Μέχρι πρότινος η Βρετανία αποτελούσε επαγγελματικό παράδεισο για τους Έλληνες -και όχι μόνο- γιατρούς.
Μετά το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουνίου, όπου αποφασίστηκε η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), οι περίπου 83.000 αλλοδαποί γιατροί που εργάζονται στο σύστημα υγείας της χώρας μάλλον βλέπουν με άλλη ματιά, γκρίζα και θολή, πλέον, αυτόν τον παράδεισο.
Οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Υγείας της Βρετανίας Τζέρεμι Χαντ ότι οι ξένοι γιατροί σε βάθος χρόνου θα αντικατασταθούν από Βρετανούς, σηματοδοτούν την επιστροφή του Εθνικού Συστήματος Υγείας (National Health System, NHS) της χώρας σε… βρετανικά χέρια, αλλά και την αρχή μιας αργής πορείας εξόδου των ξένων γιατρών από αυτό.
Η Βρετανία απασχολεί τους περισσότερους ξένους γιατρούς από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, με το 36% του δυναμικού του Εθνικού Συστήματος Υγείας να είναι πολίτες άλλων χωρών, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Περίπου 25.000 γιατροί προέρχονται από χώρες της Ευρώπης και άλλοι 58.000 γιατροί προέρχονται από την Ασία, την Αφρική, την Αυστραλία.
Ανάμεσα στους Ευρωπαίους γιατρούς της Βρετανίας οι Έλληνες έχουν περίοπτη θέση.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του General Medical Council (GMC), στη Βρετανία εργάζονται 3.757 Έλληνες γιατροί -όσοι περίπου είναι οι Έλληνες ειδικευόμενοι γιατροί στα νοσοκομεία της Αττικής! Και όσοι θα έπρεπε να προσληφθούν για να καλύψουν το κενό των 3.600 γιατρών που συνταξιοδοτήθηκαν από το ΕΣΥ τα τελευταία έξι χρόνια.
Ο αριθμός αυτός φέρνει επίσης τη χώρα μας στην έκτη θέση του τοπ-20 των ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών που «αντιπροσωπεύονται» μέσω των γιατρών τους στη Βρετανία. Την πρώτη πεντάδα αποτελούν η Ινδία (με 25.503 γιατρούς), το Πακιστάν (10.503), η Νότιος Αφρική (5.127), η Νιγηρία (4.513) και η Ιρλανδία (4.227). Έπεται η Ελλάδα η οποία όμως είναι η δεύτερη σε δύναμη γιατρών ευρωπαϊκή χώρα στο βρετανικό σύστημα υγείας – «διάκριση» που δύσκολα προσμετράται στις θετικές διακρίσεις οποιασδήποτε χώρας. Στον κατάλογο με τις 20 χώρες από όπου προέρχονται οι ξένοι γιατροί της Βρετανίας απαντώνται επίσης η Ιταλία, η Γερμανία, η Ρουμανία, η Πολωνία, η Ισπανία, η Ουγγαρία, η Τσεχία, η Βουλγαρία.
Η Βρετανία ανέκαθεν ήταν δημοφιλής επαγγελματικός προορισμός για τους Έλληνες γιατρούς. Από το 2010, ωστόσο, η αναζήτηση εργασίας σε νοσοκομεία της Βρετανίας εκτινάχθηκε. Με βάση τα πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί μόνο από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθήνας (ΙΣΑ), περισσότεροι από 8.000 γιατροί έχουν φύγει από την Ελλάδα, τα τελευταία έξι χρόνια, με τους περισσότερους να κατευθύνονται προς το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Σήμερα δεν υπάρχει πια νοσοκομείο της Βρετανίας χωρίς Έλληνες γιατρούς» λέει χαρακτηριστικά ο Γρηγόρης Μακρής, ειδικευόμενος στην Επεμβατική Ακτινολογία στο Oxford University Hospital και διδάκτωρ του Imperial College of London, αλλά και πρόεδρος της ελληνικής ιατρικής κοινότητας στη Βρετανία, Greek Medical Association UK. Ο κ. Μακρής συμπληρώνει επτά χρόνια στη Βρετανία και ο απολογισμός του είναι μόνο θετικός: «βρέθηκα σε ένα σύστημα ιατρικής εκπαίδευσης και εργασίας που μόνο ευκαιρίες προσφέρει. Όποιος είναι ικανός και ανταγωνιστικός, εργάζεται και έχει προσόντα, θα ανταμειφθεί, θα εξελιχθεί, θα έχει ευκαιρίες επαγγελματικές -κάτι που προφανώς δεν είναι δεδομένο στην ελληνική πραγματικότητα». Θεωρεί, ωστόσο, πως το σύστημα υγείας της χώρας δεν μπορεί να αποκτήσει άμεσα την «αυτονομία» του όπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Υγείας. «Όσοι βρισκόμαστε μέσα στο βρετανικό σύστημα υγείας γνωρίζουμε -και το γνωρίζουν και οι αρμόδιοι- πως οι ανάγκες που πρέπει να καλύπτει είναι μεγάλες και πως δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς γιατρούς από άλλες χώρες. Πιθανόν μετά από 15-20 χρόνια να μπορεί να λειτουργήσει μόνο με Βρετανούς γιατρούς, εφόσον προχωρήσει η σχετική πρόταση του υπουργού Υγείας» λέει. Ο νεαρός ερευνητής όπως και άλλοι συνάδελφοί του προβληματίζονται για τη δική τους «έξοδο» από τη Βρετανία και συγκεκριμένα για τον επόμενο σταθμό. Δεν είναι όμως το Brexit, ο καθοριστικός παράγοντας, αλλά η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα. Κι αυτό διότι, όπως εξηγεί, ο κ. Μακρής «προσωπικά με ενδιαφέρει -όπως και πολλούς εξ όσων γνωρίζω- η επαγγελματική σταδιοδρομία στην Ελλάδα. Οι συνθήκες που επικρατούν όμως, στα νοσοκομεία, στα ερευνητικά κέντρα, στα πανεπιστήμια, δεν επιτρέπουν αισιοδοξία. Ίσως μετά τη Βρετανία, κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα να είναι ο προορισμός μου».
