Η ραγδαία μετάβαση της Κίνας στα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά και η μεγάλη αύξηση των εξαγωγών αυτοκινήτων, αναδιαμορφώνει τις ισορροπίες της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου, προκαλώντας σοβαρές προκλήσεις για τους μεγαλύτερους παραγωγούς υδρογονανθράκων. Ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, η Κίνα αντιπροσωπεύει το 41% της ετήσιας αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης.
Ωστόσο, η αυξανόμενη κυριαρχία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη χώρα αναμένεται να μειώσει δραστικά την κατανάλωση καυσίμων, αναγκάζοντας χώρες και εταιρείες να επαναπροσδιορίσουν τις στρατηγικές τους.
Το 2023, ένα στα τρία νέα αυτοκίνητα στην Κίνα ήταν ηλεκτρικό, ενώ οι πωλήσεις υβριδικών και ηλεκτρικών οχημάτων ξεπέρασαν για πρώτη φορά εκείνες των παραδοσιακών κινητήρων εσωτερικής καύσης. Η κυβέρνηση του Πεκίνου, με στόχο την ενίσχυση της αγοράς, προσφέρει τεράστια κίνητρα: αγοραστές φιλικών προς το περιβάλλον οχημάτων απαλλάσσονται από φόρους αγοράς, ενώ το συνολικό ύψος των επιδοτήσεων φτάνει τα 72 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εντάσεις ενισχύουν την τάση. Η επιβολή δασμών έως και 100% από τις ΗΠΑ στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα καθιστά τις εξαγωγές στην Αμερική ασύμφορες.
Η μείωση της ζήτησης καυσίμων από την Κίνα ήδη επηρεάζει την αγορά. Κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2024, οι εισαγωγές αργού πετρελαίου μειώθηκαν κατά 3,4%.
Ο ΟΠΕΚ αναγκάστηκε να παρατείνει τις περικοπές παραγωγής για να σταθεροποιήσει τις τιμές, ενώ εκτιμάται πως οι κινεζικές εισαγωγές θα κορυφωθούν το 2025 πριν αρχίσουν να μειώνονται.
Η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι χωρίς εμπόδια. Η παραγωγή και η ανακύκλωση μπαταριών παραμένουν περιβαλλοντικά και οικονομικά απαιτητικές. Ταυτόχρονα, οι καταναλωτές εξακολουθούν να βασίζονται σε καύσιμα για αεροπορικές μεταφορές και την πετροχημική βιομηχανία.
Οι εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας προς την Κίνα παραμένουν ισχυρές, αλλά οι ειδικοί υπογραμμίζουν την ανάγκη διαφοροποίησης των πελατών για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα. Παράλληλα, η βιομηχανία πετρελαίου βρίσκεται σε φάση αναδιάρθρωσης, επενδύοντας σε νέες τεχνολογίες και ενεργειακούς τομείς.
Η επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα δείχνει ότι η αγορά πετρελαίου εισέρχεται σε μια περίοδο δυναμικών αλλαγών, με συνέπειες που θα καθορίσουν το μέλλον της παγκόσμιας ενεργειακής οικονομίας.