Η συμβολή του βελονισμού στην αντιμετώπιση των παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος είναι πολύ σημαντική, καθώς μία σειρά από παθήσεις, τόσο του ανωτέρου όσο και του κατωτέρου αναπνευστικού, μπορούν να θεραπευτούν (ή να βελτιωθούν τα συμπτώματά τους) με το βελονισμό.
Πιο συγκεκριμένα:
- Από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα ξεχωρίζουμε την οξεία-χρόνια ιγμορίτιδα, τη χρόνια παραρρινοκολπίτιδα, την οξεία-χρόνια ρινίτιδα, το κοινό κρυολόγημα, την οξεία-χρόνια φαρυγγίτιδα, την οξεία αμυγδαλίτιδα, αλλά και αλλεργίες, όπως αλλεργική ρινίτιδα και αλλεργικός βήχας.
- Από το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα οι παθήσεις που μπορούν να δουν βελτίωση ή να θεραπευτούν με βελονισμό είναι η οξεία-χρόνια βρογχίτιδα, το βρογχικό άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.).
Σήμερα, η χρόνια ιγμορίτιδα και παραρρινοκολπίτιδα, ο χρόνιος επίμονος βήχας, η αλλεργική ρινίτιδα και το βρογχικό άσθμα, αποτελούν τις πιο συχνές παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος που θεραπεύονται με βελονισμό.
Η δράση του βελονισμού στο αναπνευστικό σύστημα ελέγχεται ως εξής:
- Πειραματικά προκαλούμενη δύσπνοια.
- Δύσπνοια κόπωσης σε παιδιά και ενήλικες.
- Απόδοση των αθλητών.
- Κλινικά από το ιστορικό (μείωση φαρμακευτικής αγωγής, μείωση κρίσεων άσθματος, αύξηση δραστηριότητας κ.λπ.).
- Μέτρηση αντικειμενικών και υποκειμενικών δεικτών της αναπνευστικής λειτουργίας.
Όσον αφορά τη θεραπευτική δράση του βελονισμού στο βρογχικό άσθμα υπάρχουν περί τα 2.302 κλινικά άρθρα σε επιλεγμένο ιατρικό τόπο. Ειδικότερα για το βελονισμό και το άσθμα υπάρχουν 132 κλινικές εργασίες και μεταναλύσεις, 39 συγκριτικές μελέτες με ομάδα ελέγχου και 93 απλές κλινικές εργασίες.
Τα άτομα που προσέρχονται συνήθως για βελονισμό είναι:
- Ασθενείς που δεν είναι ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής.
- Ασθενείς με συχνές κρίσεις δύσπνοιας μη ελεγχόμενες φαρμακευτικά.
- Ασθενείς που ελπίζουν να ιαθούν και να απαλλαγούν από τα φάρμακα.
- Παιδιά και έφηβοι (φόβος για το μέλλον).
- Περιστατικά εαρινών αλλεργιών (αλλεργική ρινίτιδα).
Οι ασθενείς έρχονται υπό πλήρη θεραπευτική αγωγή και δεν χρειάζεται πάντα να κοπούν τα φάρμακα, καθώς εφαρμόζεται παράλληλη αγωγή, ενώ σε περίπτωση βελτίωσης της κατάστασης του ασθενούς με το βελονισμό ο ιατρός ειδικότητας αναλαμβάνει να τροποποιήσει την αγωγή.
Από τα μέχρι σήμερα στοιχεία προκύπτει ότι στο 50-65% των ασθενών με άσθμα περιορίζεται η συχνότητα, η διάρκεια και η ένταση των κρίσεων, μειώνεται η ποσότητα των φαρμάκων και βελτιώνονται οι συναισθηματικές αντιδράσεις (μείωση του επιπέδου άγχους, ευφορία). Επίσης, το 50% των ασθματικών θεωρούν αποτελεσματικές τις εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας (βελονισμός) σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Συνεπώς, ο βελονισμός πρέπει να εφαρμόζεται παράλληλα με τη φαρμακευτική αγωγή, διότι μέσω αυτού επιτυγχάνεται μεσο-μακροπρόθεσμα ο έλεγχος των κρίσεων.
Τέλος, αναφορικά με τους μηχανισμούς δράσης του βελονισμού στη θεραπεία του άσθματος, σύμφωνα με τον παραδοσιακό κινέζικο βελονισμό, γίνεται εξισορρόπηση ενέργειας (Yin/Yang) στο αναπνευστικό σύστημα του οργανισμού, ενώ σύμφωνα με τον δυτικό ιατρικό βελονισμό έχουμε:
- Τμηματική δράση:
- Μέσω νωτιαίων αντανακλάσεων.
- Δερματο-σπλαχνικό αντανακλαστικό.
- Σπλαχνο-δερματικό αντανακλαστικό.
- Θεωρία της σύγκλισης.
- Κεντρική δράση:
- Μέσω υπερνωτιαίων δομών του Κ.Ν.Σ.
- Νευροπεπτίδια.
- Ορμόνες.
- Ενδογενή οπιοειδή πεπτίδια.
Π. Αναγνωστόπουλος
Ειδικός Παθολόγος – Βελονιστής