Σ. Ζαχαράκη: Συμφωνώ με τον κ. Οικονόμου, κομβικός πυλώνας αντιμετώπισης του δημογραφικού είναι η περιφερειακή και τοπική διάστασή του
Ο Βουλευτής Φθιώτιδας της ΝΔ και πρώην Υπουργός, Γιάννης Οικονόμου, σε επίκαιρη ερώτηση προς την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη έθεσε το υπαρξιακό ζήτημα του δημογραφικού για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για τη Φθιώτιδα, όπου η δημογραφική κρίση είναι πιο έντονη.
Έθιξε την ανάγκη λήψης στοχευμένων πολιτικών ανά περιφέρεια -στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών- με έμφαση σε περιοχές -όπως η Φθιώτιδα- που το πρόβλημα είναι πιο έντονο, την αξιολόγηση των πολιτικών κινητροδότησης, καθώς και της πιθανότητας ενίσχυσης της κινητροδότησης για την απόκτηση δευτέρου παιδιού και επέκτασης της περιμέτρου παροχών και ενισχύσεων σε ό,τι αφορά στα εισοδηματικά κριτήρια.
Η Υπουργός στην απάντησή της συμφώνησε με τον Γιάννη Οικονόμου ότι ένας κομβικός πυλώνας αντιμετώπισης του δημογραφικού είναι η περιφερειακή και τοπική διάστασή του.
Ο Γιάννης Οικονόμου ανέφερε στην πρωτολογία του:
«Το δημογραφικό για την Ελλάδα είναι υπαρξιακό ζήτημα. Είναι πλέον τόσο πολλά τα μεγέθη και οι δείκτες που επιβεβαιώνουν την αντίληψη αυτή που η συνολική παράθεση τους παρέλκει. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω:
Αυτή τη στιγμή ο μισός πληθυσμός της χώρας είναι πάνω από 46 ετών ενώ 1 στους 5 είναι άνω των 65 ετών και 6% άνω των 80 ετών.
Το 2022 οι γεννήσεις στη χώρα μας έπεσαν για πρώτη φορά κάτω από 80000 έναντι 150000 το 1980.
Οι δημογραφικές προβλέψεις για τη χώρα μας είναι δυσοίωνες, αφού σύμφωνα με έρευνες ειδικών η πληθυσμιακή μείωση που θα υποστεί έως το 2100 θα είναι της τάξης του 24% (αντίστοιχα 5% στην Ευρωζώνη). Αυτό κατατάσσει την Ελλάδα αυτόματα σε πολύ χαμηλή βαθμολογία, στις τρεις χειρότερες θέσεις μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, πυροδοτώντας μια σειρά από πολύ δυσάρεστες συνέπειες στην οικονομία, το ασφαλιστικό σύστημα, το εκπαιδευτικό σύστημα, την εθνική άμυνα, την έλλειψη εργατικού δυναμικού, στο μέγεθος του ΑΕΠ και σε μια σειρά από άλλα πράγματα.
Να γιατί το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι κατεξοχήν υπαρξιακό.
Μέσα σε αυτή την ιδιαίτερα δυσμενή κατάσταση υπάρχουν περιοχές, όπως η πατρίδα μου η Φθιώτιδα που τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα.
Συγκεκριμένα, ενώ η μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα σύμφωνα με την τελευταία απογραφή ήταν της τάξης του 3,5 %, στην Φθιώτιδα έφτασε το 12,94%, καταγράφοντας ρεκόρ. Παράλληλα, στην περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας παρατηρείται ένας από τους χαμηλότερους μέσους όρους του δείκτη γονιμότητας (0,8, – 0,9 παιδιά ανά γυναίκα), ποσοστό ιδιαίτερα χαμηλό όχι μόνο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα (1,82 παιδιά ανά γυναίκα), αλλά και για την ελληνική πραγματικότητα (1,38 παιδιά ανά γυναίκα).
Πιο πρόσφατο στοιχείο φέτος είχαμε 300 παιδιά λιγότερα από πέρυσι σε νηπιαγωγεία και πρώτη δημοτικού στα σχολεία της Φθιώτιδας.
Δημογραφική κατάρρευση που μας βάζει σε ένα φαύλο κύκλο, γιατί από μία οδηγεί και από την άλλη ενισχύεται το φαινόμενο από την απόσυρση του κράτους από τα χωριά μας. Βλέπουμε τραπεζικά καταστήματα, ταχυδρομεία, αστυνομικά τμήματα, σχολεία να κλείνουν, να συγχωνεύονται, αφήνοντας πίσω τους στην καλύτερη περίπτωση ένα ATM και ερήμωση, έρημα χωριά.
