Στην ενεργειακή κρίση που δυσκολεύει οικονομικά τους πολίτες αλλά και το ενδεχόμενο το ΠΑΣΟΚ να πάρει μέρος σε μία κυβέρνηση συνεργασίας μίλησε ο Χάρης Δούκας.
Για όλα μίλησε ο Γραμματέας Τομέα Ενέργειας ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, σε συνέντευξή του, στο Reader. Ο κ. Δούκας για ακόμη μία φορά επίμεινε στη θέση του ότι οι πραγματικά «χαμένοι» από την ενεργειακή κρίση δεν είναι άλλοι από τους απλούς πολίτες.
Όπως μάλιστα ανέφερε χαρακτηριστικά: «η ισότιμη και ομότιμη πρόσβαση στην αγορά ενέργειας και στον ηλεκτρικό χώρο είναι θεμελιώδες δικαίωμα ενεργειακής δημοκρατίας. Αν κυριαρχήσουν τέτοιες πολιτικές ενεργειακής δημοκρατίας, μπορεί να “αντιστραφεί η τάση” και οι πολίτες να βρεθούν στην πλευρά των νικητών».
Ο κ. Δούκας τόνισε, επίσης, ότι προσωπικός του στόχος «είναι να ηγεμονεύσουν οι ιδέες μας για να αλλάξει η χώρα, σε μία κατεύθυνση περισσότερο βιώσιμη και δίκαιη».
Ολόκληρη η συνέντευξη του Χάρη Δούκα στο Reader
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την πολιτική;
Τα θέματα της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής με απασχολούν από φοιτητή, στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών. Η υποστήριξη αποφάσεων για τη χάραξη πολιτικών συνεχίστηκε με το διδακτορικό μου, που αφορούσε στις πολιτικές προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Και μετέπειτα η ακαδημαϊκή μου εξέλιξη αφορούσε στην ανάπτυξη πολιτικών, με έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα. Ουσιαστικά, μελετάω τη χάραξη ενεργειακών και κλιματικών πολιτικών με όρους συνδιαμόρφωσης, ώστε η προσπάθεια που χτίζουμε να γίνει «κτήμα» όλων των πολιτών.
Να δώσω ένα παράδειγμα. Ενώ τα παραδοσιακά μοντέλα περιβαλλοντολογικών μέτρων βασίζονταν στη δύναμη της επιβολής, δίνοντας έμφαση στο τι «δεν πρέπει» να γίνεται, οι σύγχρονες πράσινες πολιτικές βασίζονται στη μέθοδο «ας δουλέψουμε μαζί».
Πώς λοιπόν κανείς διαμορφώνει πολιτικές που συμπεριλαμβάνουν τις επιθυμίες αλλά και τις δυνατότητες των πολιτών να συμβάλουν στην υλοποίησή τους; Αυτό είναι το επιστημονικό αντικείμενο που δουλεύω αρκετά χρόνια, και η ώσμωση με τα πραγματικά προβλήματα, με τους κοινωνικούς χώρους και δίκτυα είναι ιδιαίτερα σημαντική σε αυτή την κατεύθυνση.
Άλλωστε, η έρευνα, για να έχει προστιθέμενη αξία στην κοινωνία δεν μπορεί μόνο να μένει σε ένα θεωρητικό επίπεδο αλλά να εμπεριέχει και τη δράση. Νομίζω λοιπόν πως η πολιτική δράση είναι αλληλένδετη με το επιστημονικό μου έργο.
Πολύς κόσμος έχει ταυτίσει την πολιτική με τον βουλευτή.
Σίγουρα δεν ταυτίζονται. Πολιτική δεν σημαίνει μόνο να είσαι βουλευτής και υπουργός, αλλά κυρίως να συμμετέχεις και να συμβάλεις στη διαμόρφωσή της και στην εφαρμογή της.
Σήμερα που οι αλλαγές στην ενέργεια είναι κατακλυσμιαίες, οι γεωπολιτικές συντεταγμένες μετατοπίζονται διαρκώς και οι κοινωνίες βιώνουν ξανά ένα κύμα ανασφάλειας και ανισότητας, οι νέες ιδέες έχουν μεγαλύτερη σημασία από θέσεις / καρέκλες.
Για αυτές τις ιδέες παλεύω, μέσα από κινήματα, οργανώσεις, κοινότητες και κοινωνικά δίκτυα. Άλλωστε, όπως έλεγε και ο Ουγκώ «τίποτα δε μπορεί να αντισταθεί σε μια νέα ιδέα που έχει έρθει η ώρα της».
Μιλήσατε πρώτος και γράψατε για νικητές και ηττημένους στον ενεργειακό πόλεμο. Εμείς σε ποια όχθη είμαστε;
Στον ενεργειακό πόλεμο, όπως και σε κάθε πόλεμο, υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Στους νικητές είναι σίγουρα οι μεγάλες ενεργειακές εταιρίες. Η Exxon ανακοίνωσε τα υψηλότερα κέρδη στα 152 χρόνια ιστορίας της, που ξεπέρασαν για το 2022 τα 50 δις $ – περισσότερα από τις Amazon, Procter & Gamble και Tesla μαζί.
Το ίδιο συμβαίνει και με Shell, Total, Chevron, που με βάση τα ανακοινωμένα οικονομικά τους στοιχεία, συνολικά ξεπέρασαν τα 150 δις $. Τα ίδια συμβαίνουν και στη χώρα μας, όπου τα οικονομικά αποτελέσματα των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών προκαλούν. Να λοιπόν οι νικητές.
