Σαν σήμερα στις 9 Ιουνίου του 2004, ημέρα Τετάρτη, έφυγε από τη ζωή σε κλινική της Λαμίας, πλήρης ημερών, ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος, ο ξακουστός «παπα-Ανυπόμονος» της Αντίστασης, ο αλλοτινός σύντροφος και συναγωνιστής του Άρη Βελουχιώτη.
(φωτογραφία: Δύο Ρουμελιώτες ιερείς, συναγωνιστές στον ΕΛΑΣ, ο παπά-Χολέβας και ο παπά-Ανυπόμονος. Φωτ. Σπύρος Μελετζής (“Με τους αντάρτες στα βουνά”, Αθήνα, 1996) Από το ιστολόγιο του δασκάλου Τάκη Ευθυμίου “Φθιωτικός Τυμφρηστός”).
Ο καθηγούμενος Γερμανός Δημάκος (1912 – 9 Ιουνίου 2004): Το κανονικό του όνομα ήταν Γεώργιος και όταν χειροτονήθηκε το έκανε Γερμανός. Θρυλική μορφή της Εθνικής Αντίστασης, γνωστός ως «Πάπα-Ανυπόμονος», ήταν ένας από τους πιο ονομαστούς ιερείς που πήρανε μέρος στην Αντίσταση.
Γεννήθηκε το 1912 στο Αγρύδιο Γορτυνίας. Είναι από τα μικρότερα αγόρια μιας πολυμελούς οικογένειας.
Χειροτονήθηκε Διάκονος το 1934 στις 29 Ιουλίου. Όταν ο Βελουχιώτης, στις 14 Μαΐου του 1943 συγκροτούσε το αντιστασιακό σώμα και στρατολογούσε άνδρες στη περιοχή δυτικά του χωρίου Κουκουβίστα της Γκιώνας, πήγε και τον βρήκε ο αρχιμανδρίτης Γερμανός, ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγάθωνος, μια μονή κοντά στην Υπάτη όπου ήταν και πρόεδρος της κοινότητας και ταυτόχρονα επίτροπος της Μονής Δαδιού-Αμφίκλειας. Ύστερα από παρότρυνση του, αφού τον καταζητούσανε πλέον οι Ναζί, προσχώρησαν στον ΕΛΑΣ και ο μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ και ο μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος.
Είχε χαρίσει ως φυλαχτό στον Άρη Βελουχιώτη ένα σταυρό, που ο αντιστασιακός καπετάνιος, κουβάλαγε πάντα μαζί του. Ως έμπιστος του Άρη Βελουχιώτη έμεινε γνωστός ως ο «παπάς του Άρη» και επειδή ριχνόταν πρώτος στη μάχη και παρότρυνε και τους συμπολεμιστές έμεινε πιο γνωστός ως «Πάπα-Ανυπόμονος».
Το 1946 μετά τη περίφημη Συμφωνία της Βάρκιζας και κατόπιν προτροπής του Άρη επιστρέφει στο μοναστήρι του Αγάθωνος, όπου και έμεινε ως ηγούμενος όλα τα επόμενα χρόνια. Η συμμορία του εθνικόφρονα Βουρλάκη απήγαγε τον ηρωικό μοναχό και τον βασάνισε μέχρι να υποσχεθεί ότι θα αναθεματίσει τους Αριστερούς της Φθιώτιδας.
Η Χούντα των Συνταγματαρχών δεν τον άφησε να ξεκουραστεί και να ασχοληθεί με το συγγραφικό του έργο. Τον κατήγγειλε ως ακραίο αριστερό και άπιστο χριστιανό και τον οδήγησε το 1968 στο Συνοδικό Δικαστήριο, το οποίο όμως τον αθώωσε. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του η εκκλησία τον αναγνώρισε ως ήρωα, και ως έναν από τους ελάχιστους κληρικούς που συμμετείχε στον αγώνα εναντίον του κατακτητή με τα όπλα και τις σφαίρες, ενώ η πολιτεία τον τίμησε ως σύμβολο της Αντίστασης.
