Το νέο πολιτικό σκηνικό που δημιουργείται στην Ουάσινγκτον μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ βρίσκεται εδώ και μέρες στα ραντάρ του Μεγάρου Μαξίμου, το οποίο έπειτα από μια περίοδο στενής επαφής με το αμερικανικό «ιερατείο» καλείται να αναδιαμορφώσει τη στρατηγική του και να αναπτύξει νέους διαύλους με τον κ. Τραμπ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως πολιτικό προφίλ, είναι μακράν πιο συμβατός με την αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις, τα δεδομένα που διαμορφώνονται όμως επιτάσσουν τη συνεργασία του με τον Τραμπ, ο οποίος ήταν και ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που βρήκε απέναντί του όταν ανέλαβε το 2019. Μάλιστα, πρώτη φορά το κατώφλι του Λευκού Οίκου ο κ. Μητσοτάκης το πέρασε επί Τραμπ, ενώ επί των ημερών του Ρεπουμπλικανού προέδρου υπεγράφη η αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών, η οποία έχει προσλάβει στρατηγικά χαρακτηριστικά.
Δίαυλοι
Με αυτά τα δεδομένα, η Αθήνα παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τις κινήσεις συγκρότησης της νέας κυβέρνησης Τραμπ. Η πρώτη επιλογή του Αμερικανού προέδρου, να αναθέσει τα ηνία στην έμπιστη, επικεφαλής της καμπάνιας του Σούζι Γουάιλς, σημαίνει ότι ο Τραμπ θα πορευτεί με πρόσωπα που εμπιστεύεται ο ίδιος, χωρίς να δέχεται πιέσεις από το κατεστημένο των Ρεπουμπλικανών. Η Γουάιλς είναι πρόσωπο που έχει μόνο παραστάσεις εσωτερικής φύσεως, υπό αυτό το πρίσμα οι διεθνείς επαφές της είναι άκρως περιορισμένες, θεωρείται όμως πρόσωπο με γεφυροποιητικά χαρακτηριστικά και άριστες επαφές στο Καπιτώλιο, καθώς έχει θητεύσει στο πλευρό γνωστών Ρεπουμπλικανών πολιτικών.
Ο κ. Μητσοτάκης, που αναμένεται να έχει και αυτός επαφή με τον κ. Τραμπ, όπως και αρκετοί άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, εκτιμά πάντως ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις έχουν πλέον τέτοιο βάθος που δεν είναι εύκολο να επηρεαστούν. Κι αυτό γιατί η Ελλάδα είναι στον αμερικανικό «χάρτη» ως μια «άγκυρα σταθερότητας» στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Και μπορεί ο Τραμπ να έχει μια διαφορετική θεώρηση για το ΝΑΤΟ, το αμερικανικό κατεστημένο όμως πορεύεται με βασικές συντεταγμένες.
Εξ ου και, όπως εξηγεί αρμόδια πηγή στο «ΘΕΜΑ», τα σημεία επαφής της Ελλάδας δεν ήταν και δεν είναι αποκλειστικά εντός του Λευκού Οίκου, αλλά απλώνονται σε όλο το φάσμα των αμερικανικών θεσμών, όπου επίσης η βελόνα στράφηκε προς τη μεριά των Ρεπουμπλικανών που πλέον ελέγχουν τόσο τη Γερουσία όσο και τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Από ελληνικής μεριάς ως δίαυλος επικοινωνίας λειτουργεί η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η οποία είχε μια παραγωγική θητεία για τρία χρόνια στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον. Η κυρία Παπαδοπούλου επί των ημερών της είχε καλές επαφές με πολλά πρόσωπα και διαθέτει επαφές και στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών. Μετά την επιστροφή της στα καθ’ ημάς, τη θέση της πήρε μετακομίζοντας από τη Μόσχα η δραστήρια Κατερίνα Νασίκα.
Διπλωμάτισσα παλαιάς κοπής, η κυρία Νασίκα έχει αναπτύξει με τη σειρά της ένα καλό δίκτυο επαφών στην Ουάσινγκτον, ενώ «έβλεπε» την προοπτική νίκης του Τραμπ, με βάση τις επαφές που είχε κάνει σε Πολιτείες-κλειδιά τις τελευταίες εβδομάδες. Μόλις κάτσει η σκόνη και διαμορφωθεί η νέα ομάδα του Αμερικανού προέδρου θα παίξει και αυτή κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση των διμερών επαφών.
