Ο χρόνιος βήχας, οι πληγές που δεν επουλώνονται, η ανεξήγητη απώλεια βάρους και οι αλλαγές στην ούρηση είναι μερικά μόνο από τα ανησυχητικά συμπτώματα που συνδέονται με τις διάφορες μορφές καρκίνου.
Πολλές φορές η αιτία του κάθε συμπτώματος αποδεικνύεται ακίνδυνη και οι ενοχλήσεις υποχωρούν με την κατάλληλη αγωγή, ωστόσο οι γιατροί επισημαίνουν ότι αν ένα σύμπτωμα είναι επίμονο και δεν υποχωρεί με παραδοσιακές θεραπευτικές μεθόδους, επιβάλλεται αναλυτικότερη αξιολόγηση, πάντα υπό την καθοδήγηση του ειδικού.
Πάνω από 8 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από καρκίνο. Από αυτούς τους θανάτους, οι μισοί είναι πρόωροι, καθώς καταγράφονται σε νέους ανθρώπους, ηλικίας 30-69 ετών.
Άλλοτε από φόβο και άλλοτε από αμέλεια, αρκετοί ασθενείς καθυστερούν σημαντικά την επίσκεψη στο γιατρό. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.
Δείτε ποια είναι τα 10 συμπτώματα-SOS που δεν πρέπει να αγνοήσετε και με ποιες μορφές καρκίνου συνδέεται καθένα από αυτά.
1. Επίμονος βήχας
Ένδειξη για: καρκίνο του πνεύμονα
Σε αρκετές περιπτώσεις, ο καρκίνος του πνεύμονα δεν εκδηλώνεται με εμφανή συμπτώματα έως ότου εξαπλωθεί σημαντικά, σε σημείο που δύσκολα αντιμετωπίζεται.
Είναι όμως πιθανό να εκδηλωθούν συμπτώματα στα πρώτα στάδια της νόσου, οπότε είναι σημαντικό να αξιολογηθούν από το γιατρό ώστε να ξεκινήσει έγκαιρα η θεραπεία. Ο επίμονος βήχας ή οι αλλαγές στα χαρακτηριστικά του βήχα είναι ένα πιθανό σημάδι καρκίνου στον πνεύμονα. Επίσης, συνήθη συνοδά συμπτώματα είναι ο πόνος στο στήθος λόγω του βήχα, λόγω βαθιάς εισπνοής ή δυνατού γέλιου, καθώς και η βραχνάδα στη φωνή και η αιμόπτυση.
2. Αλλαγές σε μια ελιά στο δέρμα
Ένδειξη για: καρκίνο του δέρματος
Το μελάνωμα, η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, είναι όμως πιο συχνό στην πλάτη, τα πόδια, τα χέρια, το πρόσωπο ή κάτω από το νύχι.
Η βασικότερη ένδειξη μελανώματος είναι η εμφάνιση μιας νέας ελιάς στο δέρμα ή οι μεταβολές σε μια ήδη υπάρχουσα ελιά στο δέρμα.
Τι πρέπει να προσέξετε σε μια ελιά: εάν μεγαλώνει, εάν αλλάζει σχήμα, εάν αλλάζει χρώμα, εάν αιμορραγεί ή αλλάζει η υφή της (σχηματισμός κρούστας), εάν πονά ή προκαλεί φαγούρα.
Πώς θα ξεχωρίσετε μια ακίνδυνη ελιά από μια ελιά στην οποία έχει εκδηλωθεί μελάνωμα: συμμετρία (το μελάνωμα δεν έχει συμμετρικό σχήμα στα δύο μέρη του), όρια (το μελάνωμα δεν έχει σαφή όρια, το περίγραμμά του μπορεί να είναι ακανόνιστο), χρώμα (το μελάνωμα δεν έχει ομοιόμορφο χρώμα, μπορεί να αποτελεί μείγμα δύο ή και περισσότερων αποχρώσεων), διάμετρος (το μελάνωμα είναι συνήθως μεγαλύτερο από 6 χιλιοστά σε διάμετρο), μεγέθυνση ή ανύψωση (μια ελιά που μεγαλώνει ή «φουσκώνει» με το πέρασμα του χρόνου είναι πιο πιθανό να είναι καρκινική).
