Ο Αμοΐμ Αρουκά ήταν ο τελευταίος άνδρας της φυλής των Ζούμα, αυτόχθονων ιθαγενών που ζουν εδώ και αιώνες στη βραζιλιάνικη πλευρά του Αμαζονίου: στον αποκαλούμενο και «πνεύμονα της γης», ως το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο.
Είχε επιζήσει σειράς σφαγών από άπληστοους εμπόρους, που αποδεκάτισαν τη φυλή του. Από 15.000 χιλιάδες μέλη που αυτή αριθμούσε στις αρχές του 20ου αιώνα, σήμερα είχαν απομείνει μόλις τέσσερις άνθρωποι: ο Αμοΐμ και οι τρεις του κόρες.
Gabriel Uchida
Kanindé – Association of Ethno-Environmental Protection
Όμως, ο γηραιός Βραζιλιάνος ιθαγενής (υπολογίζεται ότι ήταν περίπου 86 ετών) δεν κατάφερε να επιζήσει του κοροναϊού και της πολιτικής του ακροδεξιού πρόεδρου της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρο.
Όπως έγινε γνωστό, πέθανε πριν από λίγες ημέρες, χτυπημένος από Covid-19, έπειτα από σύντομη νοσηλεία σε νοσοκομείο του Πόρτο Βέλιο: μία πόλη στη βορειοδυτική Βραζιλία, που απέχει τουλάχιστον 120 χλμ από το χωριό του.
Θεωρητικά, ο κοροναϊός δεν θα έπρεπε να είχε πλήξει την αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο φυλή του.
Σύμφωνα με το Coiab, συντονιστικό όργανο των οργανώσεων ιθαγενών του Αμαζονίου στη Βραζιλία, η περιοχή των Ζούμα θα έπρεπε να είχε τεθεί επισήμως σε καθεστώς υγειονομικής προστασίας από πέρυσι τον Ιούλιο, και οι έλεγχοι από τους αρμόδιους φορείς θα έπρεπε να ήταν έκτοτε συνεχείς, ώστε να μην πατά κανείς ξένος τα παρθένα αυτά εδάφη.
«Σκόπιμη πολιτική εξόντωσης»
Προφανώς, τίποτε από αυτά δεν συνέβη. «Ο πρόεδρος Μπολσονάρο επέλεξε να υποστηρίξει τις γεωργικές επιχειρήσεις», λέει στη γαλλική εφημερίδα Liberation ο ιστορικός Σεμπαστιάν Ροζό. Βάσει εξάλλου της θεώρησής του, εξηγεί, «ο Αμαζόνιος θα πρέπει να αλλάξει για να προοδεύσει»…
Αυτή η αντίληψη, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι αυτόχθονες στη Βραζιλία έχουν περιορισμένη έως καθόλου πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, οδηγούν στον αποδεκατισμό τους.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, με μία χώρα που μετρά πάνω από 250.000 νεκρούς και 10 εκατομμύρια κρούσματα από την πανδημία. Ειδικά οι απομονωμένες κοινότητες των αυτοχθόνων, που αντιστοιχούν στο 0,4% του συνολικού πληθυσμού (211 εκατομμύρια), μετρούν σήμερα σχεδόν χίλους νεκρούς και πάνω από 50.000 κρούσματα από την πανδημία.
Για «εγκληματική αμέλεια και ανικανότητα» κατηγορεί την κυβέρνηση ο Coiab, κατονομάζοντας προσωπικά τον Μπολσονάρο ως υπεύθυνο για το θάνατο του Αμοΐμ Αρουκά.
Για «σκόπιμη πολιτική εξόντωσης» μιλά στη Liberation ο Κλομπέρ Σεζερινό, κοινωνιολόγος και συνιδρυτής του δικτύου «Autres Brésils».
«Από την εποχή που ήταν βουλευτής, ο Μπολσονάρο ήταν ενάντια στα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών», τονίσει. «Πιστεύει ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν παράγουν τίποτε και, συνεπώς, δεν πρέπει να τους δώσουμε ούτε μία σπιθαμή εδάφους».
