Το ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς για την υπερσύγχρονη ισραηλινή αντιαεροπορική ομπρέλα που δοκιμάστηκε επιτυχώς στις επιθέσεις της Χαμάς – Πώς δουλεύει το σύστημα και ποια είναι τα πλεονεκτήματά του απέναντι στα τουρκικά drones
Kάθε σύρραξη, ακόμη και χαμηλής έντασης, όπως αυτή που διεξάγεται τις τελευταίες ημέρες ανάμεσα στις ισραηλινές Eνοπλες Δυνάμεις και την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αναδεικνύει ένα οπλικό σύστημα το οποίο χαρακτηρίζει τις συγκρούσεις, αφήνοντας το δικό του ξεχωριστό αποτύπωμα σε αυτές.
Η αποτελεσματικότητα αλλά και η εξουδετέρωση της απειλής του αντιπάλου διαφημίζονται δεόντως από την πλευρά που το αναπτύσσει, με απώτερο σκοπό να καταδείξει την τεχνολογική ανωτερότητα της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας κατασκευής του, αλλά κυρίως να διεκδικήσει ένα σημαντικό κομμάτι της πίτας των εξοπλισμών σε παγκόσμιο επίπεδο, στοχεύοντας στην εξαγωγή του σε τρίτες χώρες.
Το έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου, όταν οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι Patriot εξουδετέρωναν τους Scud που εξαπέλυαν κατά των αμερικανικών βάσεων οι δυνάμεις του Σαντάμ Χουσεΐν, το κάνουν στην προκειμένη περίπτωση οι Ισραηλινοί απέναντι στους πυραύλους και τις ρουκέτες που εκτοξεύουν εναντίον τους οι άνδρες της Χαμάς.
Ηταν εξάλλου αυτή ακριβώς η ανάγκη αναχαίτισης των πυραύλων που εκτοξεύονταν όχι μόνο πιο συχνά, αλλά και σε όλο και πιο μεγαλύτερο αριθμό από την πλευρά είτε της Γάζας είτε της Δυτικής Οχθης εναντίον των ισραηλινών πόλεων, που έκανε το εβραϊκό κράτος να στραφεί στην ανάπτυξη ενός αντιπυραυλικού συστήματος το οποίο θα είχε τη δυνατότητα να καταστρέφει με επιτυχία εναέριους στόχους χαμηλού ίχνους.
Οι σχετικές έρευνες οδήγησαν πριν από ακριβώς 10 χρόνια στην εγκαθίδρυση μιας «αντιαεροπορικής ομπρέλας» πάνω από το Ισραήλ, την όποια συνθέτουν μια σειρά από οπλικά συστήματα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων τα οποία λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως προστατεύοντας τους Ισραηλινούς πολίτες από τους πυραύλους μικρού βεληνεκούς και τις αυτοσχέδιες ρουκέτες τόσο της Χαμάς όσο και των άλλων παλαιστινιακών οργανώσεων. Ο λόγος για το σύστημα «Iron Dome» (Σιδερένιος Θόλος) ή Kippat Barzel στα εβραϊκά, το οποίο απλώνεται πάνω από τις ισραηλινές πόλεις, αποτελούμενο από ένα πλέγμα ραντάρ, εκτοξευτών πυραύλων και βλήματα μικρού και μέσου βεληνεκούς.
«Σιδερένιοι θόλοι»
Σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία Rafael Advanced Defense Systems, το συγκεκριμένο σύστημα είναι εξίσου αποτελεσματικό απέναντι σε κάθε είδους εναέρια απειλή όπως πυραύλους, όλμους, βλήματα πυροβολικού, αεροσκάφη, ελικόπτερα ακόμη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV). Αυτή ακριβώς η τελευταία δυνατότητα του συστήματος ήταν που κέντρισε αρχικά το ενδιαφέρον Ελλήνων επιτελών, οι οποίοι, στο πλαίσιο και της ελληνοϊσραηλινής αμυντικής συνεργασίας, είχαν μεταβεί πριν από περίπου ενάμιση χρόνο στο Ισραήλ, όπου, μεταξύ άλλων, τους έγινε ενημέρωση για την αποτελεσματικότητα του εν λόγω συστήματος απέναντι σε εναέριες απειλές.