3. Επίμονες μεταβολές στη γαστρεντερική λειτουργία
Ένδειξη για: καρκίνο του εντέρου
Τα τρία βασικά συμπτώματα του καρκίνου στο έντερο είναι το αίμα στα κόπρανα, οι αλλαγές στις γαστρεντερικές συνήθειες (συχνότερες κενώσεις, πιο αραιά σε σύσταση κόπρανα) και ο πόνος στην κοιλιά.
Τα συμπτώματα αυτά είναι πολύ συνηθισμένα και μπορεί βέβαια να αποδίδονται σε άλλη αιτία. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η διάγνωση για καρκίνο στο έντερο προκύπτει μετά την ηλικία των 60, οπότε τα συμπτώματα αυτά κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά όσο περνούν τα χρόνια.
Συνήθεις συνδυασμοί συμπτωμάτων σε περίπτωση καρκίνου στο έντερο είναι οι εξής:
– επίμονες αλλαγές στη γαστρεντερική λειτουργία, με αποτέλεσμα το άτομο να επισκέπτεται συχνότερα την τουαλέτα και η σύσταση των κοπράνων να είναι πιο αραιή, σε συνδυασμό με ίχνη αίματος στα κόπρανα
– επίμονες αλλαγές στη γαστρεντερική λειτουργία και πόνος στην κοιλιακή χώρα, χωρίς ίχνη αίματος στα κόπρανα.
– αίμα στα κόπρανα, χωρίς άλλες ενδείξεις που να υποδεικνύουν αιμορροΐδες, όπως ο πόνος, η δυσφορία, ο πόνος, η φαγούρα ή το δερματικό εξόγκωμα στον πρωκτό
– πόνος στην κοιλιακή χώρα, δυσφορία ή φούσκωμα που προκαλείται πάντα από το φαγητό και μερικές φορές οδηγεί στην κατανάλωση μικρού γεύματος και την απώλεια βάρους
4. Πληγή που δεν επουλώνεται
Ένδειξη για: διάφορες μορφές καρκίνου
Για παράδειγμα, μια ανοιχτή πληγή (έλκος) στο στόμα που δεν επουλώνεται είναι το συνηθέστερο σύμπτωμα του καρκίνου στη στοματική κοιλότητα. Μπορεί να συνοδεύεται από επίμονο πόνο στο στόμα.
Όσο για το υπόλοιπο σώμα, εάν μια πληγή δεν επουλωθεί από μόνη της σε διάστημα μερικών εβδομάδων, πρέπει να αξιολογείται από γιατρό, ακόμη κι αν δεν προκαλεί πόνο. Το ανθρώπινο δέρμα έχει την ιδιότητα να αναπλάθεται πολύ γρήγορα, οπότε μια τέτοια εξέλιξη ίσως υποδεικνύει πρόβλημα.
5. Δυσκολία κατάποσης
Ένδειξη για: καρκίνο του οισοφάγου
Αρκετές είναι οι παθήσεις που δυσκολεύουν την κατάποση. Εάν το σύμπτωμα επιμένει για αρκετές εβδομάδες, καλό είναι να προγραμματιστεί μια επίσκεψη στο γιατρό.
Η δυσκολία κατάποσης είναι η βασικότερη ένδειξη για τον καρκίνο στον οισοφάγο και συνήθως συμβάλει στην απώλεια βάρους.
