Μαίρη Ζεκεντέ, διεθύντρια της Αιαντείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης Αταλάντης και φυσικά ο συγγραφέας που θα μας αποκαλύψει περισσότερα για τη Δασιά.