Η χώρα μας εξάλλου, έχοντας να αντιμετωπίσει έναν συνεχώς αυξανόμενο στόλο τουρκικών UAV τα οποία ήδη επιχειρούν στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο, αναζητεί συνεχώς εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισής τους, δεδομένου ότι η αναχαίτισή τους τόσο από τα μαχητικά μας αεροσκάφη όσο και η ενδεχόμενη κατάρριψή τους μέσω της χρήσης πυραύλων Patriot κρίνεται εντελώς ασύμφορη. Να σημειώσουμε ότι η Τουρκία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές UAV στον κόσμο, έχοντας ήδη αξιοποιήσει επιχειρησιακά τα πλεονεκτήματά τους τόσο στο εσωτερικό μέτωπο εναντίον των Κούρδων όσο και στις πρόσφατες συγκρούσεις στη Λιβύη και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Παράλληλα όμως μία ακόμη εκδοχή του συγκεκριμένου συστήματος που επίσης εξετάζει η ελληνική πλευρά, σχετίζεται με τη δημιουργία μικρών «Σιδερένιων Θόλων» πάνω από σχεδόν κάθε νησί του Αιγαίου. «Το “Iron Dome” θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των ελληνικών νησιών από πυραυλικές επιθέσεις ή πυρά πυροβολικού που προέρχονται από τα απέναντι μικρασιατικά παράλια, στο ενδεχόμενο βεβαίως μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης. Οι δυνατότητες του όπλου είναι τέτοιες που εξασφαλίζουν ότι ακόμη και βλήματα μικρού βεληνεκούς θα μπορούσαν να αναχαιτιστούν προτού φτάσουν στον στόχο τους, προστατεύοντας έτσι τις ελληνικές στρατιωτικές βάσεις και τους πολίτες.
Ταυτόχρονα, επειδή το “Iron Dome” έχει το πλεονέκτημα να ανιχνεύει με το ραντάρ του την προέλευση της απειλής, θα μπορούσαμε εν συνεχεία να στοχεύσουμε και την τοποθεσία της απειλής, π.χ. της βάσης ή του εκτοξευτή του πυραύλου απαλείφοντάς την», αναφέρουν πηγές του Πενταγώνου, προσθέτοντας ότι το συγκεκριμένο σύστημα θα αποτελέσει επί της ουσίας και μια γέφυρα μεταξύ των ελληνικών αντιαεροπορικών όπλων μεγάλου βεληνεκούς, όπως είναι οι συστοιχίες Patriot και S-300, τα βλήματα των οποίων έχουν εμβέλεια εμπλοκής τα 150 χλμ. και των αντιαεροπορικών συστημάτων μικρού βεληνεκούς που είναι εγκατεστημένα στα νησιά, όπως το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα TOR-M1, με ακτίνα δράσης 25 χλμ., και το επίσης ρωσικό σύστημα 9Κ33 OSA, με ακτίνα δράσης μεταξύ 15 και 20 χλμ. «Το “Iron Dome”, εφόσον αποκτηθεί, θα έρθει κυρίως να καλύψει το κενό των πυραύλων Hawk, οι οποίοι έχουν μέγιστη εμβέλεια 110 χλμ. Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι βρίσκονται κοντά στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής οπότε και θα πρέπει σύντομα να αντικατασταθούν», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
Να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές, το κόστος της κατάρριψης ενός εναέριου στόχου μέσω του συστήματος «Iron Dome» ανέρχεται σε περίπου 100.000 δολάρια,
όταν κάτι αντίστοιχο με πύραυλο Patriot -που διαθέτει η Π.Α.- κοστίζει πολλαπλάσια. Οπως εκτιμάται, ο πύραυλος Tamir, τον οποίο επίσης κατασκευάζει η Rafael και τον εκτοξεύει το «Iron Dome», κοστίζει 40.000 δολάρια, με την τιμή του εκτοξευτήρας να αγγίζει συνολικά τα 50 εκατ. δολάρια.
