Το μεσημέρι της Τετάρτης στο «Αμα λάχει στης Νεφέλης», ένα μεζεδοπωλείο στα Εξάρχεια, στο οποίο η κουζίνα είναι ανοιχτή από τις 10 το πρωί μέχρι τις 11.30 το βράδυ, τα περισσότερα εξωτερικά φώτα είναι σβηστά. Λειτουργούν τουλάχιστον δύο ανεμιστήρες, ένα εξωτερικό σύστημα κλιματισμού, τέσσερις ψυκτικοί θάλαμοι, 17 ψυγεία και τρεις φούρνοι. Η ενεργειακή κρίση τούς έχει φυσικά επηρεάσει – ο λογαριασμός του ρεύματος έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι φέτος (από περίπου 7.000 ευρώ τον μήνα τώρα δίνουν 13.000) – αλλά ένας εκ των ιδιοκτητών, ο Αλέξανδρος Παπαδόπουλος, λέει στην «Κ» πως είναι πολύ τυχεροί. Το ίδιο χρονικό διάστημα, η πελατεία τους αυξήθηκε 20%. Αν δεν είχε αυξηθεί τόσο, τα πράγματα θα ήταν πολύ δύσκολα. Τον χειμώνα, θα πρέπει να θερμαίνουν τέσσερις χώρους – δύο εξωτερικούς και δύο εσωτερικούς. «Σαν άνθρωπος, δεν ανησυχώ γιατί αυτή η κρίση δεν επηρεάζει μόνο εμένα», δηλώνει. «Αν τα πράγματα ζορίσουν πολύ όμως, θα πρέπει να μειωθεί το προσωπικό», αναφέρει, «κάτι που δεν θέλει κανείς μας».
Ελαφριά κουζίνα
Κοιτώντας τα ποσοστά ενέργειας που καταναλώνει κάθε συσκευή –και ειδικά πλυντήρια, φούρνοι, και ψυγεία– αντιλαμβάνεται κανείς γιατί στην εστίαση επικρατεί μεγάλη ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης. Ταυτόχρονα, η χρήση τους είναι τόσο αναγκαία που δύσκολα μπορεί να μειωθεί. Ο ιδιοκτήτης του all-day bistro «Apiri» στο Ηράκλειο της Κρήτης, Στέφανος Λαυρενίδης, δηλώνει στην «Κ» πως προσπαθούν, ειδικά το καλοκαίρι, το μενού να μην έχει πολλά «βαριά μαγειρέματα». «Ενας εστιάτορας μπορεί να επιλέξει αντί να πάρει ένα κομμάτι κρέας που θέλει ώρες για να ψηθεί, να προτιμήσει ένα άλλο, με λιγότερο χρόνο ψησίματος», σημειώνει.
Θα μείνουν κλειστά
«Ενας εστιάτορας μπορεί να επιλέξει αντί να πάρει ένα κομμάτι κρέας που θέλει ώρες για να ψηθεί, να προτιμήσει ένα άλλο, με λιγότερο χρόνο ψησίματος».
Η Μαρία Καλλιγέρη, ιδιοκτήτρια της ταβέρνας «Καλουδίτσα» στη Λήμνο, λέει στην «Κ» πως «κυνηγούν» τα φώτα. «Εχουμε 70%-80% αύξηση στον λογαριασμό του ρεύματος από πέρυσι. Για τις μικρότερες επιχειρήσεις η αύξηση είναι δυσβάσταχτη», τονίζει. «Αν δεν προσέχαμε, δεν ξέρω πόσο θα μας ερχόταν ο λογαριασμός του ρεύματος», συμπληρώνει, δηλώνοντας πως και φέτος θα κλείσουν τον χειμώνα, μια απόφαση που προέκυψε αρχικά λόγω της πανδημίας αλλά τώρα συνεχίζεται λόγω της ενεργειακής κρίσης. Και ο Αντώνης Τυφεκιόγλου, ιδιοκτήτης της ταβέρνας «Σαλκίμι» στο Πήλιο, σκέφτεται να μην ανοίγει τις καθημερινές του χειμώνα, για πρώτη φορά ύστερα από 18 χρόνια. «Είναι δύσκολα τα πράγματα», υπογραμμίζει στην «Κ». «Εχω και πετρέλαιο και ρεύμα στο μαγαζί, αν θέλω 50 ευρώ τη μέρα καύσιμο, δεν συμφέρει να ανοίγω τις καθημερινές», συμπληρώνει.