Ο Σαράντος Καπτάνης, χειρουργός που εξειδικεύεται στη χειρουργική μαστού στο Homerton University Hospital στο Λονδίνο «μετανάστευσε» στη Βρετανία το 2008, στοχεύοντας αρχικά στην άμεση ιατρική ειδίκευση -τότε στην Ελλάδα η αναμονή για τις βασικές ιατρικές ειδικότητες ήταν πολυετής, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει σήμερα που ο χρόνος αναμονής έχει σχεδόν μηδενιστεί αλλά δεν υπάρχουν υποψήφιοι για ειδικότητα… «Τελικά έμεινα και μετά την ολοκλήρωση της ειδικότητας, κάνοντας έρευνα και εξειδίκευση. Για καλούς κι εργατικούς γιατρούς πάντα υπάρχουν θέσεις στο NHS. Τα πράγματα όμως στο Ηνωμένο Βασίλειο γίνονται πιο δύσκολα: χρειάζονται πλέον εξετάσεις γλώσσας (IELTS), και σε λίγο με την ενεργοποίηση του Brexit οι Έλληνες γιατροί θα πρέπει να δίνουν εξετάσεις για να αναγνωρίσουν το πτυχίο τους (PLAB)» λέει. Εκτιμά, πάντως, πως λόγω της αδιέξοδης κατάστασης στην χώρα μας, «η ροή Ελλήνων επιστημόνων προς τη Μεγάλη Βρετανία θα συνεχίσει και μετά το Brexit, και οι νέοι απόφοιτοι ελληνικών ιατρικών σχολών θα εξακολουθήσουν να προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στο NHS».
Το υψηλό επίπεδο της ιατρικής εκπαίδευσης, της έρευνας αλλά και των μισθών ήταν το τρίπτυχο που οδήγησε τον Νικόλας Σάιμον στη Βρετανία – κάνει πλέον ειδικότητα γενικής παθολογίας στο East Sussex Healthcare. Μπορεί ο ίδιος να κατάφερε να ενταχθεί στο σύστημα υγείας για ειδίκευση, ωστόσο πλέον το μέλλον του φαίνεται αβέβαιο. «Βιώνουμε ήδη μεγάλες αλλαγές στα μισθολογικά δεδομένα. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει μια μικρή αύξηση στον μισθό των ειδικευομένων αλλά και την κατάργηση μιας επιπλέον μισθολογικής παροχής που είχαν οι ειδικευόμενοι, ότι έπαιρναν ποσοστό 20% έως 40% επί του μισθού ανάλογα με τις μηνιαίες εφημερίες που έκαναν. Αυτό θα μειώσει τις αποδοχές μας έως και 15%. Ωστόσο, πλέον μας ανησυχεί περισσότερο η δραστική αλλαγή που θα φέρει το Brexit στις συνθήκες εργασίας» λέει ο νεαρός ειδικευόμενος. Όπως εξηγεί, «με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία το ωράριο των γιατρών στα νοσοκομεία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες την εβδομάδα. Η τήρηση του νόμου σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση (ιατρική ειδικότητα) και το επάγγελμα του γιατρού ήταν ένα βασικότατο κίνητρο και για τους Έλληνες γιατρούς ώστε να επιλέξουν τη Βρετανία.
Ωστόσο, πλέον μας ανησυχεί περισσότερο η δραστική αλλαγή που θα φέρει το Brexit στις συνθήκες εργασίας» λέει ο νεαρός ειδικευόμενος. Όπως εξηγεί, «με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία το ωράριο των γιατρών στα νοσοκομεία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες την εβδομάδα. Η τήρηση του νόμου σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση (ιατρική ειδικότητα) και το επάγγελμα του γιατρού ήταν ένα βασικότατο κίνητρο και για τους Έλληνες γιατρούς ώστε να επιλέξουν τη Βρετανία. Ωστόσο, η κατάσταση τώρα δεν προδιαγράφεται ευοίωνη. Μετά το Βrexit και την αποδέσμευση από την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όλοι περιμένουμε περισσότερες ώρες εργασίας και πιο δύσκολες συνθήκες».
«Το Brexit δεν θα διώξει άμεσα τους ξένους γιατρούς που εργάζονται στη Βρετανία διότι το σύστημα υγείας βασίζεται κατά πολύ σε αυτούς, μπορεί όμως να υψώσει τείχος σε όσους επιθυμούσαν να μπουν στο σύστημα ιατρικής εκπαίδευσης και εργασίας στη Βρετανία» εκτιμά η Ζωή Ακριβού, γενική γιατρός στο NHS που συμπληρώνει 16 χρόνια σπουδών, ειδικότητας και εργασίας στη Βρετανία. Θεωρεί πως ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για «αντικατάσταση» των ξένων γιατρών με Βρετανούς απαιτεί για να υλοποιηθεί σημαντικούς πόρους, κι αυτό ίσως τον καταστήσει ανέφικτο. Η ίδια, πάντως, προσμετρά ως πολύ σημαντική εμπειρία την επαγγελματική συνύπαρξή της με γιατρούς από όλα τα μέρη του κόσμου και την ισότιμη πρόσβασή τους στο NHS.
Πηγή: Protothema.gr