Κι ενώ οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας απολαμβάνουν ακραία υπερκέρδη, που ούτε που φαντάζονταν μόλις πριν από δύο χρόνια, κατά τη διάρκεια των πιο σκοτεινών ημερών της πανδημίας, οι ηγέτες προσπαθούν να τις πείσουν να χαλαρώσουν τις τιμές στην αντλία και στο ρεύμα για τους καταναλωτές και να επιστρέψουν ένα μέρος των υπερκερδών τους στην κοινωνία. Μάταια όμως.
Τα αποτελέσματα μέχρι τώρα είναι μηδαμινά.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν δαπανήσει, από την αρχή της κρίσης πάνω από 800 δις € για να προστατεύσουν νοικοκυριά & επιχειρήσεις, επιδοτώντας τις ίδιες εταιρείες με λεφτά φορολογούμενων πολιτών. Η χώρα μας, μόνο για το ρεύμα το 2022 έδωσε πάνω από 8 δις ευρώ επιδοτήσεων. Οι απλοί πολίτες είναι λοιπόν οι ηττημένοι.
Και εσείς τι προτείνεται για να περάσουν οι πολίτες στην όχθη των νικητών;
Είναι πασιφανές πως αν ο κόσμος, και ιδιαίτερα η Ευρώπη και η χώρα μας, είχαν επενδύσει μαζικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην εξοικονόμηση ενέργειας αυτά τα τελευταία 20 χρόνια, δεν θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με την ενεργειακή κρίση που γνωρίζουμε σήμερα και οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου δεν θα ήταν τόσο υψηλές
Ας διδαχθούμε από το παρελθόν. Η βαθιά αναπροσαρμογή των αγορών ενέργειας έχει ως αναγκαία συνθήκη τις μαζικές επενδύσεις σε καθαρές μορφές ενέργειας. Με τον πολίτη συμμέτοχο και συνιδιοκτήτη σε αυτές. Όχι, μόνο με funds και ενεργειακούς ομίλους.
Η ισότιμη και ομότιμη πρόσβαση στην αγορά ενέργειας και στον ηλεκτρικό χώρο είναι θεμελιώδες δικαίωμα ενεργειακής δημοκρατίας. Αν κυριαρχήσουν τέτοιες πολιτικές ενεργειακής δημοκρατίας, μπορεί να «αντιστραφεί η τάση» και οι πολίτες να βρεθούν στην πλευρά των νικητών.
Ποιος είναι ο προσωπικός σας στόχος αλλά και του κόμματος σας για τις εκλογές;
Προφανώς, να πάμε όσο καλύτερα γίνεται. Ο στόχος πάντα είναι να ηγεμονεύσουν οι ιδέες μας για να αλλάξει η χώρα, σε μία κατεύθυνση περισσότερο βιώσιμη και δίκαιη.
Ιδέες που προωθούν στην πράξη την ενεργειακή δημοκρατία και όχι λίγες μεγάλες εταιρίες, καταπολεμούν την ενεργειακή φτώχεια και προωθούν την ανανεώσιμη κοινωνική πολιτική, αντί να επιδοτούν τα ορυκτά καύσιμα.
Πολιτικές που στηρίζουν συμμετοχικά σχήματα, μπορούν να δημιουργήσουν πολιτισμικό, κοινωνικό και οικονομικό πλούτο που μας αφορούν όλους.
Για αυτές τις πολιτικές κινητοποίησης της κοινωνίας καθώς και για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τέτοιων βιώσιμων δράσεων θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε και μετά τις εκλογές. Η μάχη άλλωστε των ιδεών δε σταματά ποτέ. Η ενεργειακή δημοκρατία συνδέεται με ένα άλλο «παράδειγμα» παραγωγικού – κοινωνικού μετασχηματισμού και διεύρυνσης της δημοκρατίας.
Το ΠΑΣΟΚ είναι ανοιχτό σε μία κυβέρνηση συνεργασίας. Με ποιους θα πρέπει να συζητήσει το ΠΑΣΟΚ για να συγκυβερνήσει και γιατί;
Πρέπει να συζητήσουμε προγραμματικά με όλα τα κόμματα εξουσίας τα κρίσιμα θέματα της ενέργειας, του κλίματος και της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου και να δοκιμάσουμε την αξία των δικών μας προτάσεων.
Δεν υπάρχει κάτι να φοβηθούμε από τη συζήτηση, τη σύγκριση και τη σύγκλιση. Εκτός, βέβαια, αν υπάρχει κρυφή ατζέντα για άλλες επιδιώξεις, αλλά αυτό εμένα δεν με αφορά.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι πως η συζήτηση αυτή δεν διενεργείται. Με αποτέλεσμα τελικά οι κυβερνήσεις να προκύπτουν από αριθμητικές πλειοψηφίες «ανάγκης» και όχι ακολουθώντας μια εξουθενωτική (θα πρότεινα) και συμπεριληπτική συζήτηση για τις πολιτικές που θα ακολουθηθούν.
Χωρίς αυτές και σε συνθήκες αβεβαιότητας και πολυπλοκότητας, ο κίνδυνος αναπαραγωγής των γνωστών κομματικό-πελατειακών σχέσεων και των ενεργειακών αναπαλαιώσεων των ορυκτών καυσίμων που καθηλώνουν τόσο χρόνια τη χώρα είναι μεγάλος.
reader.gr