Το 2000 συγκεκριμένα η Ιερά Σύνοδος έκδωσε έναν τόμο με τίτλο «Μνήμες και Μαρτυρίες από το ’40 και την Κατοχή» με αναφορές στη δράση του τον καιρό της Κατοχής. Δεν ξέχναγε ποτέ ως ανθρωπιστής ιερέας να υπενθυμίζει στους ανώτερους κληρικούς ότι έχουν χρέος να νοιάζονται και για τις ανάγκες των κατοίκων τις επαρχίας.
Συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 1998 συνομιλώντας με τον Μητροπολίτη Φθιώτιδας Νικόλαο ήθελε να αποστείλει στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ μερικές ιδέες του για να ανακατασκευάσουν την ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου, αναπλάθοντας και τη γύρω περιοχή. Πέθανε στις 9 Ιουνίου του 2004 σε ηλικία 92 χρονών σε κλινική της Λαμίας.
*Το ’42 διορίστηκα ηγούμενος στη μονή Αγάθωνος και ταυτόχρονα επίτροπος στη μονή Δαδιού», θυμάται. «Η περιοχή ήταν ΕΑΜοκρατούμενη. Από εδώ ξεκίνησε ο Άρης, από την καλύβα του Στεφανή έξω από τη Σπερχειάδα. Εγώ τότε δεν είχα ιδέα απ” αυτά. Πρωτομυήθηκα από ένα βιβλιαράκι του Δημήτρη Γληνού με τίτλο: «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ», κι άρχισα να βοηθώ».
* Παράλληλα διορίζεται πρόεδρος στο Δαδί (Αμφίκλεια), πρωτοστατεί στην ανύψωση του ηθικού των κατοίκων και συμμετέχει στις επιτροπές εθνικής αλληλεγγύης. Με τους Ιταλούς παίζει το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Προδίδεται, όμως, από μια ελαττωματική γραφομηχανή: «Οι Ιταλοί είχαν έναν υπολοχαγό, Μάριο, απαίσιο στη μορφή και απαισιότερο στην ψυχή. Μια μέρα ξεκόλλησε από την πινακίδα της κοινότητας ένα χαρτί αλλά πήρε κι άλλο ένα από τη διπλανή κολόνα». Ένα στραβό πλήκτρο της γραφομηχανής αποκαλύπτει ότι οι ανακοινώσεις της κοινότητας και οι προκηρύξεις του ΕΑΜ γράφονταν από την ίδια μηχανή.
Το όπλο του Άρη
* Δεν μένει, λοιπόν, στον καλόγερο, παρά να ανηφορίσει στο βουνό. Στην Καλοσκοπή συναντιέται με την ανταρτοομάδα του Άρη και του ζητά να καταταγεί στον ΕΛΑΣ. «Δεν θα αντέξετε», μου λέει. «Ε! Όσο αντέξω», του απαντώ. Στο ελατοδάσος καθίσαμε να κολατσίσουμε. Πάνω στα έλατα πηδούσε ένα σκιουράκι. Ο Αρης έβγαλε την αραβίδα του που στο κοντάκι είχε μια σφραγίδα του Αη Γιώργη. «Το κατεβάζεις παππούλη;», μου λέει. Ρίχνω μια και πάρτο κάτω το ζουλαπάκι. «Η αραβίδα είναι δική σου», μου λέει τότε ο Αρης. Και δεν την ξαναφόρεσε. Την έδωσε σε μένα».
* Την επόμενη ο πατέρας Γερμανός αποκτά το προσωνύμιο με το οποίο μένει στην ιστορία: «Στην Αγία Τριάδα, ο καπετάν Λευτέρης ο Χρυσιώτης έγραφε τους νεοκαταταγέντες. Ο Αρης καθόταν δίπλα. «Εγώ καπετάν Λευτέρη τι ψευδώνυμο να πάρω;» τον ρωτούσα συνέχεια. «Μην είσαι ανυπόμονος!», είπε ο Αρης. Και μού “μεινε».