«Προσπαθούμε με οποιονδήποτε τρόπο να βρούμε λύσεις», αναφέρει ο Γιώργος Κεβρεκίδης, ιδιοκτήτης του all-day εστιατορίου «Αποσπερίτης» στη Φλώρινα, ο οποίος τρέμει τον λογαριασμό του χειμώνα. «Τώρα το καλοκαίρι, επειδή δουλεύουμε στον εξωτερικό χώρο, κάποια φώτα μέσα στο μαγαζί είναι σβηστά, προσπαθούμε να καταργήσουμε και κάποια ψυγεία, αλλάξαμε κι όλες τις λάμπες μήπως γλιτώσουμε κάτι», δηλώνει στην «Κ». Αλλά δεν μπορούν να γλιτώσουν τη θέρμανση. «Εχω μια μεγάλη μονάδα κλιματισμού, η οποία προφανώς τον χειμώνα δεν μπορεί να σε καλύψει, όταν εδώ πιάνει -15 και -20 βαθμούς, χρειάζεσαι και πετρέλαιο», τονίζει. «Πολλές φορές υπάρχει τζίρος, αλλά δεν μένει τίποτα», αναφέρει, «και τον χειμώνα θα είναι ακόμη πιο δύσκολα».
Κάποιοι αισιοδοξούν
Παρ’ όλα αυτά, σε μέρη με ηπιότερο κλίμα, οι ιδιοκτήτες φαίνονται κάπως πιο αισιόδοξοι. Ο Νίκος Ντουβέας, ο οποίος διαθέτει μια ψαροταβέρνα και ένα ψητοπωλείο στο Γύθειο, λέει πως η ενεργειακή κρίση τον έχει επηρεάσει σχετικά με την τιμή υγραερίου και το ρεύμα, αλλά δεν ανησυχεί τρομερά για τον χειμώνα. «Εμείς εδώ είμαστε χωριό, έχουμε ξύλα, έχουμε τζάκι, αυτό καίμε, είμαστε παραδοσιακοί», εξηγεί, τονίζοντας όμως πως τη διαφορά στην τιμή τόσο του υγραερίου και του ρεύματος όσο και των πρώτων υλών, την καλύπτουν οι πελάτες. «Τις τηγανητές πατάτες τις δίναμε 3,5 ευρώ, τώρα 4, την αστακομακαρονάδα από 80, 90 ευρώ», σημειώνει στην «Κ».
Ο Κωνσταντίνος Κανακάρης, ιδιοκτήτης του εστιατορίου θαλασσινών «Μαρίνα» στην Ποτίδαια Χαλκιδικής, δηλώνει πως η κρίση θα επηρεάσει περισσότερο τα μεγάλα αστικά κέντρα. «Εμείς δεν είμαστε μέτρο σύγκρισης γιατί ζούμε σε μια τουριστική περιοχή που έγινε χαμός όλη τη σεζόν», τονίζει, συμπληρώνοντας πως αυτή η τουριστική επιτυχία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στη Χαλκιδική πραγματικό κρύο κάνει μόνο τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί ένας χειμώνας κατά τον οποίο θα υπάρξει «τεράστιο πρόβλημα» λόγω των αυξημένων τιμών ρεύματος και πετρελαίου. «Αυτά που θα δούμε τον χειμώνα θα είναι απίστευτα, γι’ αυτό τα βήματά μας θα είναι πολύ προσεκτικά».
kathimerini.gr