Ο Πομπέο και οι άλλοι
Είναι, βεβαίως, προφανές ότι η διπλωματική οδός δεν είναι η μόνη για τις ελληνοαμερικανικές επαφές. Στο παιχνίδι μπήκε αρκετές φορές και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος έχει στενή προσωπική σχέση με τον άλλοτε υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Ο κ. Πομπέο ακούστηκε έντονα ως υποψήφιος για το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας και βρέθηκε προ ημερών στην Αθήνα, την ημέρα που ο κ. Μητσοτάκης είχε βρεθεί στο Ιδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής από κοινού με τους πρώην πρωθυπουργούς Καραμανλή και Σαμαρά.
Σημειώνεται ωστόσο πως εσχάτως ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε προ 24ώρου να δηλώσει πως ο κ. Πομπέο δεν θα είναι αναλάβει χαρτοφυλάκιο στη νέα κυβέρνηση, ευχαριστώντας τον για την συνεργασία που είχαν.
Οι δύο άνδρες δείπνησαν πριβέ στην «Cookoovaya», επί της οδού Χατζηγιάννη Μέξη, και συζήτησαν αναλυτικά. Ο κ. Πομπέο, σύμφωνα με πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», έβλεπε ντέρμπι στις αμερικανικές εκλογές, αν και η εξέλιξη μάλλον διέψευσε την εκτίμησή του. Ηδη, δε, είχε εμφανιστεί σε συγκεντρώσεις υπέρ του Τραμπ, παρά τη διάρρηξη των σχέσεών τους μετά τα γεγονότα στο Καπιτώλιο, η οποία αποδείχθηκε προσωρινή. Ο κ. Πομπέο έχει στενή προσωπική σχέση με τον κ. Μητσοτάκη, ενώ οι δυο τους τα είχαν πει και προ μερικών εβδομάδων, στη Νέα Υόρκη. Υπενθυμίζεται ότι η σύζυγος του κ. Πομπέο, Σούζαν, είναι χριστιανή ορθόδοξη, ενώ το ζεύγος Πομπέο είχε φιλοξενηθεί στο σπίτι της οικογένειας Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι Χανίων προ ετών, όταν ο Αμερικανός αξιωματούχος είχε επισκεφθεί τη βάση της Σούδας.
Από εκεί και πέρα, μια σταθερή επαφή στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών είναι ο Ρέινς Πρίμπους, άλλοτε προσωπάρχης του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ο Πρίμπους έχει επίσης ελληνικές ρίζες και επέστρεψε με τη σειρά του κοντά στον Τραμπ, μετά την πολυετή απομάκρυνσή τους. Εντέλει, κατέληξε να συγκεντρώνει χρήματα για τον Αμερικανό πρόεδρο και διατηρεί στενή επαφή με τον ίδιο και την οικογένειά του.
Ευρύτερα, πάντως, θα υπάρξουν ανακατατάξεις στο διπλωματικό προσωπικό πέριξ του Τραμπ, τόσο στην ηγεσία του State Department όσο και στη θέση του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας. Οι υποψηφιότητες που καταγράφονται και μελετώνται από την καμπάνια Τραμπ είναι κατά βάση τέσσερις. Μία από τις δύο θέσεις αναμένεται να καταλάβει ο Ρικ Γκρενέλ, ο αμφιλεγόμενος άλλοτε πρέσβης των ΗΠΑ στη Γερμανία που αποχώρησε το 2020, όντας σε σύγκρουση με το πολιτικό προσωπικό της χώρας, και στη συνέχεια ανέλαβε για λίγους μήνες την NSA, προτού μετακομίσει ως ειδικός απεσταλμένος για το Κόσοβο και τη Σερβία.
Ο Γκρενέλ γνωρίζει την Ευρώπη και τα Βαλκάνια, έχει όμως ιδιαίτερα αιχμηρές απόψεις. Ετερη υποψηφιότητα είναι αυτή του Ρόμπερτ Ο’Μπράιεν, ο οποίος είχε χρηματίσει σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ, διαδεχόμενος τον Τζον Μπόλτον το 2019. Εφόσον ο Τραμπ θελήσει να τοποθετήσει έναν γερουσιαστή στη θέση του υπουργού Εξωτερικών, ισχυρή φαίνεται η προοπτική του Μάρκο Ρούμπιο.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Φλόριντα ήταν, μαζί με τον Μπομπ Μενέντεζ, εισηγητής για τον «Νόµο περί άµυνας και διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ – Ελλάδας 2021», που, μεταξύ άλλων, άνοιξε και τον δρόμο για την απόκτηση των F-35. Αλλη υποψηφιότητα είναι αυτή του ευρέως άγνωστου στην Ευρώπη και άλλοτε γερουσιαστή του Τενεσί Μπιλ Χάγκερτι.