* Ο Ανυπόμονος γίνεται ο παπάς του έφιππου ουλαμού του γενικού στρατηγείου του ΕΛΑΣ, επίσημη ονομασία των επίλεκτων της προσωπικής φρουράς του Αρη, των περίφημων μαυροσκούφηδων.
* Μιλά για τον Αρη και βγάζει σπίθες: «Ανεπανάληπτος. Είναι γύφτοι, είναι παλιανθρώποι, είναι πρόστυχοι, είναι ανέντιμοι αυτοί που λένε όσα είπανε. Δεν ήταν τυχαίος ο Αρης. Αν τον άκουγαν, θα είμαστε αλλιώτικα τώρα. Ηταν ο ΕΝΑΣ, που ήξερε να αξιοποιεί την προσφορά των πολλών. Οι πολλοί υπάρχουν παντού και πάντοτε. Ο ένας λείπει. Και σήμερα ο ένας λείπει».
«Θα φοράς πάντα το καλυμμαύχι. Το σταυρό δε θα τον βγάλεις ποτέ», μου έλεγε ο Αρης. «Μα δεν με βολεύει. Να βάλω μαύρο σκουφί όπως όλοι;» «Οχι! Θα φοράς καλυμμαύχι», μου απαντούσε».
* Στους ένθεν κακείθεν πολέμιους του Άρη, σε εκείνους που έστησαν αλλά και γκρέμισαν το άγαλμά του στην πλατεία Λαού της Λαμίας, σ” αυτούς που τον έτρεμαν ζωντανό και τον κατηγόρησαν νεκρό στέλνει ένα τελευταίο μήνυμα, επίλογο στην υστεροφημία του αντάρτικου: «Αυτοί φθίνουν και θα σβήσουνε. Σβήνουνε ο ένας μετά τον άλλο. Ο Αρ’ς δε «σβάει». Δεν έχει ανάγκη από ανδριάντα. Ο Άρης έχει ανδριάντα στην ψυχή του λαού. Ανδριάντα κάνανε στον Τρούμαν και τον φυλάνε οι χωροφυλάκοι».
Ο παπά Ανυπόμονος και το όνειρο που έμεινε μισό…
Κάθε φορά που ανηφορίζουμε προς την Μονή Αγάθωνος ένα σπίτι ψηλά στην πλαγιά πάνω σε βράχο, μας κεντρίζει το ενδιαφέρον. Είχαμε ακούσει πως ήταν το σπίτι του ηγούμενου Γερμανού Δημάκου που έφυγε από τη ζωή το 2004 σε ηλικία 92. Ήταν άραγε αστικός μύθος; Ήταν το όνειρο του να φτιάξει ένα σπίτι εκεί ψηλά. Ήθελε να περάσει εκεί ήσυχα και μοναχικά τα γεράματα του. Να αγναντεύει από ψηλά το Μοναστήρι που αφιέρωσε τη ζωή του. Να βρίσκεται ανάμεσα στον Αγάθωνα και τον Θεό…
Το σπίτι ξεκίνησε να κατασκευάζεται όμως δεν ολοκληρώθηκε. Τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε άφησαν μισό εκείνο το όνειρο του.
Όμως κάθε σημείο σε όλη την περιοχή έχει τη σφραγίδα του γέροντα.
Σοφός και ανθρωπιστής ως το τέλος του…
Τον διαδέχθηκε ο πατέρας Δαμασκηνός Ζαχαράκης που έγινε και πατέρας όλων των προσκυνητών. Ο λόγος του γεμάτος αγάπη και συμπαράσταση. Ακούραστο στήριγμα για όλους. Όμως και εκείνος έφυγε ήσυχα για την αιωνιότητα.