«Σύννεφα» στον ουρανό
Η κατάρριψη ενός πυραύλου ή μιας ρουκέτας από το «Iron Dome» αφήνει σχεδόν πάντα πίσω της ένα μικρό, αραιό σύννεφο καπνού. Ο ουρανός του Ισραήλ τις τελευταίες ημέρες είναι γεμάτος από τέτοια σύννεφα, αφού υπολογίζεται ότι η Χαμάς έχει εκτοξεύσει περισσότερες από 2.500 ρουκέτες και πυραύλους εναντίον ισραηλινών στόχων. Ο «Σιδερένιος Θόλος», αν και δείχνει να αντέχει, δεν μπορεί να προλάβει το σύνολο των επιθέσεων.
Χρησιμοποιώντας ραντάρ 3D AESA, το «Iron Dome» έχει, σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, τη δυνατότητα ταυτόχρονου εγκλωβισμού 1.100 στόχων και βεληνεκές που κυμαίνεται μεταξύ 4 και 70 χιλιομέτρων. Οταν ανιχνευτεί ένας πύραυλος, το ραντάρ παρακολουθεί την πορεία και την ταχύτητά του και μεταδίδει τα δεδομένα στο σύστημα ελέγχου πυρός μέσω του οποίου προσδιορίζεται το πιθανό σημείο πρόσκρουσης. Κάθε πυροβολαρχία θεωρείται ότι είναι ικανή να προστατέψει μια αστική περιοχή μέγιστης έκτασης 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Περίπου εκατό άτομα (χειριστές, τεχνικοί και προσωπικό ασφαλείας) στελεχώνουν κάθε πυροβολαρχία, η οποία συνήθως αποτελείται από μία μονάδα ραντάρ και τρεις εκτοξευτήρες, με τον κάθε εκτοξευτήρα να περιέχει 20 πυραύλους αναχαίτισης.
Οπως εκτιμάται, ο ισραηλινός Στρατός έχει αναπτύξει 8 τέτοιες πυροβολαρχίες, οι οποίες είτε λειτουργούν αυτόματα, δηλαδή το ραντάρ κλειδώνει τον στόχο και δίνει εντολή εκτόξευσης του πυραύλου, είτε μηχανικά, επιτρέποντας δηλαδή στον χειριστή να επιλέξει ή όχι να πατήσει το κουμπί πυροδότησης του βλήματος. Το «Iron Dome» έχει ήδη αποκτηθεί από τις ΗΠΑ και τις Ενοπλες Δυνάμεις της Σιγκαπούρης, ενώ βρίσκεται σε συνεχή πορεία αναβάθμισης, δεδομένου ότι τόσο η Χαμάς στην Παλαιστίνη όσο και η οργάνωση Χεζμπολάχ στον Λίβανο διευρύνουν συνεχώς το οπλοστάσιό τους με νέους και ταχύτερους πυραύλους, γεγονός που, όπως εκτιμάται, έχει επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Να σημειώσουμε ότι ήταν ακριβώς η ένοπλη αντιπαράθεση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ στον Νότιο Λίβανο, το 2006, που ανάγκασε το Τελ Αβίβ να στρέψει το ενδιαφέρον του στην ανάπτυξη μιας «αντιαεροπορικής ομπρέλας» που θα το προστάτευε από τις ρουκέτες και τους πυραύλους τους οποίους εκτόξευε η ισλαμιστική οργάνωση εναντίον στρατιωτικών, αλλά και πολιτικών στόχων στο ισραηλινό έδαφος (σε εκείνη την αντιπαράθεση εκτιμάται πως η Χεζμπολάχ είχε εξαπολύσει εναντίον του Ισραήλ περισσότερες από 4.000 ρουκέτες). Επειτα από σχεδόν πέντε χρόνια έρευνας, τον Απρίλιο του 2011, το «Iron Dome» δοκιμάστηκε επίσημα αναχαιτίζοντας για πρώτη φορά έναν πύραυλο που εκτοξεύτηκε κατά της Μπιρσίμπα. Εκτοτε το σύστημα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ισραηλινής αντιαεροπορικής άμυνας.
protothema.gr