6. Ανεξήγητη απώλεια βάρους
Ένδειξη για: διάφορες μορφές καρκίνου
Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο χάνουν κιλά χωρίς να έχουν αλλάξει τη διατροφή τους ή να έχουν αυξήσει τις καθημερινές τους καύσεις.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανεξήγητη απώλεια 5 ή και περισσότερων κιλών είναι η πρώτη ένδειξη καρκίνου που εμφανίζουν οι ασθενείς. Το σύμπτωμα είναι συνηθέστερο στην περίπτωση καρκίνου στο πάγκρεας, το στομάχι, τον οισοφάγο και τον πνεύμονα.
7. Αλλαγές στην ούρηση
Ένδειξη για: καρκίνο της ουροδόχου κύστης ή του προστάτη
Ανησυχητικές αλλαγές στη λειτουργία του ουροποιητικού θεωρούνται η επιτακτική ούρηση, η συχνουρία, η μειωμένη ροή ούρων και ο πόνος κατά την ούρηση.
Η μειωμένη ροή ούρων και η συχνουρία (ειδικότερα τη νύχτα) υποδεικνύουν κυρίως καρκίνο του προστάτη. Το αίμα στα ούρα είναι μία ακόμη πιθανή ένδειξη.
Όσον αφορά τον καρκίνο στην ουροδόχο κύστη, συνήθη συμπτώματα είναι οι αλλαγές στις συνήθειες ούρησης, όπως η συχνουρία, ο πόνος και/ή το τσούξιμο κατά την ούρηση και η ανάγκη για επιτακτική ούρηση ακόμη κι όταν η κύστη δεν είναι γεμάτη.
Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν επίσης καλοήθεις καταστάσεις, όπως μια λοίμωξη, πέτρες στην κύστη, διόγκωση προστάτη ή υπερλειτουργική κύστη.
8. Ανεξήγητο εξόγκωμα (σβώλος)
Ένδειξη για: διάφορες μορφές καρκίνου
Αρκετές μορφές καρκίνου εντοπίζονται με την ψηλάφηση του δέρματος, κυρίως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος των όρχεων, ο καρκίνος στους λεμφαδένες και ο καρκίνος των μαλακών ιστών του δέρματος.
Επιβάλλεται η επίσκεψη στο γιατρό, ιδιαίτερα εάν το εξόγκωμα εμφανίστηκε πρόσφατα ή μεγαλώνει σταδιακά σε μέγεθος.
9. Επίμονος, ανεξήγητος πόνος
Ένδειξη για: διάφορες μορφές καρκίνου
Ο πόνος είναι ένα πολύ γενικό σύμπτωμα που μπορεί να υποδεικνύει δεκάδες διαφορετικές παθήσεις και ο καρκίνος δεν αποτελεί εξαίρεση. Ιδιαίτερα συχνός είναι στην περίπτωση του καρκίνου των οστών και του καρκίνου των όρχεων.
Για παράδειγμα, ο πόνος στο μέση μπορεί να προκύπτει λόγω καρκίνου στο παχύ έντερο ή την ωοθήκη. Σε πολλές περιπτώσεις, ο πόνος υποδεικνύει ότι ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί από το αρχικό σημείο εκδήλωσής του (μετάσταση).
10. Ανεξήγητη αιμορραγία, ίχνη αίματος
Ένδειξη για: διάφορες μορφές καρκίνου
Κυρίως για καρκίνο στο έντερο, στον τράχηλο της μήτρας, στο αιδοίο. Η αιμόπτυση (ίχνη αίματος στο σάλιο) μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη για καρκίνο στον πνεύμονα, ενώ το αίμα στα κόπρανα μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη καρκίνου στο παχύ έντερο.
Ο καρκίνος στον τράχηλο της μήτρας ή το ενδομήτριο μπορεί να εκδηλωθεί με ανεξήγητη αιμορραγία από τον κόλπο. Τέλος, το αίμα στα ούρα μπορεί να αποτελεί ένδειξη για καρκίνο στην ουροδόχο κύστη, τα νεφρά ή τον προστάτη, ενώ η έκκριση υγρών με ίχνη αίματος από τη θηλή μπορεί να αποτελεί για καρκίνο του μαστού