Από όλα τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς ότι αν θέλουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να παρέμβουμε. Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να γνωρίζω, κυρία Υπουργέ αν:
Είναι στις προθέσεις της Κυβέρνησης, εκτός από τις οριζόντιες πολιτικές που έχουν την αξία τους, να παρέμβει με στοχευμένες πολιτικές ανά περιφέρεια, κυρίως εκεί που το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο, όπως στη Φθιώτιδα που σας ανέφερα προηγουμένως; Τι θα περιλαμβάνουν οι πολιτικές αυτές; Υπάρχουν αντίστοιχα πρότυπα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Έχουν αξιολογηθεί από την κυβέρνηση μας οι πολιτικές κινητροδότησης, σε ό,τι αφορά στις γεννήσεις των παιδιών, τι έχουν αποδώσει; Και αν:
Βλέπουμε με θετικό μάτι να παρέμβουμε και να ενισχύσουμε τη γέννηση δεύτερου παιδιού -που κατά τη γνώμη μου αυτό είναι το κρίσιμο για μια μορφή αντιμετώπισης του δημογραφικού- και να επεκτείνουμε την περίμετρο των παροχών και των ενισχύσεων σε ό,τι αφορά στα εισοδηματικά κριτήρια, πολύ περισσότερο από αυτή που ισχύει μέχρι σήμερα»
Στη δευτερολογία του ο Βουλευτής Φθιώτιδας της ΝΔ και πρώην Υπουργός, Γιάννης Οικονόμου, τόνισε:
«Πράγματι κυρία Υπουργό, τόσο το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό που βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης, όσο και ο γενικότερος τρόπος που αντιμετωπίζετε το ζήτημα αυτό δείχνει ότι η δημιουργία του Υπουργείο δεν ήταν ένας επικοινωνιακός λόγος, αλλά αντίθετα ένας ουσιαστικός λόγος, προφανώς αντιλαμβανόμενοι την κρισιμότητα του θέματος.
Χρειάζεται να εφαρμόσουμε πολιτικές και σχέδιο.
Πολιτικές που πέρα από τον οριζόντιο χαρακτήρα τους πρέπει να είναι και γεωγραφικά εστιασμένες και σε ό,τι αφορά τα σκέλος των οικονομικών κινήτρων και παροχών και σε ό,τι αφορά σε άλλες παροχές, όπως η στήριξη στην εργασία, την υποστήριξη στο σπίτι.
Θέλω, κυρία Υπουργέ να αναδείξω ένα άλλο θέμα που αφορά το δημογραφικό και που είμαι σίγουρος ότι και η Κυβέρνηση και το δικό σας Υπουργείο έχει να παίξει μεγάλο ρόλο.
Είναι η δημογραφία οικονομικό θέμα μόνο και μόνο;
Ή μήπως κατά βάση είναι αξιακό;
Μελετώντας κανείς την καμπύλη με τα δημογραφικά στοιχεία της πατρίδας μας από τον πόλεμο και μέχρι σήμερα θα διαπιστώσει το εξής:
Μετά τον πόλεμο είχαμε μια έντονα ανοδική τάση της καμπύλης γεννήσεων μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ‘80
Μετά δεκαετία του ’80 η ανοδική αυτή καμπύλη άρχισε να εμφανίζει σημάδια φθοράς.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, περίοδος που μπήκαμε στην ΟΝΕ, η καμπύλη αυτή έχει σημάδια κάμψης και στην περίοδο της χρεωκοπίας είχαμε συνθήκες κατάρρευσης.
Εάν το πρόβλημα ήταν μόνον οικονομικό, η κατάρρευση των γεννήσεων δεν δικαιολογείται παρά μόνο για την τελευταία φάση των μνημονίων . Σ’ όλες τις προηγούμενες περιόδους η Ελλάδα κατέγραφε οικονομική άνοδο, αλλά η δημογραφία στην πατρίδα μας κατέγραφε αντίθετα αποτελέσματα.
Αντίθετα με ότι συνέβαινε σε δεκαετίες και σε συνθήκες σε όλη την Ελλάδα -και στη Φθιώτιδα- στις δύσκολες οικονομικά αλλά και κοινωνικά δεκαετίες πριν το 1980.
Το θέμα λοιπόν δεν είναι μόνο οικονομικό. Δυστυχώς εδώ και αρκετά χρόνια η εικόνα της οικογένειας, η χαρά του να φέρνεις στον κόσμο μια ζωή έχει θαμπώσει.
Ο σεβασμός και η αναγνώριση που πρέπει να τυγχάνει η οικογένεια ως ένας βασικός πυλώνας για τη συνοχή της κοινωνίας , την ανθεκτικότητα της πατρίδας και την προοπτική του έθνους μας έχει υποτιμηθεί.
Θεμελιακές αξίες που σφυρηλάτησαν στο παρελθόν ολοκληρωμένες προσωπικότητες και υψηλό φρόνημα και ενσυναίσθηση κρίσιμων προτεραιοτήτων παραμερίστηκαν στο βωμό ενός ανερμάτιστου δικαιωματισμού και μιας πολύ θολοκουλτουριαρικής αντίληψης για τη ζωή και το μέλλον.
Πρέπει λοιπόν πέρα από τις κρίσιμες οικονομικές ουσιαστικές παρεμβάσεις που έχουν να κάνουν με τη στήριξη του εισοδήματος, εδώ που φτάσαμε κρίνονται εκ των ουκ άνευ και γίνονται και θα πρέπει να συνεχίσουμε προς την κατεύθυνση.