Οι γερουσιαστές
Από την άλλη, η χώρα μας διατηρεί έναν ισχυρό δίαυλο με ανθρώπους στο Καπιτώλιο. Σταθερά παραμένει το μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων από τη Φλόριντα Γκας Μπιλιράκης, που έλκει την καταγωγή του από την Κάλυμνο. Θερμή υποστηρίκτρια του Τραμπ και η βουλευτής από τη Νέα Υόρκη Νικόλ Μαλλιωτάκη, η οποία έχει μαχητική δράση υπέρ των ελληνικών θέσεων. Από τους Δημοκρατικούς, κράτησαν τις θέσεις τους ο Κρις Πάπας στο Νιου Χάμσιρ, αλλά και η Ντίνα Τάιτους στη Νεβάδα. New entries στο ελληνικό λόμπι του Καπιτωλίου είναι η Μάγκι Γκουντλάντερ, η οποία εξελέγη με τους Δημοκρατικούς στο Νιού Χάμσιρ επίσης και κατάγεται από τα Γρεβενά, αλλά και ο Ρεπουμπλικανός Μάικ Χαριδόπουλος που εξελέγη στην 8η Περιφέρεια της Φλόριντα.
Σημειωτέον, ο κ. Μητσοτάκης είχε υποδεχθεί προ εβδομάδων στο σπίτι του Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές, οι οποίοι συμμετέχουν σε κρίσιμες επιτροπές για τα εθνικά συμφέροντα, έχοντας στο πλευρό του τον Νίκο Δένδια και τον Αμερικανό πρέσβη Τζορτζ Τσούνη. Η ομάδα που φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Ακρωτηρίου απαρτιζόταν από τον γερουσιαστή του Κάνσας Τζέρι Μόραν, τη Σούζαν Κόλινς από το Μέιν, τον Τζον Μπούζμαν από το Αρκάνσας, τον Τζον Κόρνιν από το Τέξας και τον Τζον Χόουβεν από τη Βόρεια Ντακότα.
Ο πρέσβης και ο Αρχιεπίσκοπος
Στην όλη εξίσωση, πάντως, είναι κρίσιμη επιλογή που θα κάνει η αμερικανική διπλωματία για το πρόσωπο του νέου Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα. Ο κ. Τσούνης, που είναι πρέσβης εκ προσωπικοτήτων και στενός προσωπικός φίλος του απερχόμενου προέδρου Τζο Μπάιντεν, ολοκληρώνει μια τριετή θητεία στην Ελλάδα, η οποία πέρασε χωρίς εντάσεις και με πλούσια δραστηριότητα στο παρασκήνιο, ειδικά για την ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών οικονομικών σχέσεων.
Η σύσφιξη αυτή ακολούθησε την αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας, με όχημα και τα ενεργειακά σχήματα, που δρομολογήθηκε επί των ημερών του προηγούμενου πρέσβη Τζέφρι Πάιατ. Η ελληνική κυβέρνηση περιμένει το αμερικανικό νεύμα για τον διάδοχο του κ. Τσούνη και η κυρίαρχη εκτίμηση είναι ότι θα προέρχεται και πάλι από τους κόλπους της διπλωματίας.
Τέλος, μια σημαντική παράμετρος στην όλη εξίσωση αφορά την Αρχιεπισκοπή Αμερικής, η οποία έχει πρωταγωνιστήσει σε πλείστα όσα σενάρια παρασκηνίου το τελευταίο διάστημα. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος ανέπεμψε προσευχή στο συνέδριο τόσο των Ρεπουμπλικανών όσο και των Δημοκρατικών, αν και λέγεται ότι διατηρεί μάλλον πιο θερμές σχέσεις με τους Ρεπουμπλικανούς.
ωΑυτό, πάντως, δεν μοιάζει να σημαίνει πολλά για την κυβέρνηση, η οποία θα προτιμήσει την «πολιτική οδό» για τις επαφές της. Αλλωστε, σύμφωνα με καλά γνωρίζοντες, οι άλλοτε θερμές σχέσεις του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Ελπιδοφόρο είναι εδώ και αρκετό καιρό τυπικές. Δεν είχε περάσει, άλλωστε, απαρατήρητο ότι ο κ. Ελπιδοφόρος ήρθε προ μηνών στην Αθήνα για το συνέδριο των Αρχόντων του Πατριαρχείου, από το οποίο απουσίασαν τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, και δεν είχε καμία επαφή με τον κ. Μητσοτάκη.
protothema.gr
